De risico’s voor de financiële stabiliteit blijven hoog door aanhoudende geopolitieke spanningen, zorgen over oplopende schulden en hoge waarderingen op financiële markten. Dat constateerde het Financieel Stabiliteitscomité (FSC) tijdens haar vergadering van 12 november 2025.
Het FSC benadrukt daarnaast het belang van structurele aandacht voor de operationele en digitale weerbaarheid van het financiële stelsel, en de noodzaak voor Europese initiatieven om onder meer concentratierisico’s te beperken. Tot slot sprak het FSC over de aanbeveling van de ESRB over multi-issuance stablecoins, oftewel digitale munten die in meerdere jurisdicties worden uitgegeven.
Actuele ontwikkelingen en risico’s financiële stabiliteit
De Nederlandse economie laat een overwegend stabiel en veerkrachtig beeld zien, met inflatie en groei iets boven het gemiddelde van het eurogebied. Vooruitkijkend is de verwachting dat de inflatie richting het Europese gemiddelde beweegt, vooral door de afnemende loonontwikkeling. De impact van handelsheffingen op de economie lijkt tot dusver mee te vallen, mede omdat de effectieve heffingen veelal lager uitpakken dan initieel aangekondigd, maar het FSC verwacht dat de effecten van de heffingen deels nog moeten volgen.
Tegelijkertijd blijven de geopolitieke spanningen en onzekerheden in de internationale omgeving onverminderd hoog. Dit vertaalt zich vooralsnog niet in onrust op financiële markten, waar de onderliggende risico’s echter toenemen door de hoge waarderingen en concentratie op aandelenmarkten. Ook blijft de schuldhoudbaarheid van overheden een belangrijk zorgpunt, mede door ruim begrotingsbeleid en de noodzaak tot hogere defensie-uitgaven.
Nederlandse financiële instellingen beschikken over stevige buffers en zijn goed gepositioneerd om schokken op te vangen. Mede in het licht van verhoogde systeemrisico’s is het belangrijk dat de weerbaarheid van het financiële stelsel tenminste op het huidige niveau blijft. Het is daarbij van belang dat financiële instellingen goed voorbereid zijn door middel van het doordenken en oefenen van scenario’s.
Operationele en digitale weerbaarheid
Door verregaande digitalisering, geopolitieke spanningen en toenemende afhankelijkheid van derde partijen is het belang van operationele weerbaarheid toegenomen. Binnen Nederland werken toezichthouders, de overheid en de financiële sector samen aan onder meer de continuïteit van het betalingsverkeer en de cyberweerbaarheid. In het FSC bestaat brede waardering voor deze initiatieven om de operationele weerbaarheid te vergroten. Tegelijkertijd is het werk nooit af en blijft doorlopend aandacht nodig om kwetsbaarheden te verminderen.
Het FSC constateert daarbij dat sprake is van toenemende digitale afhankelijkheden in de financiële sector, in het bijzonder van een beperkte, vaak niet-Europese groep cloudproviders en IT-leveranciers. Hiermee zijn concentratie- en systeemrisico’s ontstaan in het financiële stelsel. Op korte termijn is dit vraagstuk niet eenvoudig op te lossen. Voor het terugdringen van de digitale afhankelijkheid zijn Europese initiatieven noodzakelijk, om zo de strategische autonomie te vergroten. Het FSC spreekt af in een volgend overleg hier nader op in te gaan.
Stablecoins
Het FSC besprak de ESRB-aanbeveling over stablecoins die in meerdere jurisdicties worden uitgegeven. De leden van het FSC erkennen het belang van voldoende ruimte voor innovatie, maar benadrukken dat de risico’s rondom dergelijke constructies adequaat moeten worden beheerst. Het FSC spreekt af in een volgende vergadering dieper in te gaan op de kansen en risico’s van stablecoins.
