Partijen vaarverkeer Nieuwe Maas aan tafel bij Onderzoeksraad voor Veiligheid

De Onderzoeksraad voor Veiligheid nodigt een aantal partijen uit voor een rondetafelgesprek in januari 2025. Het gaat om partijen die betrokken zijn bij het vervoer van passagiers over de Nieuwe Maas in Rotterdam. Mede aanleiding voor het rondetafelgesprek is een recente aanvaring tussen een watertaxi en een waterbus op exact dezelfde locatie waar op 21 juli 2022 een watertaxi en een havenrondvaartboot met elkaar in aanvaring kwamen.

Aanbevelingen

Partijen hebben gereageerd op de aanbevelingen die de Onderzoeksraad heeft gedaan binnen het onderzoek naar de aanvaring uit 2022. De Onderzoeksraad stelt zijn reactie hierop uit tot na het rondetafelgesprek.

Erica Bakkum, raadslid: “Rotterdammers staan bekend om hun handen-uit-de-mouwen mentaliteit. Die willen we op dit dossier ook zien. Goede regels is één, maar een meer op veiligheid gerichte werkcultuur is twee. We horen graag van partijen hoe zij zich concreet inzetten om het vaarverkeer op de Nieuwe Maas veiliger te maken.”

De voorvallen in het kort

Op de Nieuwe Maas in het centrum van Rotterdam kwamen op 21 juli 2022 een havenrondvaartboot en een watertaxi met elkaar in aanvaring. De schipper en 5 passagiers van de watertaxi kwamen onder de omgeslagen watertaxi in een luchtbel terecht, maar konden allen gered worden. Het onderzoeksrapport van de Onderzoeksraad naar dit voorval verscheen op 17 januari 2024.

Op vrijwel dezelfde plek nabij de Erasmusbrug vond zaterdagavond 23 november 2024 opnieuw een aanvaring plaats, nu tussen een watertaxi en een waterbus. De schipper en de twee inzittenden van de watertaxi raakten lichtgewond.

 

Intensief vaarverkeer op Nieuwe Maas vraagt om meer regie en professionalisering  

De drukte op de Nieuwe Maas in het centrum van Rotterdam vraagt om meer regie en professionalisering. Zeeschepen, binnenvaartschepen, passagiersschepen, pleziervaart en watertaxi’s varen kriskras door elkaar. Veilig personenvervoer over het water kan alleen als alle schippers zich bewust zijn van hun vaargedrag, als de vaarweg duidelijker ingericht is en als iedereen zich aan de regels houdt, concludeerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid eerder dit jaar in een tweede  rapport,

De Onderzoeksraad beveelt Watertaxi Rotterdam aan om consequent aandacht te geven aan het vaargedrag van de schippers en het naleven van regels. Schippers moeten bijvoorbeeld meer training krijgen en minder afgeleid worden. Verder beveelt de Onderzoeksraad aan om de Nieuwe Maas minder complex in te richten. Hiervoor zijn de Havenmeester Rotterdam en de gemeente Rotterdam aan zet, samen met gebruikers als Watertaxi Rotterdam, Koninklijke Spido en Waterbus. Ook moet er een duidelijker wettelijk kader komen om op het naleven van regels te handhaven, bijvoorbeeld over wie waar en met welke snelheid mag varen.  

Dit is het tweede onderzoek van de Onderzoeksraad voor Veiligheid in korte tijd naar een voorval waarbij een watertaxi betrokken was; in december 2023 werd het onderzoek gepubliceerd over het voorval in het Schuitengat bij Terschelling. Erica Bakkum: ‘In korte tijd 2 ingrijpende voorvallen met watertaxi’s geeft aan hoe urgent de situatie is. Het is dan ook een goede zaak dat de minister van Infrastructuur en Waterstaat het belang erkent van duidelijke wet- en regelgeving voor veiligheid op de vaarwegen. Op dit moment zijn er te weinig eisen waaraan deze kleine snelle motorboten moeten voldoen.’

Aanbevelingen

In het op 17 januari verschenen rapport deed de Onderzoeksraad de volgende aanbevelingen

Gezamenlijke opgave

Dit onderzoek laat zien dat de veiligheid op de Nieuwe Maas verbeterd kan worden, met name ten aanzien van vaargedrag en wet- en regelgeving. Vervoer van passagiers over de Nieuwe Maas vindt op grote schaal plaats. Deze passagiers, maar ook de overige vaarweggebruikers moeten erop kunnen vertrouwen dat dit veilig gebeurt. Het bevoegd gezag en de ondernemers hebben hierin een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Alle betrokken partijen komen elkaar tegen in dit gebied. De reeds in gang gezette acties en de in dit rapport geformuleerde aanbevelingen kunnen bijdragen aan het vergroten van de veiligheid. Dit wordt versterkt indien de partijen hier mét elkaar concreet vorm en inhoud aan geven.

De Onderzoeksraad komt met de volgende aanbevelingen:

Watertaxi Rotterdam

  1. Breng de eigen interne richtlijnen in overeenstemming met de landelijk en plaatselijk geldende wet- en regelgeving. Zorg er vervolgens voor dat deze richtlijnen consequent worden nageleefd binnen de organisatie. Het implementeren van regelmatige trainingen kan hierbij helpen.
  2. Zorg dat de schipper van de watertaxi de vaartaak zo kan uitvoeren dat afleiding tot een minimum beperkt wordt. Relevante informatie moet goed beschikbaar zijn, zonder voor de schipper irrelevante communicatie. Te denken valt aan een van de passagiers afgescheiden werkplek, een ergonomisch dashboard met direct voor de schipper beschikbare relevante informatie en een intern communicatiekanaal met enkel selectieve oproepen.

Divisie Havenmeester Rotterdam

  1. Zorg dat het al opgezette overleg met alle betrokken partijen bij het bedrijfsmatig passagiersvervoer over de Nieuwe Maas, een regulier besluitvormend overleg is, waarin concrete en toetsbare afspraken gemaakt worden om het varen veiliger te maken, waarbij tenminste aandacht is voor:
  • vaargedrag en vakbekwaamheid;
  • toepassing wet- en regelgeving;
  • (marifoon)communicatie en aanspreekbaarheid.

Gemeente Rotterdam, Divisie Havenmeester Rotterdam

  1. Neem samen met betrokken partijen, zoals Watertaxi Rotterdam, Koninklijke Spido en Waterbus, maatregelen om de complexiteit van de vaarweg op de Nieuwe Maas te reduceren, en in te richten op een manier die past bij veilig gebruik, zowel nu als in de toekomst.

De minister van Infrastructuur en Waterstaat

In lijn met de aanbeveling die u onlangs heeft ontvangen vanuit het rapport ‘Aanvaring in het Schuitengat’:

  1. Zorg voor wet- en regelgeving voor het bedrijfsmatige vervoer van twaalf of minder passagiers op het water.

Bekijk het volledige onderzoek op de onderzoekspagina