Werkcultuur als blinde vlek
De belangrijkste oorzaak van werkgerelateerd verzuim is een te hoge werkdruk, in 2024 genoemd door 27 procent van de verzuimende werknemers (CBS, 2025). De mentale druk op werkenden neemt al jaren toe, mede door voortdurende reorganisaties, personeelstekorten en verandering in werkmentaliteit. Toch blijft de impact van een onveilige of toxische werkcultuur vaak onderbelicht.
“Veel organisaties onderschatten nog altijd de impact van mentale belasting,” zegt Lara Koijk, psycholoog Arbeid & Netwerkontwikkeling bij SpecialistenNet. “Wachten tot klachten vanzelf verdwijnen kost niet alleen veel geld, maar ook waardevolle mensen. Werknemers ervaren te weinig steun, missen autonomie en voelen zich onvoldoende vrij om psychische klachten bespreekbaar te maken. In zo’n omgeving zijn losse interventies of vitaliteitsweken niet meer dan een pleister op de wond.”
Verzuimkosten lopen op tot honderden euro’s per dag
Uit de TNO Arbobalans 2024 blijkt ook dat meer dan de helft van de verzuimkosten het gevolg is van psychosociale arbeidsbelasting, zoals werkdruk en ongewenste omgangsvormen. Vooral in sectoren als het onderwijs en de gezondheidszorg wordt verzuim hier vaak aan toegeschreven. Verzuim door psychische klachten duurt bovendien gemiddeld 63 dagen. De impact op organisaties is daardoor aanzienlijk: in 2025 liggen de gemiddelde kosten bij psychisch verzuim op €360 tot €400 per medewerker, per dag. De totale loondoorbetalingskosten voor werkgerelateerd psychisch verzuim worden inmiddels geschat op ruim €4,9 miljard per jaar.
Tijd voor een preventieve aanpak
Ondanks deze zorgwekkende cijfers blijft mentale gezondheid op de werkvloer vaak lastig bespreekbaar. Achter een glimlach of vriendelijke groet kan iemand worstelen, maar veel organisaties wachten tot het masker afvalt. De signalen zijn er vaak al veel eerder. Een gezonde werkvloer vraagt om een cultuur waarin mentale uitdagingen worden erkend én waarin medewerkers tijdig de juiste ondersteuning krijgen.
SpecialistenNet helpt medewerkers en organisaties bij het omgaan met én voorkomen van mentale uitdagingen. In 2025 zagen zij een toename van maar liefst 47 procent in het aantal aanmeldingen voor mentale zorgtrajecten ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Dit laat zien dat steeds meer organisaties in beweging komen en actief bijdragen aan het welzijn van hun medewerkers.
Het 5 O-model van SpecialistenNet – Opleiden, Opmerken, Opknappen, Opbloeien, Ophelderen – biedt organisaties een helder kader om gericht aan de slag te gaan met vitaliteit en mentale gezondheid. Niet alleen om klachten te behandelen, maar juist om ze te voorkomen. Want hoe langer klachten aanhouden, hoe ingrijpender de gevolgen: oplopend verzuim, hogere kosten en het risico op reputatieschade door het niet nakomen van de zorgplicht. Vroege signalering leidt tot bewustwording en voorkomt langdurig verzuim.
Melvin Klink, Commercieel Directeur bij SpecialistenNet: “Wat nodig is, is een structurele aanpak waarin mentale gezondheid een vast onderdeel is van de organisatiecultuur. Bedrijven die actief investeren in preventie, tijdige signalering en mentale veerkracht, zien de positieve effecten: minder verzuim, meer werkplezier en grotere betrokkenheid.”
Campagne over ‘toxic workplace culture’ maakt mentale gezondheid bespreekbaar
Om het bewustzijn verder te vergroten start SpecialistenNet een campagne over een toxische werkcultuur. Met korte video’s en berichten, in de stijl van een nieuwsuitzending, worden herkenbare, branchespecifieke werksituaties op satirische wijze uitvergroot. De campagne houdt organisaties een spiegel voor en brengt met een knipoog serieuze thema’s als werkdruk, burn-out en ongezonde werkculturen onder de aandacht. Specifiek gericht op HR- en vitaliteitsmanagers van grote organisaties, wil SpecialistenNet het gesprek openen.
Bron SpecislistenNet |
