De Duitse verzekeraarsorganisatie GDV heeft aangekondigd dat door de overheid bevolen noodrantsoenering van gas als gevolg van tekorten veroorzaakt door de oorlog in Oekraïne niet zou worden gedekt door bedrijfsschade (BI)- polisformuleringen.
De GDV adviseerde Duitse bedrijven om nu al voorzorgsmaatregelen te nemen om dit reële risico te beperken, nu de leveringen uit Rusland beginnen op te raken. Volgens het GDV moeten bedrijven beginnen met energie te besparen en alternatieve bronnen te zoeken ter voorbereiding op mogelijke beperkingen.
Net als bij Covid-19 zou het BI-beleid van Duitse bedrijven niet reageren als de overheid het gasverbruik zou rantsoeneren omdat de onderbreking niet door een fysieke gebeurtenis is veroorzaakt en overheidsmaatregelen uitgesloten zijn, aldus de GDV en haar panel van deskundigen.” Europa staat voor de moeilijke taak om mogelijk gas te moeten rantsoeneren. Dit zou kunnen leiden tot bedrijfsonderbrekingen in de industrie. In dit geval is er echter geen verzekeringsdekking,” waarschuwde de vereniging.
“Deze interpretatie wordt bevestigd door een actueel rapport dat in opdracht van de GDV is opgesteld. De deskundigen kwamen tot de conclusie dat het afroepen van het noodniveau een ‘geplande stillegging’ is en dat de overeenkomstige risico-uitsluiting in de modelclausules van toepassing is. Zelfs als het bestaan van materiële schade niet specifiek in een clausule is overeengekomen – wat het geval kan zijn bij oudere polissen – is de risico-uitsluiting ‘geplande stillegging’ uiteindelijk van toepassing, volgens de beoordeling van de deskundigen,” aldus de vereniging.
Als puntje bij paaltje komt, staat Europa in de winter een strijd om de gasdistributie te wachten. In verband met de oorlog in Oekraïne en de daaropvolgende sancties van het Westen, gebruikt de Russische president Vladimir Poetin de gasleveringen om tegendruk op te bouwen. De EU bereidt zich voor op een mogelijke leveringsstop en heeft een noodplan gepresenteerd: Zij roept de aangesloten landen op om energie te besparen – desnoods met dwangmaatregelen”, legde de vereniging uit.
“Ook de EU-landen bereiden zich voor op een noodsituatie – ook Duitsland. Het Bondsministerie van Economische Zaken had eind maart al de eerste fase van het gasnoodplan aangekondigd, gevolgd door de tweede fase in juni. Het treedt in werking wanneer er sprake is van een onderbreking van de gasvoorziening of een uitzonderlijk hoge vraag naar gas, wat leidt tot een ‘aanzienlijke verslechtering van de situatie met betrekking tot de gasvoorziening’, aldus de GDV.
Het derde en laatste niveau is het noodniveau. Op dit punt grijpt de staat in en schrijft bovendien ‘niet-marktconforme maatregelen’ voor om de gasvoorziening in Duitsland zoveel mogelijk op peil te houden. “Dit betekent dat het gas gerantsoeneerd wordt en dat iedereen daarmee te maken krijgt: lokale overheden, particuliere huishoudens, woningbouwverenigingen en bedrijven. Het is nog onduidelijk of bepaalde groepen voorrang zullen krijgen. Het hoofd van de Bundesnetzagentur, die de maatregelen moet handhaven, heeft al aangegeven dat er ook in de industrie stilleggingen kunnen komen”, legde de GDV uit
De verzekeringsvereniging drong er bij de Duitse industrie op aan om nu actie te ondernemen om dit risico te beperken. “Bedrijven moeten zich aan dit scenario aanpassen – en voorzorgsmaatregelen nemen. Bespaar energie en schakel – indien mogelijk – over op alternatieve energiebronnen. Anders bestaat het risico op productieverlies: assemblagelijnen zouden tot stilstand kunnen komen, smeltovens zouden kunnen afkoelen, chemische fabrieken zouden stil kunnen vallen, machines zouden kunnen ponsen noch walsen. Zelfs bedrijven die geen gas nodig hebben, zouden indirect kunnen worden getroffen door productieverliezen bij leveranciers”, aldus de GDV.
En Duitse bedrijven mogen er niet van uitgaan dat dit BI-schade gedekt zal zijn. “Dergelijke productiesachades zijn niet verzekerd. Bedrijfsonderbrekingen kunnen afzonderlijk worden verzekerd. Bij schadevergoeding wordt altijd uitgegaan van materiële schade. Dit betekent: als de productie stil komt te liggen door een brand in een fabriek, wordt de daaruit voortvloeiende schade gedekt door een bedrijfsonderbrekingsverzekering. Er is echter geen sprake van productieverlies als gevolg van door de overheid voorgeschreven en geplande rantsoenering van grondstoffen”, aldus de vereniging.
De GDV voegt eraan toe dat kredietbeoordelingsbureau Fitch in een recente analyse tot dezelfde conclusie was gekomen. “De verzekeringssector zou niet worden getroffen door bedrijfsonderbrekingsschades als gevolg van een stopzetting van de Russische gasleveringen aan Europa. De zogenaamde bedrijfsonderbrekingspolissen dekken alleen schades als gevolg van fysieke schade aan bedrijfspanden of productiefaciliteiten. De kansen van de bedrijven op claims van politieke risicoverzekeringen zijn ook laag,” aldus Fitch.
De GDV maakte ook van de gelegenheid gebruik om het concept van uitsluitingen te verdedigen, dat onlangs onder vuur is komen te liggen omdat klanten er grotendeels niet in slaagden een beroep te doen op hun BI-polis om schades in verband met Covid-19 te dekken. De Europese verzekeringssector probeert momenteel de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen (EIOPA) te overtuigen van de geldigheid van uitsluitingen als onderdeel van de onlangs gestarte herziening van de toezichthoudende instantie.
“Dergelijke uitsluitingsclausules zijn belangrijk voor verzekeraars om zich te beschermen tegen veel gelijktijdige claims die hen zouden overweldigen. Dit is altijd het geval bij zogenaamde accumulatierisico’s. Hiermee worden gevaren bedoeld die in betrekkelijk korte tijd veel schade kunnen veroorzaken, zoals een oorlog, een pandemie of een onderbreking van de elektriciteits- of gasvoorziening die maanden van tevoren was gepland. Want als veel bedrijven tegelijk schade claimen, werkt het principe van risicospreiding niet meer. Verzekeringen zijn ontworpen om onvoorziene toevallige gebeurtenissen te dekken”, aldus de Commissie.