De economische omgeving met lage groei, veroorzaakt door handelsspanningen als gevolg van invoerheffingen en andere omstandigheden, is volgens Gartner, Inc., actief op jet gebied van bedrijfs- en technologie-inzichten, in het derde kwartaal van 2025 naar de top van de lijst met opkomende risico’s gestegen.
De Quarterly Emerging Risk Report-serie, onderzoek onder 184 senior riskmanagers bij grote ondernemingen, geeft een beeld van de visies en zorgen van leiders op het gebied van enterprise risk management (ERM), risikmanagementprofessionals, auditors en senior executives met betrekking tot opkomende risico’s of risico’s die zich in de toekomst kunnen voordoen. Het onderzoek toont een verschuiving aan binnen de Top 5 van opkomende risico’s.
Het rapport over het derde kwartaal van 2025, dat is gebaseerd op een enquête onder 184 senior risicomanagers en assurance-executives, bracht ook aan het licht dat de bezorgdheid over kunstmatige intelligentie (AI) toeneemt. Risico’s op het gebied van informatiebeheer in verband met AI zijn gestegen in de ranglijst, van de vierde plaats in 2Q25 naar de tweede plaats in 3Q25, en schaduw-AI is gestegen van de vijfde naar de derde plaats, omdat organisaties moeite hebben om het gebruik ervan effectief te monitoren (zie tabel 1).
“De top vijf van opkomende risico’s in het derde kwartaal benadrukt een voortdurende bezorgdheid met betrekking tot twee brede thema’s voor ondernemingen die in het tweede kwartaal naar voren kwamen: een volatiele macro-economische omgeving met lage groei en AI als disruptieve technologie die de nalevingsrisico’s snel kan vergroten naarmate deze door de mainstream wordt overgenomen”, aldus Gamika Takkar, directeur Onderzoek bij Gartner Risk & Audit Practice.
Source: Gartner (November 2025) Figure 1: Top Emerging Risks of Q3 2025
Omgaan met complexe signalen van opkomende risico’s
Het universum van risico’s blijft zich diversifiëren. Naarmate opkomende risico’s complexer worden, zegt 72% van de ERM-leiders dat het van groot belang is om tijdig actie te ondernemen. Slechts 15% heeft echter vertrouwen in het bepalen van welke informatie aandacht verdient.
“Te midden van uiteenlopende signalen van opkomende risico’s moeten ERM-leiders prioriteit geven aan tactieken om opkomende risico’s te identificeren die onmiddellijke aandacht van belanghebbenden vereisen voor een tijdige reactie”, aldus Takkar.
Om risico’s die onmiddellijke aandacht vereisen effectief te herkennen, moeten risicomanagers deze drie stappen nemen om de impact volledig te evalueren en prioriteit te geven aan de reactie:
- Stel impactdrempels vast aan de hand van diverse parameters. Beoordeel diverse impactparameters, waaronder regelgeving, reputatie en ESG-aspecten, om een shortlist te maken van opkomende risico’s met hoge prioriteit.
- Koppel opkomende risico’s aan strategische prioriteiten. Analyseer hoe opkomende risico’s van invloed zijn op strategische prioriteiten om gerichte actiestappen te faciliteren die ongewenste uitkomsten (MAO’s) voorkomen.
- Gebruik reactietijd in combinatie met impact en snelheid. Houd rekening met de reactietijd van de organisatie in combinatie met impact en snelheid om prioriteit te geven aan opkomende risico’s.
Leiders op het gebied van bedrijfsrisico’s kunnen ook impactdrempels instellen aan de hand van een reeks parameters. Deze omvatten kwesties zoals de impact van regelgeving, die kan leiden tot problemen die resulteren in regelgevende sluitingen of licentieproblemen, en de juridische impact, die kan leiden tot precedent scheppende juridische stappen. De impact op de reputatie en de klanten is ook een belangrijke overweging, aangezien deze onomkeerbare schade en vertrouwensbreuk kan veroorzaken, met klantverlies tot gevolg.
“ERM-leiders in staat stellen om door de ruis heen te kijken en risico’s te identificeren die tijdige actie vereisen, is voor elke onderneming een topprioriteit”, aldus Takkar. “Om tegenstrijdige signalen te kunnen interpreteren, moeten leiders zich bewust zijn van tactieken voor het prioriteren van risico’s en ervoor zorgen dat belanghebbenden tijdig worden geïnformeerd om strategische ontsporingen te voorkomen.”
Klanten van Gartner kunnen het onderzoek raadplegen in het 3Q25 Emerging Risk Report. Niet-klanten kunnen het volgende rapport lezen: Top Emerging Risk Trends Report.
