| Een peiling onder ondernemers en leidinggevenden met financiële verantwoordelijkheid vertoont ruim optimisme over het komende jaar: 41% verwacht dat de omzet van de eigen organisatie zal toenemen, 37% verwacht dat van de organisatiewinst. Slechts 17% verwacht dat de eigen winst daalt, voor de omzet is dat 15%. Deze bedrijfsresultaten worden naar verwachting met hetzelfde aantal mensen behaald, terwijl een aanzienlijke groep een veel grotere inzet van kunstmatige intelligentie en digitalisering van bedrijfsprocessen verwacht. Dit optimisme heerst vooral aan de rechterkant van het politieke spectrum. De meest genoemde dreiging voor het bedrijfsleven is politieke stilstand in Nederland. |
| Onderzoek van Nextens fiscale software onder ondernemers met personeel en financieel managers laat zien dat het bedrijfsleven niet gebukt gaat onder internationale en nationale politieke zorgen. Bijna de helft van alle respondenten in de profitsector verwacht dat de omzet in 2026 toeneemt. Het meest positief zijn de zakelijke dienstverlening met 52%, transport & logistiek met 51%, financiële dienstverlening met 48%, ICT met 47%, de bouw met 47% en de horeca met 44%. De verwachting dat ook hun winst stijgt ligt in de meeste sectoren iets lager.
Binnen de not-for-profitsector, zoals zorg, cultuur, onderwijs en openbaar bestuur worden over het algemeen lagere verwachtingen uitgesproken over omzetgroei en winstgroei. Van de respondenten zijn de kiezers die op 29 oktober 2025 hebben gestemd op de VVD met 55% en op JA21 met 54% het meest optimistisch over omzetgroei van hun organisatie. Respondenten die Groenlinks-PvdA hebben gestemd zijn met 24% opvallend minder verwachtingsvol. |
| Internationale en nationale dreiging
In 2025 speelden diverse internationale en nationale bedreigingen van stabiliteit en groei. Voor 2026 zien respondenten met 34% vooral politieke stilstand in Nederland als grote zorg. Enige zorgen hierover heeft daarboven nog 40% van de respondenten. Grote zorg leeft met name in de landbouw met 53%. Daarna volgen de industrie en het openbaar bestuur beide met 50%. Vervolgens heeft 33% van de respondenten grote zorgen over cyberaanvallen, met name in het onderwijs en in het openbaar bestuur. Verdere escalatie van de oorlog in de Oekraïne is voor 29% een grote zorg. Slechts 22% ziet stagnatie van de economie in de Eurozone en/of een handelsoorlog tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten als grote zorg. Zorgen voor stagnatie in de Eurozone of een handelsoorlog leven vooral in internationaal opererende sectoren zoals de handel, landbouw en logistiek. |
| AI en personeel In Nederland hebben ondernemers, leidinggevenden en financieel managers voor het komende jaar grote verwachtingen van het gebruik van kunstmatige intelligentie, ofwel AI, in hun bedrijfsprocessen. Maar liefst 67% verwacht een lichte tot sterke stijging hiervan in 2026 in de eigen organisatie. Daarbij verwacht 62% een lichte tot sterke toename in de digitalisering van hun bedrijfsprocessen. Deze verwachting leeft in vergelijkbaar hoge mate onder de respondenten, ongeacht leeftijd, provincie, arbeidsparticipatie, opleiding of politieke voorkeur. Vooral respondenten uit het openbaar bestuur en overheidsdiensten zien meer AI komen: maar liefst 94% verwacht een lichte tot sterke stijging. Ook in de ICT zelf met 81% en in het onderwijs met 79% verwachten respondenten flinke groei van AI. Toch verwachten de meeste respondenten niet dat de inzet van AI samengaat met grote veranderingen in het aantal collega’s. Groei van het personeelsbestand verwachten respondenten in het openbaar bestuur en overheidsdiensten, waaronder bijvoorbeeld ook defensie valt, waarvan 56% een lichte tot sterke stijging verwacht. In de ICT ligt dat op 38% en in de bouw op 36%. Tegelijk verwacht men in ICT en in onderwijs met 34% een lichte tot sterke daling van het personeelsbestand. |
