De hoge vlucht die AI de afgelopen jaren heeft genomen, gaat hand in hand met de ontwikkeling van cloudtechnologie. PwC’s EMEA Cloud Business Survey 2025 laat dan ook zien dat organisaties een stuk verder zijn in hun cloudtransformatie dan twee jaar geleden. De grote uitdaging blijft deze technologie in te zetten voor businessvernieuwing. En dat op een veilige en duurzame manier.
In PwC’s EMEA Cloud Business Survey 2025 wordt onderzocht hoe (tech)managers hun cloudstrategie verder ontwikkelen om de transformatie van hun bedrijf te versnellen en voorop te blijven lopen in een complex digitaal landschap. Aan het onderzoek deden 1400 managers in 26 landen in Europa, het Midden-Oosten en Afrika mee. Daarvan komen we 102 uit Nederland.
Volgens Ragnar van der Valk, partner technologie bij PwC Nederland, is kunstmatige intelligentie (AI) de grote versneller achter cloudadoptie. “AI draait op veel data en veel geheugen. Dus ja, dan moet je dat doen met een platform, in dit geval de cloud, dat beide aspecten in zich heeft. Je kunt tegenwoordig bijna geen gesprek meer voeren zonder dat het over AI gaat,’ vervolgt hij. ‘Het is nog niet duidelijk waar het heengaat, maar niets doen en niet investeren is geen optie.”
Onbenut potentieel.
Hoewel veel organisaties hun infrastructuur inmiddels naar de cloud hebben gebracht, benutten ze het potentieel nog niet volledig, stelt Van der Valk. “Het meest eenvoudige deel is applicaties naar de cloud brengen. Maar dat is natuurlijk uiteindelijk niet het strategische middel waarvoor je zo’n technologie zou willen inzetten. Als je gaat nadenken over welke diensten, producten, klantsegmenten en kanalen je kunt gebruiken om je bedrijfsvoering anders in te richten, kom je op iets veel meer fundamenteels. Denk aan een AI-tool rondom klantbediening. Of AI dat inzichten geeft over je klanten of voor je partners, zodat kunt sturen op het juiste productassortiment tegen de juiste marge. Die ontwikkeling noemen wij reinvention. Hoe kan ik als bedrijf mij proactief aanpassen aan hoe een nieuwe technologie als cloud en AI mij mogelijkheden biedt. Hiermee wordt technologie niet langer ondersteunend, maar leidend voor succes.”
PwC helpt organisaties die verschuiving te realiseren. “Wij werken altijd vanuit het businessperspectief: hoe kun je technologie inzetten om je bedrijfsvoering te versterken. We focussen niet alleen op technologie, hoe belangrijk ook. We brengen verschillende invalshoeken samen – van fiscaliteit, controle en security tot procesoptimalisatie – en combineren die met onze kennis van technologie en de industrie.”
Cloudvolwassenheid in Nederland
In Nederland ligt de ‘cloudvolwassenheid’ hoger dan in andere landen, blijkt uit de EMEA Cloud Business Survey 2025. Henk Riepma, technologie-expert bij PwC: “Het onderzoek laat zien dat steeds meer organisaties inzien dat ze cloud en AI strategisch moeten verankeren. Op nummer twee qua prioriteiten in cloudinvesteringen in Nederland staat cloudstrategie. Organisaties besteden dus echt meer aandacht aan het vastleggen en definiëren van cloudbeleid.”
De Nederlandse cloudvolwassenheid vertaalt zich ook in investeringen. “De bedrijven die al een hoog volwassenheidsniveau hebben, verwachten het komende jaar een hogere stijging van hun cloudbudget dan de bedrijven met een lagere volwassenheid”, zegt Riepma. “Waar je zou verwachten dat juist de minder volwassen organisaties een inhaalslag willen maken, zie je dat verschil juist toenemen. Het lijkt erop alsof er een kloof tussen deze organisaties gaat ontstaan. Dat zien we bij AI-investeringen.”
Ook qua prioriteiten zijn er duidelijke Nederlandse accenten ten opzichte van andere landen. “Als je kijkt naar prioriteiten in cloudinvesteringen, staat AI en machinelearning bovenaan. Dat is in veel andere landen ook zo, maar waar Nederland meer op inzet, is het digitaliseren van zogenoemde core operational-platforms.”
Dat zijn volgens Riepma verouderde, moeilijk vervangbare systemen. “Vaak zijn die basale platforms gemaakt met een ouderwets pakket, of ooit zelf gebouwd. Dat maakt het ingewikkeld om die platformen richting cloud te brengen. Maar je ziet wel dat daar in Nederland, in tegenstelling tot andere landen, veel aandacht voor is.”
Duurzaamheid en verantwoord gebruik van AI
Een opvallende uitkomst van de survey betreft duurzaamheid. De resultaten laten zien dat de ambities op het gebied van duurzaamheid groot zijn, maar de uitvoering kan beter. Vergeleken met de andere landen blijft Nederland achter bij het vertalen van duurzaamheidsambities naar concrete acties.
Het blijft in Nederland af en toe steken bij goede ambities hebben, maar die niet één op één doorvoeren. Een voorbeeld daarvan is het kiezen van een cloudprovider. Daarbij kunnen organisaties in Nederland nog meer kijken naar datacenters die een net-zero-uitstoot of op andere ESG-gebieden een goede score hebben. Er is wel één positieve uitzondering. Het ontwerpen en inzetten van Responsible AI scoort in Nederland hoger dan in de meeste andere landen. We zijn dus meer bezig met de ethische kant van de toepassing van AI.
Veiligheid en continuïteit
De keerzijde van de toenemende rol van de cloud is de noodzaak van stevige beveiliging. “We moeten nog volwassener worden op het gebied van beveiliging en vertrouwen,’ zegt Van der Valk. ‘Door een lek bij een laboratorium zijn onlangs nog de gegevens van 485.000 deelnemers aan het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker in criminele handen gekomen.”
Naast veiligheid is ook de geopolitieke context van invloed op de cloudkeuzes. Een van de meest actuele thema’s is de Europese datasoevereiniteit. “Terwijl Amerikaanse hyperscalers als AWS, Microsoft en Google de markt domineren, groeit in Europa de behoefte om gevoelige data binnen de eigen regelgeving te houden”, zegt Van der Valk. “Nederland loopt voorop in hybrid- en multiclouddenken, maar we gaan steeds vaker kijken: welke clouds kunnen echt garanderen dat ze voldoen aan Europese wetgeving?”
De oplossing ligt volgens hem in meer bewuste keuzes. “Ik denk dat klanten in Nederland en Europa bewuster gaan kiezen voor kleinere, lokale cloudproviders om een deel van hun kritische data neer te leggen, als ze erop kunnen vertrouwen dat de beveiliging op het juiste niveau is. Tegelijk zullen de grote hyperscalers bewegen richting Europese oplossingen. Wellicht wordt multicloud, de combinatie van meerdere aanbieders, nog meer de norm.”
Toekomstbestendige digitale economie
De snelle groei van AI en cloudcomputing vragen om een kritische blik op het energie- en waterverbruik van digitale infrastructuren. AI is nu al verantwoordelijk voor elf tot twintig procent van het wereldwijde stroomverbruik. Dat aandeel zal naar verwachting sterk stijgen.
“Organisaties doen er goed aan om niet alleen te streven naar innovatie en schaalbaarheid, maar ook verantwoordelijkheid te nemen voor het efficiënt inzetten van natuurlijke hulpbronnen. Duurzame cloudstrategieën zijn essentieel om de impact van computing op energie en water te minimaliseren. Zo dragen ze bij aan een toekomstbestendige digitale economie. Maar ook aan weerbare bedrijfsmodellen, want energie en water zijn kostbaarder dan ooit.”
