In tegenstelling tot op provinciale wegen is het aantal dodelijke slachtoffers onder inzittenden van personenauto’s in steden en dorpen de afgelopen tien jaar relatief weinig gedaald.In 2024 kwamen hier 151 automobilisten en passagiers om het leven bij ongevallen (2014: 181), naar schatting 900 raakten levensgevaarlijk gewond. Bijna de helft stierf bij ongevallen zonder andere betrokkenen. Dat blijkt uit een onderzoek van het onderzoeksbureau Unfallforschung der Versicherer (UDV) van het Duitse Verbond van Verzekeraars GDV (Gesamtverband der Deutschen Versicherungswirtschaft)
“Ongevallen vinden vaak plaats op dun bebouwde, weinig bereden wegen”, zegt UDV-directeur Kirstin Zeidler. Ze zijn zowel in kleine dorpen als in grotere steden te vinden, meestal buiten het centrum. Dit soort wegen lijken ongevaarlijk en verleiden tot te snel of onoplettend rijden. Slachtoffers van ongevallen verloren meestal de controle over de auto, vaak bij schemering, in het donker of bij nat weer, en liepen bij de botsing met obstakels dodelijke hoofd- of borstkasletsels op. “Dit soort ongevallen kennen we eigenlijk van landwegen”, aldus Zeidler. Daar sterven nog steeds de meeste automobilisten, maar met een duidelijkere daling (2014: 1.172, 2024: 845).
Ouderen bijzonder getroffen
In dorpen botsen slachtoffers niet alleen tegen bomen, maar ook tegen gebouwen, muren, masten of andere voertuigen. Ongeveer een op de vijf dodelijke slachtoffers in auto’s kwam om het leven bij een botsing met een andere auto, meestal een tegemoetkomende of kruisende auto. De overige 30% betrof ongevallen met meerdere voertuigen, voornamelijk personenauto’s.
Ouderen worden bijzonder getroffen door ernstige auto-ongelukken in de bebouwde kom: 42% van de dodelijke slachtoffers in 2024 was 70 jaar of ouder (2014: 29%). Zij zijn kwetsbaarder en reageren trager. Ongeveer een op de drie dodelijke ongevallen werd veroorzaakt door automobilisten van 75 jaar of ouder. De belangrijkste redenen hiervoor zijn leeftijdsgebonden fouten bij het rijden en voorrang geven, verkeerd gebruik van het voertuig, medische oorzaken, maar ook snelheid.
Rijstijl, infrastructuur en techniek zijn doorslaggevend
Dodelijke auto-ongelukken in bebouwde kom kunnen worden voorkomen. Hiervoor zijn rijbaanassistentiesystemen in auto’s nodig, die al bij stadssnelheden helpen om op de rijbaan te blijven. Momenteel zijn deze systemen alleen verplicht voor nieuwe voertuigen vanaf een snelheid van 70 km/u. Automobilisten moeten ook op wegen met weinig bebouwing het gaspedaal loslaten en aandachtig en voorzichtig rijden.
Belangrijk: snelheidscontroles en wegontwerpen die een aan de situatie aangepaste snelheid ‘afdwingen’, bijvoorbeeld door bochten of rotondes. Voor oudere automobilisten zijn vertrouwelijke, verplichte terugkoppelingsritten vanaf 75 jaar zinvol, zodat ze veiliger kunnen rijden. Last but not least zouden autofabrikanten standaard adaptieve gordel- en airbagsystemen moeten aanbieden, speciaal voor ouderen, die ernstige verwondingen verminderen, evenals assistentiesystemen die voertuigen stoppen in geval van een medisch noodgeval.
