Er komt een openbaar UBO-register, waarin een set gegevens wordt opgenomen van UBO’s (ultimate beneficial owners of uiteindelijk belanghebbende), iemand die meer dan 25% belang in een onderneming of een rechtspersoon heeft. Vooralsnog gaat het Fonds voor gemene rekening niet onder de UBO-registratieplicht vallen, meldt PwC. Bestaande ondernemingen en rechtspersonen moeten, binnen 18 maanden na de inwerkingtreding van de UBO-wet gegevens, voor het UBO-register aanleveren. Dit staat in de concept-implementatiewet waarvoor op 31 maart jl. de consultatie is begonnen. Tijdens de consultatietermijn van vier weken kan iedereen op alle onderdelen van het consultatiestuk reageren.
In dit wetsvoorstel staat onder meer welke gegevens van een UBO in het UBO-register worden opgenomen en welke gegevens voor wie openbaar zijn (zie ook hieronder) en dat de Kamer van Koophandel de gegevens via het Handelsregister zal beheren. PwC noemt het opvallend dat een exacte definitie ontbreekt van wie als UBO kwalificeert. “Dat wordt overgelaten aan lagere regelgeving. Daarnaast missen wij nog steeds een gedegen afweging van het recht op privacy ten opzichte van de noodzaak om het UBO-register (deels) openbaar te maken’, aldus PwC.
Het wetsvoorstel in hoofdlijnen
De belangrijkste punten uit het wetsvoorstel heeft PwC hierna op een rij gezet, aangevuld met een korte toelichting.
UBO-register
Het doel van het UBO-register is het bestrijden van witwaspraktijken, terrorismefinanciering en fraude door transparant te maken wie de UBO van een bedrijf is. Het UBO-register gaat deel uitmaken van het Handelsregister met de Kamer van Koophandel (KvK) als beheerder.
Wat is een UBO?
Een UBO is de uiteindelijk belanghebbende, oftewel iemand die de uiteindelijke eigenaar is van of zeggenschap heeft over een onderneming of een rechtspersoon. Het gaat om een natuurlijke persoon die meer dan 25% belang heeft in een onderneming of rechtspersoon. Een exacte definitie ontbreekt van wie als UBO kwalificeert, dat zal worden bepaald in lagere regelgeving (een zogeheten Algemene Maatregel van Bestuur).
Welke gegevens?
Een deel van de gegevens van de UBO wordt openbaar en dus voor iedereen toegankelijk:
- naam
- geboortemaand en -jaar
- nationaliteit
- woonstaat
- de aard en omvang van het economische belang van de UBO. Vanwege de privacy van de UBO komt geen registratie van het exacte percentage, maar wordt er alleen gewerkt met bandbreedtes van 25, 50, 75 en 100%.
De volgende set gegevens wordt niet openbaar en is alleen in te zien door bevoegde autoriteiten en de Financiële inlichtingen eenheid (FIE):
- BSN/buitenlands fiscaal identificatienummer (TIN)
- geboortedatum
- geboorteland en -plaats
Welke entiteiten?
Het gaat om de UBO’s van de volgende entiteiten: bv’s, nv’s, stichtingen, verenigingen, rederijen, maatschappen, vof’s, commanditaire vennootschappen, coöperaties, onderlinge waarborgmaatschappijen, Europees economisch samenwerkingsverbanden, Europese naamloze vennootschappen (SEs) en Europese coöperatieve vennootschappen (SCEs).
Het Fonds voor Gemene Rekening gaat vooralsnog niet onder de UBO-registratieplicht vallen. Er wordt nader onderzocht of dat nodig is. UBO’s van buitenlandse ondernemingen en rechtspersonen worden niet in het register opgenomen, maar zullen zich moeten houden aan de regelgeving in het desbetreffende land.
Nederland voert geen register in voor trusts omdat het Nederlandse recht de trust of vergelijkbare constructies niet kent. Bestaande ondernemingen en rechtspersonen moeten binnen 18 maanden na de inwerkingtreding van de UBO-wet UBO-gegevens registreren.
Wie heeft toegang tot het register?
Een deel van het register zal openbaar toegankelijk zijn. Maar dit deel is voor derden en meldingsplichtige instellingen, zoals dienstverleners, banken en verzekeraars, alleen doorzoekbaar op naam van de onderneming of rechtspersoon en niet op naam van de UBO. Dus zij kunnen alleen opzoeken wie de UBO van een bepaalde bv is en niet van welke bv’s iemand een UBO is. Alleen voor de FIE geldt een uitzondering: deze instantie kan het register doorzoeken op natuurlijke personen.
Meldingsplichtige instellingen en de FIE moeten onjuistheden in het register melden aan de KvK.
Privacywaarborgen
Ter bescherming van de privacy en persoonlijke levenssfeer van de UBO’s zijn waarborgen opgesteld. Wanneer door het beschikbaar maken van uw gegevens in het register sprake is van een risico op bijvoorbeeld kidnapping of geweld, kunt u verzoeken om afscherming van de gegevens. Het gaat dan alleen om de afscherming van de openbare gegevens. Bevoegde autoriteiten zoals het Openbaar Ministerie, de politie en de Belastingdienst en de FIE kunnen de gegevens altijd inzien.
Tijdens de behandeling van een verzoek zijn de UBO-gegevens waar het om gaat niet zichtbaar in het openbare register.
