Volgens de eerste berekening van het CBS, op basis van nu beschikbare gegevens, steeg het bruto binnenlands product (bbp) in het vierde kwartaal van 2023 met 0,3% ten opzichte van het derde kwartaal. De groei volgt op drie achtereenvolgende kwartalen waarin het bbp daalde. De toename van het bbp in het vierde kwartaal is vooral toe te schrijven aan de consumptie door huishoudens.
Met het beschikbaar komen van het vierde kwartaal is ook het eerste voorlopige groeicijfer van de economie voor 2023 bekend. Het bbp is vorig jaar met 0,1 procent gegroeid. De consumptie door de overheid en de investeringen in vaste activa leverden de grootste positieve bijdrage.
Consumptie huishoudens, consumptie overheid, uit-en invoer groeien
De consumptie door huishoudens steeg in het vierde kwartaal van 2023 met 1,8% ten opzichte van het derde kwartaal. Consumenten gaven, voor prijsveranderingen gecorrigeerd, meer uit aan duurzame goederen, diensten en overige goederen. Aan voedingsmiddelen hebben ze minder besteed. De consumptie van de overheid groeide met 0,4%. De investeringen in vaste activa namen in het vierde kwartaal met 2,1% af. Vooral de investeringen in woningen, bedrijfsgebouwen, vervoersmiddelen en machines daalden.Zowel de uitvoer als de invoer van goederen en diensten steeg met 0,3% in vergelijking met het derde kwartaal van 2023. Hierdoor was de bijdrage van het handelssaldo aan de groei van het bbp beperkt.
| Bestedingen naar categorie (volume) | ||
| 2023-IV (%-verandering t.o.v. kwartaal eerder) | 2023-III (%-verandering t.o.v. kwartaal eerder) | |
| Bruto binnenlands product | 0,3 | -0,3 |
| Invoer goederen en diensten | 0,3 | -2,7 |
| Consumptie huishoudens | 1,8 | -0,3 |
| Consumptie overheid | 0,4 | 1 |
| Uitvoer goederen en diensten | 0,3 | -2 |
| Investeringen in vaste activa | -2,1 | -2,5 |
Bedrijfstak cultuur, recreatie en overige diensten groeide het hardst
In de bedrijfstak cultuur, recreatie en overige diensten steeg in het vierde kwartaal van 2023 de toegevoegde waarde (het verschil tussen productie en verbruik van energie, materialen en diensten) ten opzichte van het derde kwartaal het hardst (3,0 procent). Daarna volgden de landbouw en visserij (2,1 procent) en de industrie (1,3 procent). De industrie droeg van alle bedrijfstakken het meest bij aan de groei in het vierde kwartaal.
| Toegevoegde waarde naar bedrijfstak (volume) | ||
| 2023-IV (%-verandering t.o.v. kwartaal eerder) | 2023-III (%-verandering t.o.v. kwartaal eerder) | |
| Cultuur, sport, recreatie en overige diensten | 3,0 | -2,0 |
| Landbouw, bosbouw en visserij | 2,1 | 0,6 |
| Industrie | 1,3 | -0,1 |
| Zakelijke dienstverlening | 0,8 | -0,4 |
| Overheid, onderwijs en zorg | 0,7 | 0,2 |
| Verhuur en handel onroerend goed | 0,5 | 0,6 |
| Handel, horeca, vervoer en opslag | 0,4 | -0,2 |
| Informatie en communicatie | 0,1 | -0,4 |
| Bouwnijverheid | -0,7 | -0,9 |
| Financiële instellingen | -1,0 | 0,9 |
| Water en afval | -1,4 | 1,3 |
| Energiebedrijven | -1,5 | -8,1 |
| Delfstoffenwinning | -2,5 | 10,5 |
Nederlandse economie groeit harder dan gemiddeld in EU
De Nederlandse economische groei was in het vierde kwartaal groter dan gemiddeld in de 27 landen van de Europese Unie (0,0 procent). In België groeide de economie met 0,4%, terwijl het bbp in Frankrijk gelijk bleef. In Duitsland, de grootste economie van de EU, kromp het bbp met 0,3%. In de grootste economie van de wereld, de VS, groeide de economie in het vierde kwartaal met 0,8 procent ten opzichte van het derde kwartaal.
De economie kromp in het vierde kwartaal 2023 met 0,5% ten opzichte van het vierde kwartaal 2022. Met het beschikbaar komen van het vierde kwartaal is ook het eerste voorlopige groeicijfer voor het jaar 2023 bekend. Het bbp is vorig jaar met 0,1% gegroeid. Deze groei volgt op twee jaren waarin de groei uitkwam op achtereenvolgens 6,2 en 4,3%.
De consumptie door de overheid droeg met een toename van 3,0% het meest bij aan de groei in 2023. Ook de investeringen en de consumptie door huishoudens leverden een positieve bijdrage met een groei van respectievelijk 1,8 en 0,4%. De bijdrage van het handelssaldo was negatief. De uitvoer lag 1,3% lager dan in 2022. De invoer kromp met 0,8%. De bedrijfstak cultuur, sport, recreatie en overige diensten groeide in 2023 met 6% het hardst.Vorig jaar was het eerste jaar sinds 2020 zonder lockdowns en coronamaatregelen. In 2022 gold er tot halverwege januari in Nederland nog een harde lockdown. Daarna werd de samenleving geleidelijk opengesteld en in maart 2022 vervielen de laatste coronamaatregelen.
