Bijna 29% van de ondernemers ziet de steeds hogere werkdruk onder het personeel nog altijd als belangrijkste gevolg van een tekort aan personeel. Ook hebben de meeste ondernemers nog steeds moeite om personeel te vinden. Wel ervaren iets minder ondernemers echt een personeelstekort vergeleken met een jaar geleden. Dit meldt het CBS op basis van de Conjunctuurenquête Nederland van juli 2024, die wordt gehouden in samenwerking met KVK, EIB, MKB-Nederland en VNO-NCW.
In bijna alle bedrijfstakken geven minder ondernemers een verhoogde werkdruk onder het personeel aan als belangrijkste gevolg van een personeelstekort vergeleken met een jaar geleden. Alleen in de landbouw, bosbouw en visserij is dit iets gestegen. Ondernemers in de detailhandel geven een hogere werkdruk het meest aan, ruim 43%. In de horeca en de informatie en communicatie ervaren ondernemers het vaakst gestegen arbeidskosten. Vooral in de delfstoffenwinning, de autohandel en –reparatie en de bouwnijverheid hebben ondernemers vaker te maken met gestegen arbeidskosten dan een jaar geleden. Iets meer dan 13% van de ondernemers neemt minder geschikt personeel aan. Dit geldt in verhouding vaak voor ondernemers in de bouwnijverheid en de horeca.
| Belangrijkste gevolg van personeelstekorten volgens ondernemers | ||||||
| Bedrijfstak | Hogere werkdruk personeel (% bedrijven) | Gestegen arbeidskosten (% bedrijven) | Minder geschikt personeel aannemen (% bedrijven) | Afzet wordt beperkt (% bedrijven) | Andere effecten (% bedrijven) | Niet van toepassing, geen personeelstekort (% bedrijven) |
| Totaal (excl. financieel of nutsbedrijven) | 28,9 | 17,2 | 13,1 | 6,8 | 5,5 | 28,5 |
| Detailhandel (niet in auto’s) | 43,4 | 14,5 | 8,3 | 1,4 | 1,9 | 30,5 |
| Verhuur en handel van onroerend goed | 35,2 | 9,6 | 4,7 | 3,8 | 7,9 | 38,8 |
| Autohandel en -reparatie | 35,1 | 22,1 | 13,2 | 10,5 | 1 | 18,1 |
| Zakelijke dienstverlening | 32,4 | 16,7 | 9,1 | 10,3 | 3,8 | 27,7 |
| Vervoer en opslag | 31,7 | 20,5 | 17,5 | 5,4 | 6,8 | 18,1 |
| Cultuur, sport en recreatie | 28,5 | 19,1 | 12,3 | 2,7 | 1,5 | 35,9 |
| Groothandel en handelsbemiddeling | 27,9 | 14,6 | 11 | 5,1 | 5,6 | 35,8 |
| Landbouw, bosbouw en visserij | 27 | 22,8 | 14,2 | 4,1 | 1,2 | 30,7 |
| Industrie | 26,8 | 12,2 | 12,6 | 6,3 | 10,3 | 31,8 |
| Overige dienstverlening | 25,8 | 19,9 | 14,2 | 4,4 | 5,2 | 30,5 |
| Bouwnijverheid | 24,7 | 17,8 | 20,8 | 11,8 | 6 | 18,9 |
| Delfstoffenwinning | 22,2 | 20,1 | 9,6 | 0 | 2,3 | 45,8 |
| Horeca | 20,2 | 24,4 | 20,2 | 2,7 | 1,8 | 30,7 |
| Informatie en communicatie | 19 | 23,2 | 7,7 | 6,4 | 7,1 | 36,6 |
| Bron: CBS, KVK, EIB, MKB-Nederland, VNO-NCW | ||||||
Verschillende belemmeringen bij het vinden van personeel
Bij het vinden van personeel ervaren bedrijven verschillende belemmeringen. De meeste ondernemers (23%) geven aan dat het aantal werkzoekenden beperkt is, vooral in de bouwnijverheid en de vervoer en opslag. Ruim 17% ziet een gebrek aan gekwalificeerde mensen. Ondernemers in de autohandel en –reparatie (30%) en de industrie (26%) lopen hier vaker tegen aan. 12% van de bedrijven geeft aan dat potentiële arbeidskrachten hogere eisen stellen dan ze kunnen of willen bieden. Dit speelt in verhouding vaak binnen de delfstoffenwinning en de informatie en communicatie. Ondernemers in de landbouw, bosbouw en visserij en de vervoer en opslag geven het vaakst aan dat mogelijke arbeidskrachten meer voor werk buiten hun sector kiezen.
| Belangrijkste belemmering bij het vinden van personeel | ||||||
| Bedrijfstak | Het aantal werkzoekenden is beperkt (% bedrijven) | Gebrek aan scholing/kwalificaties/ervaring potentiële arbeidskrachten (% bedrijven) | Potentiële arbeidskrachten stellen hogere eisen dan wij kunnen/willen bieden (% bedrijven) | Potentiële arbeidskrachten kiezen meer voor werk buiten onze sector (% bedrijven) | Anders (% bedrijven) | Geen belemmering of personeelsbehoefte (% bedrijven) |
| Totaal (excl. financieel of nutsbedrijven) | 23 | 17,5 | 12 | 9,5 | 8,3 | 29,7 |
| Vervoer en opslag | 29,3 | 13,5 | 13 | 19,7 | 6,4 | 18,1 |
| Bouwnijverheid | 35,4 | 23,5 | 4,8 | 9,1 | 8,8 | 18,4 |
| Autohandel en -reparatie | 22,2 | 30,1 | 9,4 | 13,3 | 5,8 | 19,2 |
| Zakelijke dienstverlening | 26,1 | 15 | 13,9 | 8,6 | 8,5 | 27,9 |
| Landbouw, bosbouw en visserij | 15,8 | 15,1 | 7,3 | 23,4 | 9,8 | 28,6 |
| Overige dienstverlening | 22,7 | 7,8 | 10,7 | 17,9 | 11,8 | 29,1 |
| Industrie | 22,4 | 25,9 | 6,5 | 6,4 | 7,8 | 31 |
| Horeca | 15,9 | 11,8 | 17,3 | 16,4 | 7,5 | 31,1 |
| Informatie en communicatie | 18,5 | 12,3 | 22,8 | 1,1 | 12 | 33,3 |
| Groothandel en handelsbemiddeling | 17,5 | 20,3 | 14 | 5,8 | 6,4 | 36 |
| Cultuur, sport en recreatie | 19,6 | 4,9 | 15,2 | 11,6 | 11,3 | 37,4 |
| Verhuur en handel van onroerend goed | 11,8 | 15,2 | 12 | 11,4 | 9,6 | 40 |
| Delfstoffenwinning | 10,1 | 11,5 | 28,4 | 9,6 | 0,2 | 40,2 |
| Detailhandel (niet in auto’s) | 13,1 | 7,9 | 15,1 | 8,7 | 8,9 | 46,3 |
| Bron: CBS, KVK, EIB, MKB-Nederland, VNO-NCW | ||||||
Iets minder ondernemers ervaren een personeelstekort
Ruim 71% van de ondernemers ervaart een tekort aan arbeidskrachten aan het begin van het derde kwartaal. Dat is iets minder dan een jaar eerder toen ruim 75% hiermee te maken had. In 2022 lag dit aandeel nog op ruim 84%. In de meeste bedrijfstakken zijn er minder ondernemers die een personeelstekort ervaren dan een jaar geleden. In de horeca en detailhandel is dit het meest gedaald: van ongeveer 85% naar ruim 69%. In de autohandel en -reparatie en de vervoer en opslag ervaart bijna 82% van de ondernemers een tekort aan personeel, ongeveer evenveel als een jaar eerder. Alleen in de bouwnijverheid hebben meer ondernemers last van een personeelstekort dan in 2023.
Ondernemers geven in de Conjunctuurenquête ook aan wat de belangrijkste belemmering is in de bedrijfsvoering. Aan het begin van het derde kwartaal van 2022 bereikte het tekort aan arbeidskrachten als belangrijkste belemmering een piek met bijna 48 procent. Vervolgens nam het geleidelijk af tot ruim 35% aan het begin van het derde kwartaal van 2024. Wel is het nog steeds de meest genoemde belemmering door ondernemers.
