De klimaatverandering verandert het mondiale risicoprofiel: extreme weersomstandigheden en natuurrampen (NatCat) behoren tot de grootste economische risico’s wereldwijd. De schade bedragen stijgen voortdurend en de verzekeringspenetratie in bijzonder kwetsbare regio’s is vaak laag. Om risico’s effectief aan te pakken en hun klanten als betrouwbare partner bij te staan in de transformatie, moeten verzekeraars actief zijn en zich strategisch inzetten.
Dr. Melanie Fischer, Natural Hazards en GIS/Data-analist bij HDI Global, wijst op de risicofactoren rond NatCat-gebeurtenissen en legt uit hoe verzekeraars de veerkracht van hun partners ten opzichte van klimaatrisico’s kunnen vergroten.
- Sociaaleconomische factoren bepalen schadetrends
Sociaaleconomische processen zijn de belangrijkste drijvende kracht achter de stijging van verzekerde NatCat-schades. Door de bevolkingsgroei, toenemende welvaart en snelle verstedelijking worden steeds meer waardevolle goederen geconcentreerd in kwetsbare regio’s. Hierdoor neemt de blootstelling aan natuurrampen toe. Bovendien drijven stijgende bouwkosten, tekorten aan arbeidskrachten en leveringsproblemen de kosten voor de wederopbouw na natuurrampen verder op.
De gevolgen reiken veel verder dan individuele bedrijven of huishoudens. Natuurrampen kunnen de economische ontwikkeling van hele regio’s aanzienlijk beïnvloeden, banen bedreigen en de lokale infrastructuur duurzaam verzwakken. In landen met een lage verzekeringspenetratie worden sociale ongelijkheden hierdoor nog groter.
- Secundaire gevaren bepalen het risicoprofiel
Historisch gezien zijn de grootste NatCat-schades toe te schrijven aan tropische cyclonen en aardbevingen, zoals de orkaan Katrina (2005) en de Tohoku-aardbeving in Japan (2011). Dergelijke ‘primaire gevaren’ komen in principe zelden voor, maar veroorzaken ernstige schade met aanzienlijke humanitaire en maatschappelijke gevolgen.
Daartegenover staan ‘secundaire gevaren’ zoals overstromingen, bosbranden of zware convectieve stormen. Deze leiden meestal tot kleinere individuele schade, maar komen vaker voor. Hun cumulatieve effect is aanzienlijk: in 2024 waren secundaire gevaren verantwoordelijk voor meer dan de helft van de wereldwijd verzekerde NatCat-schade – een duidelijk teken van hun toenemende belang in riskmanagement.
- Antropogene klimaatverandering en natuurlijke klimaatvariabiliteit
Weersgerelateerde gevaren staan in een complexe wisselwerking met natuurlijke klimaatschommelingen zoals de El Niño-Southern Oscillation. Deze klimaatpatronen beïnvloeden de frequentie en intensiteit van natuurrampen en daarmee ook de wereldwijde schade. Een eenduidige causale toeschrijving van individuele extreme gebeurtenissen aan specifieke klimaatpatronen en de kwantificering van door klimaatverandering veroorzaakte invloeden blijft methodologisch een uitdaging.
Stijgende mondiale temperaturen verhogen het risico en de omvang van natuurrampen, met een overeenkomstige toename van het schadepotentieel. Hoewel de door klimaatverandering veroorzaakte verliezen momenteel nog gering zijn, voorspellen sommige studies dat deze tegen het midden van deze eeuw een dubbelcijferig percentage van het mondiale bbp zouden kunnen bereiken.
- Ernstige dekkingslacunes
Ondanks de toenemende schade is de verzekeringspenetratie in veel regio’s laag. Alleen al in 2024 bedroegen de verliezen als gevolg van natuurrampen meer dan $ 300 miljard, waarvan slechts 40% was verzekerd. Toch stijgt het aandeel van verzekerde schade door natuurrampen gestaag, terwijl de protection gap – het verschil tussen de totale economische schade en de daadwerkelijk verzekerde schade – afneemt.
Er zijn echter aanzienlijke regionale verschillen: de grootste dekkingslacunes en daarmee samenhangende financiële risico’s doen zich voor in landen in het zuiden van de wereld. Het is noodzakelijk om wereldwijd lacunes in de verzekeringsdekking te dichten en de financiële veerkracht in kwetsbare regio’s gericht te versterken.
Verzekeraars als wegbereiders voor klimaatbestendigheid
De locatie en bouwstijl van activa zijn bepalend voor het schadepotentieel, aangezien de kans op natuurrampen toeneemt. Mitigatiemaatregelen zoals strengere bouwvoorschriften, locatieanalyses en strategische ruimtelijke ordening zijn onontbeerlijk. Verzekeraars kunnen de veerkracht van hun klanten versterken door middel van langetermijninvesteringen en op maat gemaakte oplossingen, zoals captives en ESG-producten.
Zeer gespecialiseerde NatCat-beoordelingstools en individueel klimaatrisicoconsulting verfijnen de risicobeoordeling en versterken de veerkracht van klanten ten opzichte van toekomstige uitdagingen – betrouwbaar en duurzaam. Langdurige partnerschappen zijn hierbij van cruciaal belang om dit te bereiken.
