Provincies moeten stoppen met miepen en de prijsstijgingen niet aangrijpen als excuus voor eigen falen, zegt Maxime Verhagen, voorzitter van Bouwend Nederland, in een interview met Cobouw.
Het eerste half jaar is volgens hem het aantal vergunningaanvragen voor woningen met dertig procent gedaald ten opzichte van vorig jaar. Het woningtekort bedraagt inmiddels 390.000. En in de infra is het aantal aanbestedingen met 22% gezakt. Hoe is het mogelijk? ‘Vraaguitval door prijsstijgingen? Slecht excuus, vindt Verhagen. “Corporaties hebben 1,7 miljard euro te besteden omdat de verhuurdersheffing verdween. Dat is weer goed voor 50 miljard euro aan investeringscapaciteit. Geld is het probleem niet. Centen zijn er zat.”
Rijkswaterstaat dan. Zelfde laken een pak. Een speciale versnellingscoalitie (Taskforce Infrastructuur), opgetuigd in coronatijd, moest projecten naar voren halen. “Het komt er niet of nauwelijks van, signaleert Verhagen. ‘Je vraagt je af waarom.
Waarom is Verhagen mordicus tegen de aanpak van de stikstofproblematiek van Van der Wal? “Ze haalde de snelheid eruit door provincies een jaar lang de tijd te geven om plannen te maken. Zij keek bovendien naar de kritische depositie-waarden en naar haar natuurherstel, terwijl dat laatste nauwelijks te meten is. Hoe ver ga je terug?”Onuitvoerbaar? “Moeilijker uitvoerbaar”, stelt Verhagen. “Laat ik me positief uitdrukken.” Met LTO en natuurorganisaties lanceerde hij vorig jaar zomer een alternatief plan. “Meet de reductie en koop de piekbelasters uit nabij Natura2000-gebieden, stelden wij. Dat biedt direct ook een oplossing. Van der Wal vond haar eigen plan beter en twijfelde over de juridische houdbaarheid. Maar kijk wat het heeft opgeleverd. Bouwers en boeren staan nog altijd met lege handen en het kabinet zit met de handen in het haar.”
De voorman van Bouwend Nederland: “Stikstof treft ook de bouw buitengewoon hard. Nagenoeg alle MIRT-projecten liggen stil. Dertien grote infraprojecten staan on hold en ook de woningbouw krijgt er steeds meer last van. Ik heb daarbij nog twee grote risico’s. Als in oktober de bouwvrijstelling van tafel gaat, heb je helemaal de poppen aan het dansen. En dan hebben we ook nog de uitspraak over de ViA15.”
Terug naar de actualiteit. Rutte IV belooft lekkere bouwbroodjes, maar het bakken wil nog niet zo lukken. “Hoe ik in de wedstrijd zit? Een paar maanden geleden waren we ongelofelijk blij met het regeerakkoord, de enorme ambities en het geld dat er werd vrijgespeeld, miljarden, het kon niet op. Maar het gaat ook niet op. We praten veel, maar er gebeurt weinig.”
Te dure locaties, prijsstijgingen? Verhagen schudt zijn hoofd. “Het is een schandaal dat corporaties niet als de bliksem beginnen met een groot programma voor het verduurzamen van woningen. Juist hun huurders voelen de gevolgen van de energiecrisis het hardst. Prijsstijgingen verdwijnen niet in de zakken van aannemers en vormen geen excuus om niets te doen. Corporaties hebben centen zat. Nu gaan ze toch weer een jaar wachten in de hoop dat het dan toch weer iets goedkoper wordt. Met als gevolg dat het alleen maar duurder wordt. Dat geldt ook voor de nieuwbouw. Zolang er een tekort aan huizen is, blijft de prijs hoog.”
Flauwe excuses
Het wachten is op harde plannen van provincies. De laatste signalen zijn niet positief. In Cobouw waarschuwen ze voor tegenvallende productiecijfers. Oorzaak? De prijzen. Verhagen: “Lekker makkelijk om te zeggen dat de prijzen stijgen. Provincies moeten zorgen voor plancapaciteit. Doen ze dat niet dan moet de minister lef tonen en als de bliksem bouwlocaties aanwijzen.” Zijn advies aan minister De Jonge: “Doe iets met die regeling voor middenhuur die alle investeerders afschrikt, verhoog de NHG en zorg voor vliegende brigades bij gemeenten. Het is tijd voor leiderschap en keuzes. Ambities zijn er zat. Verzilver die. Je kunt wachten tot het volgend jaar goedkoper wordt en de oorlog in Oekraïne voorbij is, maar nu is er woningnood en achterstallig onderhoud in de infrastructuur.”
Bron Cobouw
