De indicatieve* gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen is in oktober gestegen naar 128%. Goede aandelenrendementen zorgden, ondanks een rentedaling, voor een toename van de dekkingsgraad. De indicatieve beleidsdekkingsgraad, gebaseerd op de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen twaalf maanden, steeg in oktober naar 121%. Dat blijkt uit de Pensioenthermometer van Aon, wereldwijd dienstverlener op het gebied van risico-, pensioen-, en gezondheidsoplossingen, die dagelijks de hoogte van de gemiddelde dekkingsgraad bijhoudt.

Wederom sterke maand voor aandelen
Aandelen beleefden opnieuw een sterke maand. Beleggers lieten problemen als de sluiting van de Amerikaanse overheid, budgettaire problemen in Frankrijk en de hernieuwde spanning tussen Amerika en China links liggen en lieten zich leiden door de goede bedrijfsresultaten van onder meer Alphabet, Microsoft en Amazon.

Vanaf begin oktober sloot de Amerikaanse overheid en het einde lijkt nog niet in zicht. Dit kan de groei van het bruto binnenlands product enigszins doen afnemen. De verwachting is dat het effect minder sterk zal zijn ten opzichte van de vertraging die al aan de gang was. De belangrijkste impact voor beleggers is dat er hierdoor voorlopig een gebrek aan officiële gegevens is over de meest recente stand van de Amerikaanse economie. Wel werden cijfers van de consumentenprijsindex (CPI) van september gemeld en die bleven met 3,0% onder de verwachte 3,1% voor de kerninflatie. Eind oktober verlaagde de Amerikaanse centrale bank (Fed) de rente zoals verwacht met 0,25%. Fed-voorzitter Jerome Powell benadrukte dat verdere renteverlagingen nog niet zeker zijn en afhankelijk zijn van inkomende economische data en vooruitzichten.

De handelsspanningen tussen China en de VS laaiden weer op in oktober toen Trump reageerde op de Chinese exportbeperkingen voor zeldzame metalen. Hij dreigde met een extra tarief van 100% op alle Chinese goederen. De ontmoeting tussen president Trump en president Xi Jinping op de Asia-Pacific Economic Cooperation (APEC)-top in Zuid-Korea leidde tot een afname van de spanningen tussen beide landen. Dit kwam door wederzijdse toezeggingen op het gebied van de export van zeldzame metalen en de import van sojabonen

De aandelenmarkten continueerden de opmars en stegen met 3,6%. Aandelen van ontwikkelde markten behaalden een rendement van 3,2%, terwijl aandelen van opkomende markten met 6,1% stegen. In de eurozone daalde de rente licht. De portefeuille vastrentende waarden steeg met 1,4%. Bedrijfsobligaties behaalden een rendement van 0,7%, geholpen door de daling van de rente. Het rendement van de totale portefeuille bedroeg 2%.

In oktober daalde de risicovrije rente over de eerste 30 jaar met gemiddeld drie basispunten. Voor de langere looptijden bleef de rente vrijwel gelijk. De Ultimate Forward Rate (UFR), waarmee pensioenfondsen de waarde van hun toekomstige verplichtingen berekenen, kwam uit op 2,5%. Door de rentedaling nam de waarde van de verplichtingen toe met ongeveer 0,3%. Dit, in combinatie met stijging van het vermogen in oktober, leidde tot de dekkingsgraad van 128%.

Hogere dekkingsgraden betekenen hogere invaarbonussen
De hogere dekkingsgraden lijken positief nieuws voor de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel. Met een hogere dekkingsgraad is er meer te verdelen en lonkt een hogere invaarbonus. Bij de hogere dekkingsgraden kunnen de uitkomsten echter zo zijn dat ze de bandbreedtes raken die fondsen moeten afspreken. De Nederlandsche Bank (DNB) vraagt aan fondsen om vooraf bandbreedtes vast te leggen waarbinnen de uitkomsten zich moeten bevinden. Bij een hogere invaardekkingsgraad en invaarbonus wordt de plus in het nieuwe stelsel groter en kan het zijn dat de uitkomsten voor sommige groepen te positief worden en de bandbreedtes raken. In dat geval vraagt DNB een bestuur om nogmaals naar het pakket te kijken en de instrumenten anders in te zetten zodat het beeld meer evenwichtig wordt. “Hogere dekkingsgraden zijn goed nieuws voor de overgang naar het nieuwe stelsel”, zegt Frank Driessen, Director Wealth, Aon Nederland, “maar betekenen vaak ook dat de evenwichtigheidswegingen ter discussie komen te staan. Wij adviseren fondsen om zich hierop voor te bereiden.”

Daarnaast hebben veel fondsen het dossier al maanden geleden ingediend en was op dat moment de dekkingsgraad een stuk lager. Fondsen verkennen een lagere en een hogere dekkingsgraad. “We zien dat de hogere dekkingsgraad nu ingehaald wordt door de actuele dekkingsgraad die nog hoger ligt. Dit betekent dat de gevoeligheidsanalyses opnieuw moeten. Gezien de huidige ontwikkelingen is het verstandig om in de gevoeligheidsanalyses rekening te houden met grotere sprongen”, besluit Driessen.

Druk op PUO’s blijft onverminderd groot
Uit een vandaag (3 november)  door PensioenPro gepubliceerd transitieoverzicht blijkt dat een aantal fondsen die per 1 januari 2026 willen invaren, aangegeven heeft dit niet te halen. Naast het intensieve traject met DNB zijn ook het inregelen bij de uitvoerders, en de nazorg bij het aanpassen van de systemen voor de Wet toekomst pensioenen tijdsintensief en oorzaken van uitstel. Uitvoerders blijken veel tijd kwijt te zijn met fondsen die wel al zijn ingevaren, maar waar nog zaken aangepast, hersteld en geregeld moeten worden na invaren. “Wij zien dat de combinatie van uitstel en nazorg tot veel druk bij de uitvoerders leidt en maken ons zorgen over de haalbaarheid van migratieplanningen”, zegt Driessen. “Wij sluiten daarbij niet uit dat dit gaat leiden tot verder uitstel.”