In 2025 blijft klimaatverandering het grootste risico voor zowel deskundigen als de algemene bevolking. Het gevoel van kwetsbaarheid voor klimaatverandering is groot: 66% van de deskundigen en 75% van de algemene bevolking voelt zich kwetsbaar voor het risico in hun dagelijks leven, hoewel deze cijfers licht zijn gedaald ten opzichte van de enquête van vorig jaar (respectievelijk 70% en 77%). Slechts 12% van de experts en 32% van de algemene bevolking is van mening dat de overheid goed voorbereid is om hiermee om te gaan, een daling van twee procentpunten ten opzichte van vorig jaar en het laagste cijfer sinds het begin van de enquête.Dat is één van de uitkomsten uit de 12e editie van AXA’s Future Risk Report
Geopolitieke instabiliteit staat op de tweede plaats bij experts en op de zesde plaats bij de algemene bevolking – in beide gevallen ongewijzigd ten opzichte van vorig jaar. 84% van de experts en 79% van de algemene bevolking denkt dat er een aanzienlijk risico bestaat dat geopolitieke spanningen tot een wereldoorlog leiden.
Technologische risico’s doen zich in een ongekend tempo voor. Cybersecurity staat op de derde plaats voor zowel experts als de algemene bevolking, terwijl de bezorgdheid over AI en big data-risico’s onder de algemene bevolking het verschil met de mening van experts aan het verkleinen is (vierde plaats voor experts, zevende plaats voor de algemene bevolking, drie plaatsen gestegen). Degenen die voor dit risico kozen, noemden AI-gerelateerde bedreigingen voor de mensenrechten en belangen als hun grootste zorg en waren eerder geneigd dan bij andere risico’s te zeggen dat dit risico zich snel voordoet.
Risico’s in verband met demografische veranderingen komen voor het eerst in de top 10 voor, op de tiende plaats. De combinatie van dalende vruchtbaarheidscijfers en stijgende levensverwachting zal in toenemende mate leiden tot een krimpende beroepsbevolking die een groeiende oudere bevolking moet ondersteunen. 74% van de experts en 71% van de algemene bevolking is van mening dat er een aanzienlijk risico bestaat dat het gezondheidszorgstelsel van hun land in het komende decennium zal instorten.
Top 10 experts:
- klimaatverandering
- geopolitieke instabiliteit
- cyberveiligheid
- AI en big data
- sociale spanningen en bewegingen
- natuurlijke hulpbronnen en biodiversiteit
- macro-economie
- energierisico’s
- financiële stabiliteit
- demografie
Top 10 burgers:
- klimaatverandering
- nieuwe veiligheidsdreigingen en terrorisme
- cyberveiligheid
- sociale spanningen en bewegingen
- Pandemieën en besmettelijke ziektes
- Geopolitieke instabiliteit
- AI en big data
- Financiële stabiliteit
- 9, Vervuiling
- Ernstige ziekte
Deze editie van het Future Risks Report bevestigt volgens AXA een zorgwekkende trend: 93% van de wereldbevolking ziet een toenemend aantal crises (een stijging van 3 procentpunten ten opzichte van 2024), met een directe impact op hun dagelijks leven (een stijging van 2 procentpunten ten opzichte van 2024). Nog verontrustender is dat 59% van de burgers vindt dat hun land gefragmenteerd is of zelfs te kampen heeft met diepe sociale breuken (tot 77% in Frankrijk en 65% in de Verenigde Staten).
Thomas Buberl, Chief Executive Officer van AXA: “ Versnippering is geen onvermijdelijkheid; het weerspiegelt een mondiale situatie waarin onderling afhankelijke risico’s een reactie vereisen die in overeenstemming is met de belangen. Verzekeraars hebben een verantwoordelijkheid: zij moeten architecten van veerkracht zijn, waarbij zij expertise, innovatie en solidariteit combineren.Dat is ons doel.”
Enkele uitkomsten:
- In het licht van de steeds meer onderling verbonden risico’s (klimaatverandering, cyberveiligheid, geopolitieke instabiliteit, kunstmatige intelligentie…) onthult het rapport een paradox: terwijl 77% van de deskundigen pleit voor mondiale oplossingen, geven regeringen de voorkeur aan specifieke maatregelen voor elk afzonderlijk risico.
- In deze context komt de verzekeringssector naar voren als een belangrijke speler met een sleutelrol bij het stimuleren van de ontwikkeling van nieuwe oplossingen
- 89% van de deskundigen en 72% van de algemene bevolking is van mening dat de verzekeringssector een doorslaggevende rol zal spelen bij het beheersen van opkomende risico’s (tegenover slechts 61% voor nationale autoriteiten).
- 95% van de deskundigen en 93% van de algemene bevolking denkt dat het aantal crises de afgelopen jaren is toegenomen
- 86% van de deskundigen en 84% van de algemene bevolking zegt dat de meest zorgwekkende risico’s gedeeltelijk kunnen worden vermeden door preventieve maatregelen
Vier lessen
Les 1: Klimaatverandering blijft het grootste risico, maar andere risico’s vormen een uitdaging
Klimaatverandering staat voor het vijfde achtereenvolgende jaar bovenaan de risicoranking van experts, maar de verschillen worden kleiner: de risico’s op de tweede (geopolitieke instabiliteit), derde (cyberbeveiliging) en vierde plaats (sociale spanningen) zijn dit jaar allemaal dichter bij klimaatverandering gekomen. Klimaatverandering is ook van de eerste plaats verdrongen in Europa (door geopolitieke instabiliteit) en Afrika (cyberbeveiliging). Deze resultaten wijzen op een toenemend gevoel van polycrisis, waardoor een alomvattende aanpak van riskmanagement belangrijker is dan ooit. Belangrijkste lessen
Les 2: Risico’s kunnen worden beheerd en verzekeraars spelen daarbij een belangrijke rol
Een grote meerderheid van de respondenten – 86% van de experts en 84% van de algemene bevolking – is het erover eens dat de risico’s waarover zij zich het meest zorgen maken, ten minste gedeeltelijk kunnen worden vermeden door krachtige preventieve maatregelen.
Wetenschappers en academici blijven het grootste vertrouwen wekken in hun vermogen om risico’s aan te pakken. 78% van de experts en 68% van de algemene bevolking zegt dat ze erop vertrouwen dat deze groepen zullen helpen om de gevolgen van een toekomstige crisis te beperken, hoewel deze cijfers net als voor een reeks andere actoren lager liggen dan vorig jaar. Een stabiele meerderheid van de algemene bevolking – 72%, hetzelfde percentage als in de enquête van vorig jaar – blijft echter van mening dat verzekeraars een belangrijke rol zullen spelen bij de bescherming tegen toekomstige risico’s.
Les 3: Technologische risico’s ontstaan in een ongekend tempo
Cybersecurity en kunstmatige intelligentie en big data – die respectievelijk op de derde en vierde plaats staan in de lijst van deskundigen – vormen nieuwe uitdagingen voor individuen, samenlevingen en organisaties wereldwijd. et tempo van de veranderingen beïnvloedt ook de perceptie van andere risico’s: hoewel ‘ethische risico’s met betrekking tot het gebruik van technologie’ en ‘risico’s in verband met slimme en autonome systemen’ niet in de top 10 van deskundigen voorkwamen, waren degenen die deze risico’s selecteerden veel eerder geneigd te zeggen dat ze ‘snel in opkomst zijn’
Les 4: Hoop in een gefragmenteerde wereld
De samenleving wordt als steeds meer gefragmenteerd gezien: 59% van de algemene bevolking is van mening dat mensen in hun land steeds minder of helemaal geen gemeenschappelijke waarden meer delen. Slechts 12% denkt dat de meeste van hun leeftijdsgenoten hun visie op een ideale samenleving delen. Een grote meerderheid van de algemene bevolking (79%) en deskundigen (84%) ziet een aanzienlijk risico dat geopolitieke spanningen leiden tot een wereldoorlog. Ondanks dit gevoel van versnippering zegt een grote meerderheid van de bevolking zich te committeren aan democratische idealen (72%) en te geloven dat internationale besluitvorming de meest effectieve manier is om oplossingen te vinden voor toekomstige risico’s (67%, een stijging ten opzichte van 63% vorig jaar).
De meeste deskundigen (68%) en de algemene bevolking (67%) zijn het erover eens dat beslissingen over toekomstige risico’s het meest effectief zijn wanneer ze op internationaal niveau worden genomen. Van de deskundigen denkt dat ethische risico’s rond technologie snel toenemen, tegenover 44% vorig jaar. 54% 72% van het grote publiek zegt te vinden dat “democratie koste wat kost behouden moet blijven”, zelfs als dat minder efficiënte besluitvorming betekent.