Regionale overheden nemen de leiding over van gemeenten bij nieuwbouw van woningen en kantoren. Zowel de provincie Utrecht als de metropoolregio Rotterdam-Den Haag staat op het punt om in te grijpen in bouwplannen van de gemeenten, meldt het FD vandaag. Vandaag stemmen de Provinciale Staten van Utrecht over een plan om in tien gemeenten bestemmingsplannen voor kantoren te schrappen. Die plannen zijn in totaal goed voor ruim drie miljoen vierkante meter aan kantoorruimte, oftewel zeshonderd voetbalvelden. Het zou de eerste keer zijn dat een provincie gemeenten op grote schaal dwingt bouwplannen te schrappen.
De provincie vreest dat nieuwe kantoren leiden tot meer leegstand, doordat de nieuwe kantoren niet vol komen, of doordat oude kantoren leegstromen. Gedeputeerde Mirjam Maasdam denkt dat beleggers hun kans grijpen nu de kantorenmarkt is aangetrokken, zonder dat zij denken aan de langere termijn: ‘Je ziet buitenlandse partijen investeren die niet veel lokale kennis hebben.’Er zijn ook plekken waar de provincie juist wel extra kantoren wil, zoals rond Utrecht-Centraal.
De Metropoolregio Rotterdam-Den Haag, een samenwerkingsverband van 23 gemeenten, wil in totaal een miljoen vierkante meter aan kantoorruimte schrappen. Behalve bestemmingsplannen vallen daaronder kantoorgebouwen die een nieuwe bestemming krijgen, of worden gesloopt. ‘Bestaande vergunningen worden mogelijk teruggedraaid of aangepast’, zegt een woordvoerder.Ook bij de bouw van woningen speelt de provincie een steeds actievere rol. De gemeente Alkmaar bijvoorbeeld wil 20.000 woningen bijbouwen, maar de provincie Noord-Holland heeft berekend dat de behoefte veel kleiner is.
De ingrepen van de provincies zijn opvallend, omdat de afgelopen jaren juist meer bevoegdheden bij gemeenten kwamen te liggen. ‘Gemeenten zijn in staat om zelf te sturen, maar de kantorenmarkt is een regionale markt’, zegt de Utrechtse Gedeputeerde Maasdam. ‘Dat vraagt om maatregelen op regionale schaal.’