De winstgevendheid van Italiaanse banken en verzekeraars zal worden aangetast door de fiscale maatregelen van de regering die op hen zijn gericht als onderdeel van de begroting voor 2026, maar gezonde financiële fundamenten en mogelijke verzachtende maatregelen, zoals het matigen van dividenden of het delen van de kosten met klanten, zouden de impact moeten beperken, aldus Fitch Ratings. De ratings van Italiaanse banken en verzekeraars zullen waarschijnlijk niet worden beïnvloed.
Banken en verzekeraars kunnen in 2026 te maken krijgen met 4,4 miljard euro aan extra belastingen en 11 miljard euro in de periode 2026-2028. De regering zal de opbrengsten gebruiken om sociale ondersteuningsprogramma’s te financieren, waaronder steun voor huishoudens en kleine bedrijven.
Belastingverhoging
IRAP, een regionale belasting op de productiewaarde, zal voor 2026-2028 met 2 procentpunten worden verhoogd tot 6,65% voor banken en 5,9% voor verzekeraars. Bovendien wordt de bevriezing van het gebruik van uitgestelde belastingvorderingen door banken om hun belasting te verlagen, die aanvankelijk tot 2026 gold, verlengd tot 2028, en wordt de belasting op vrijgaven van bankreserves verlaagd van 40% naar 26%-27,5%, met het oog op het vrijmaken van 6,2 miljard euro aan reserves die banken hebben gereserveerd voor een omstreden windfall-belasting in 2023.
Het uiteindelijke effect van deze maatregelen zal afhangen van de definitieve details, de politieke dynamiek in het parlement en de onderhandelingen met de Italiaanse bankvereniging, die de voorkeur geeft aan initiatieven die alleen betrekking hebben op liquiditeit boven maatregelen die van invloed zijn op kapitaal of inkomsten.
Voor banken zal de verhoging van de IRAP leiden tot hogere belastinglasten en een lagere nettowinst, maar de lagere exit-heffing om de reserves voor 2023 vrij te maken, zal een eenmalige maatregel zijn, waarbij reserves worden omgezet in uitkeerbare winsten, die onderworpen zijn aan belasting en vervolgens aan dividenden. Het kapitaal zou kunnen dalen als er uitkeringen worden gedaan, maar dit hangt af van de vraag of de omzetting van reserves vrijwillig of verplicht is.
Effect winstgevendheid
Fitch Ratings: “Wij verwachten geen significant effect op de winstgevendheid van banken. Wij verwachten dat de netto-inkomsten van de zes grootste banken in 2025-2026 ongeveer 26 miljard euro zullen bedragen (2024: 25,8 miljard euro) en dat de bedrijfswinst rond de 4% van de risicogewogen activa zal blijven. De kapitaalgeneratie zou kunnen verzwakken, maar Italiaanse banken hebben gezonde kapitaalcijfers. s, en hun strategische doelstellingen wijzen op kapitaalruimte. De uitkeringen aan aandeelhouders bij beursgenoteerde banken kunnen gematigd zijn, met minder gevolgen voor de twee coöperatieve groepen, die een uitkeringspercentage van minder dan 10% hebben.”
Banken die de extra kosten mogelijk doorberekenen aan klanten, kunnen leiden tot hogere rentetarieven voor leningen en lagere rentetarieven voor deposito’s, en daarmee tot een lager bedrijfsvolume. Extra belastingen maken het ondernemingsklimaat volgens Fitch ook minder voorspelbaar en kunnen het vertrouwen van de markt in de stabiliteit van het Italiaanse belastingstelsel verzwakken, ook onder buitenlandse investeerders. “Dit zou de kosten voor banken kunnen verhogen o it zou de kosten voor banken kunnen verhogen om toegang te krijgen tot groothandelsmarkten voor obligaties die voldoen aan de minimumeisen voor eigen vermogen en in aanmerking komende passiva (MREL), die nog steeds voornamelijk senior preferred debt zijn.”
Verzekeraars
Voor levensverzekeraars overweegt de regering ook om de verhoging van het zegelrecht (stamp duty) op unit-linked polissen in 2026 volledig door te voeren, in plaats van deze geleidelijk in te voeren in de periode 2025-2028, zoals oorspronkelijk gepland. Dit zou leiden tot een kleine daling van het beheerd vermogen in 2026 en een daarmee samenhangende daling van de fondsgebonden kosten en dus ook van de winstgevendheid
De belastingdienst heeft ook een forse verhoging van de belasting op verplichte motorrijtuigenverzekeringen voorgesteld, van 2,5% naar 12,5%, wat het bedrijfsvolume of de winstgevendheid zou kunnen drukken. Het voorstel zou echter kunnen worden uitgesteld of afgezwakt, aangezien verzekeraars hiertegen lobbyen”, aldus Fitch.
“Italiaanse verzekeraars bevinden zich in een goede positie dankzij hun sterke winstgevendheid, ondersteund door een herstel van de netto-instroom en dalende vervalpercentages bij levensverzekeringen, recente sterke premiestijgingen bij schadeverzekeringen en lagere schades als gevolg van natuurrampen in 2025, tot nu toe. We verwachten niet dat de belastingmaatregelen de winstgevendheid aanzienlijk zullen verzwakken, en verzekeraars zouden een deel van de extra kosten waarschijnlijk kunnen doorberekenen aan polishouders via hogere tarieven, indien nodig.”
