Bedrijven die AI gebruiken zijn groter, investeren meer in ICT en vragen vaker patenten aan dan bedrijven die geen AI toepassen. Ook hebben ze een hogere toegevoegde waarde. Of dit komt door de inzet van AI kan uit dit eerste verkennende onderzoek naar de kenmerken van bedrijven die AI-technologie gebruiken van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) niet worden vastgesteld. Hier is meer onderzoek voor nodig.
Van de bedrijven die in 2024 AI-technologieën gebruikten was 11 procent een grootbedrijf met 250 of meer mensen aan het werk. Bijna een kwart had 50 tot 250 mensen. Van de bedrijven die AI gebruiken is 65 procent klein (10 tot 50 mensen).
Van de bedrijven die geen AI gebruiken is 3% groot (meer dan 250 personen) en 16% middelgroot (50 tot 250 personen). Bij bedrijven die geen AI gebruiken is 81% klein. Bedrijven met minder dan 10 mensen aan het werk zijn niet opgenomen in deze analyse. Van alle bedrijven die drie AI-technologieën gebruiken is 13% een grootbedrijf. Van de bedrijven die vier of meer technologieën gebruiken is 19% groot.
| Aantal werkzame personen van bedrijven, 2024*¹⁾ | |||
| Categorie | 10 tot 50 (%) | 50 tot 250 (%) | 250 of meer werkzame personen (%) |
| Geen AI-technologie | 81 | 16 | 3 |
| AI-technologie gebruikt | 65 | 24 | 11 |
| Eén technologie | 70 | 22 | 8 |
| Twee technologieën | 67 | 25 | 9 |
| Drie technologieën | 63 | 24 | 13 |
| Vier of meer technologieën | 55 | 26 | 19 |
| * voorlopige cijfers ¹⁾ zie toelichting | |||
Bedrijven die AI gebruiken investeren meer in ICT
In 2023 investeerde 79% van de bedrijven die AI gebruikten in ICT. Bij bedrijven die geen AI gebruiken was dat 70%. Bedrijven die AI toepassen geven ook meer geld uit aan ICT. Zo investeert 14% van de bedrijven met AI meer dan 200 miljoen euro in ICT, terwijl maar 4% van de bedrijven die geen AI gebruiken dat doet.
Voor alle bedrijven samen (met en zonder AI gebruik) geldt dat 5% meer dan 200 miljoen euro in ICT investeert. Van de bedrijven die vier of meer AI-technologieën is dat 20%.
| ICT-investeringen van bedrijven, 2023*¹⁾ | |||||||
| Categorie | Geen (%) | 1 tot 10 miljoen euro (%) | 10 tot 20 miljoen euro (%) | 20 tot 50 miljoen euro (%) | 50 tot 100 miljoen euro (%) | 100 tot 200 miljoen euro (%) | 200 miljoen euro of meer (%) |
| Geen AI-technologie | 26 | 32 | 16 | 12 | 6 | 4 | 4 |
| AI-technologie gebruikt | 21 | 15 | 14 | 17 | 12 | 8 | 14 |
| Eén technologie | 21 | 18 | 15 | 18 | 12 | 6 | 11 |
| Twee technologieën | 18 | 14 | 16 | 14 | 12 | 12 | 14 |
| Drie technologieën | 26 | 12 | 12 | 16 | 6 | 11 | 15 |
| Vier of meer technologieën |
18 | 11 | 11 | 17 | 15 | 7 | 20 |
| * voorlopige cijfers ¹⁾ zie toelichting. | |||||||
Vaker patenten aangevraagd door bedrijven met AI
Bedrijven die in 2021 AI gebruikten zijn relatief vaker onderdeel van een ondernemingengroep die patenten had aangevraagd dan bedrijven die geen AI gebruiken (5 tegen 1%). Dit is nog hoger als het bedrijf drie of vier (12%) of meer AI-technologieën gebruikt (8%). Van alle bedrijven (met en zonder AI) maakt 2% deel uit van een ondernemingengroep met patenten.
| Aanvraag patenten bedrijven, 2021*¹⁾ | |
| Categorie | In ondernemingsgroep met patenten (%) |
| Geen AI-technologie | 1 |
| AI-technologie gebruikt | 5 |
| Eén technologie | 3 |
| Twee technologieën | 5 |
| Drie technologieën | 12 |
| Vier of meer technologieën | 8 |
| * voorlopige cijfers. ¹⁾ zie toelichting. | |
Bedrijven met AI hebben vaker een hoge toegevoegde waarde
Bedrijven (met 50 of meer werkzame personen) die AI gebruikten in 2023 hadden vaker een hogere toegevoegde waarde dan bedrijven die dat niet deden. Ruim de helft van de bedrijven die AI toepassen heeft een toegevoegde waarde van minimaal 10 miljoen euro. 9 procent heeft een toegevoegde waarde van 100 miljoen euro of meer. Bij bedrijven die geen AI gebruiken is dit lager: 39 procent heeft een toegevoegde waarde van minimaal 10 miljoen euro.
Het aandeel bedrijven met een toegevoegde waarde van minimaal 10 miljoen euro is het hoogst voor bedrijven die drie of vier of meer AI-technologieën hanteren, achtereenvolgens 65 en 58 procent. Bijna 1 op de 5 van de bedrijven die drie technologieën gebruiken, heeft een toegevoegde waarde van 100 miljoen euro of meer.
| Toegevoegde waarde van bedrijven, 2023*¹⁾ | ||||||
| Categorie | Minder dan 2 miljoen euro (%) | 2 tot 5 miljoen euro (%) | 5 tot 10 miljoen euro (%) | 10 tot 100 miljoen euro (%) | 100 miljoen euro of meer (%) | Onbekend (%) |
| Geen AI-technologie | 5 | 21 | 29 | 37 | 1 | 7 |
| AI-technologie gebruikt | 3 | 12 | 22 | 46 | 9 | 8 |
| Eén technologie | 3 | 16 | 23 | 46 | 5 | 8 |
| Twee technologieën | 5 | 12 | 21 | 49 | 5 | 7 |
| Drie technologieën | 1 | 6 | 23 | 46 | 19 | 5 |
| Vier of meer technologieën |
4 | 10 | 20 | 41 | 17 | 9 |
| * voorlopige cijfers ¹⁾ zie toelichting | ||||||
