Nederlandse bedrijven importeerden in 2023 voor ruim 93 miljard euro aan goederen en diensten uit de Verenigde Staten. 52% van deze invoerwaarde was voor verdere verwerking door Nederlandse bedrijven. Hierbij waren aardolie en aardgas samen goed voor 14,7 miljard euro van de invoerwaarde. Daarnaast is de VS ook een grote leverancier van diensten, zoals Amerikaans intellectueel eigendom – waaronder patenten en softwarelicenties – met een totale waarde van 8,9 miljard euro. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers uit de Internationaliseringsmonitor.
Naast de Amerikaanse invoer die door Nederlandse bedrijven verder wordt verwerkt, gaat een deel van de invoer uit de VS direct door naar de consument (10,5%) of naar andere landen (37,5%).
| Bestemming van Nederlandse invoer uit de VS, 2023* | ||||
| Verwerkt voor binnenlandse bestedingen (mld euro) | Verwerkt in producten voor export (mld euro) | Direct voor binnenlandse bestedingen (mld euro) | Direct voor export (mld euro) | |
| Goedereninvoer | 6,3 | 15,3 | 6,8 | 24,3 |
| Diensteninvoer | 9,3 | 17,7 | 3,0 | 10,7 |
| *voorlopige cijfers | ||||
Invoer van Amerikaans aardgas sterk toegenomen
Meer dan 40% van de goederen die Nederland uit de Verenigde Staten importeert, verwerken Nederlandse bedrijven tot nieuwe producten die grotendeels weer worden geëxporteerd. Ruwe aardolie is daarbij veruit de belangrijkste grondstof: in 2023 werd voor 7,7 miljard euro aan Amerikaanse aardolie ingevoerd. Deze wordt in Nederland geraffineerd tot brandstoffen en andere aardolieproducten, die vervolgens door de chemische industrie en de kunststoffenindustrie gebruikt worden om producten te maken. Hiervan wordt vervolgens ongeveer 90% geëxporteerd.
Ook vloeibaar aardgas (lng) vormt een belangrijk onderdeel van de invoer voor verdere verwerking. In 2023 importeerde Nederland voor 7 miljard euro aan lng uit de Verenigde Staten. Dit gas wordt in tal van industriële processen ingezet, zoals bij het produceren van kunstmest.
| Top 10 goedereninvoer uit de Verenigde Staten bestemd voor verdere verwerking, 2023* | ||
| Goederen | Verwerkt in binnenlandse bestedingen (mln euro) | Verwerkt in export (mln euro) |
| Ruwe aardolie | 771,8 | 6742,2 |
| Aardgas | 2804 | 4038,1 |
| Machines en toestellen | 207,1 | 776,4 |
| Steenkool | 148 | 316,1 |
| Medicinale en farmaceutische producten |
280,1 | 96,1 |
| Computers, laptops, tablets | 144,9 | 222,1 |
| Hout in plakjes, spanen e.d. en afval van hout |
140,1 | 159,4 |
| Geneesmiddelen | 252,5 | 15 |
| Alcoholen, fenolen en derivaten |
10,4 | 229 |
| Optische instrumenten en apparaten |
38,4 | 139,1 |
| *voorlopige cijfers | ||
Vergoedingen voor gebruik intellectueel eigendom hebben hoofdrol in diensteninvoer
Twee derde van de diensten die Nederland uit de Verenigde Staten importeert, gebruiken de bedrijven zelf binnen hun eigen productieproces. De grootste kostenpost hierbij zijn vergoedingen voor het gebruik van Amerikaans intellectueel eigendom, zoals patenten en softwarelicenties. In 2023 bedroegen deze betalingen 8,9 miljard euro. Deze categorie vormt dan ook de voornaamste oorzaak van het aanzienlijke handelstekort dat Nederland heeft met de VS op het gebied van diensten.
Energiebedrijven leunen sterkst op goedereninvoer uit de VS
Nederlandse energiebedrijven zijn het meest afhankelijk van goederenimport uit de Verenigde Staten: bijna de helft van hun ingevoerde goederen komt uit de VS. Ook andere sectoren leunen stevig op Amerikaanse import. Zo is de aardolie-industrie voor meer dan 20% van haar goederenimport afhankelijk van de VS, terwijl dat aandeel in de landbouw bijna 23% bedraagt.
Bij de import van diensten zijn bedrijven in de film-, televisie- en radiosector, en verhuurders van roerende goederen het meest afhankelijk van de VS. Bijna 40% van de dienstenimport in deze bedrijfstakken komt uit de VS. Hoewel de farmaceutische industrie niet tot de top vijf van grootste importeurs uit de VS behoort, speelt de VS daarin wel een grote rol: een derde van de ingevoerde diensten in die sector is Amerikaans van oorsprong.
| VS-aandeel in invoer, top 5 bedrijfstakken, 2023* | |
| Bedrijfstak | VS-aandeel in invoer (%) |
| Goederen | |
| Energiebedrijven | 48,9 |
| Landbouw | 23,0 |
| Aardolie-industrie | 21,9 |
| Chemische industrie | 14,6 |
| Machine-industrie | 12,5 |
| Diensten | |
| Film, TV en radio | 38,8 |
| Verhuur van roerende goederen | 37,8 |
| Groothandel en handelsbemiddeling | 16,3 |
| Juridisch en managementadvies | 16,1 |
| IT- en informatiedienstverlening | 15,6 |
| *voorlopige cijfers | |
Eventuele EU-heffingen vooral gericht op consumentenproducten
De Europese Unie overweegt heffingen in te stellen op een reeks Amerikaanse producten, met name consumentenartikelen zoals bourbon whisky, maïs, speelkaarten, kleding, cranberries en juwelen. Ook aluminium, metaalproducten en trucks staan op de lijst van mogelijke vergeldingsheffingen.
In 2023 importeerde Nederland voor 843 miljoen euro aan deze producten uit de VS. Omgerekend naar de totale importwaarde in dat jaar, zou de omvang van de heffingen dus beperkt zijn: minder dan 1,6 procent van de totale goederenimport uit de VS. Desondanks kunnen deze heffingen de prijzen van deze producten verhogen, wat nadelige gevolgen kan hebben voor zowel consumenten als specifieke bedrijven
