Het aantal advocaten dat beroepsmatig te maken heeft met agressie, bedreiging of intimidatie is opnieuw gestegen. Gaf in 2022 nog 50% van alle advocaten aan hiermee te worden geconfronteerd, in 2024 is dat al 55%, zo blijkt uit onderzoek in opdracht van de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA).43,6% van de ondervraagde advocaten zei het afgelopen jaar meerdere incidenten te hebben meegemaakt. Vooral verbale agressie komt veel voor (46%), gevolgd door intimidatie (38%) en bedreiging (24%). 47% van de getroffen advocaten heeft het incident ervaren als ernstig tot zeer ernstig. Dat is een forse stijging ten opzichte van twee jaar geleden toen 37% de ervaringen zo kwalificeerde.
Vrouwen vaker gediscrimineerd
Vrouwelijke advocaten kregen meer te maken met agressie dan mannelijke advocaten. Vrouwen ervaren een incident ook vaker als ernstig (55% vs. 38%). Ruim een kwart van de vrouwen vond het meest recente incident discriminerend van aard, tegenover 4% van de mannen. Het gaat vooral om discriminatie op basis van geslacht.In meer dan de helft van de gevallen (53%) komt de agressie van de eigen (voormalige of huidige) cliënt. In een derde van de incidenten komt de agressie van de wederpartij. Een kwart van de advocaten die te maken heeft met geweld of intimidatie overweegt te stoppen met het werk. 67% zegt minder plezier in het werk te hebben, of het gedrag op het werk aan te passen.
Weerbaarheid vergroten
De NOvA biedt al diverse initiatieven aan om advocaten weerbaarder te maken: de weerbaarheidstrainingen, de Vertrouwensadvocaat, de NOvA-noodtelefoon, de noodknop, LawCare en de veiligheidsscan van het kantoor. Al deze initiatieven worden sinds december 2023 extra onder de aandacht van de advocatuur gebracht via een campagne.NOvA-bestuurder Maaike Bomers: “Dreiging en agressie zijn helaas geregeld onderdeel van het werk van advocaten, maar horen er echt niet bij. Advocaten moeten hun werk in het kader van een goede rechtsbedeling in een veilige omgeving kunnen doen. Elke vorm van druk of dreiging is onacceptabel.”
Vormen van intimidatie
Onder de incidenten die als minder ernstig worden ervaren, noemen de advocaten schelden, dreigen met het indienen van klachten of het sturen van mails naar allerlei instanties waarin de advocaat van onwaarheden wordt beticht.Het herhaaldelijk dreigen met een tuchtklacht werd daarentegen wel als ernstig ervaren. Ook noemt een van de respondenten een incident waarbij de wederpartij langs kwam om verhaal te halen en door de politie moest worden verwijderd. Ook wordt in dit rijtje het voorbeeld genoemd van een advocaat die via app en mail doodsbedreigingen en beledigingen ontving.
Steun door eigen kantoor
De meeste advocaten vinden dat hun kantoor adequaat reageert op bedreiging, intimidatie of agressie. Slechts 4% is het daar (helemaal) mee oneens. Op het gebied van preventie kunnen de kantoren nog wel wat slagen maken. Slechts 23% is het eens met de stelling dat hij of zij bij zijn kantoor voldoende training en voorlichting heeft gehad over hoe om te gaan met agressie, bedreiging en intimidatie. 37% is het daarmee oneens.
Vergelijking met andere beroepen
De onderzoekers hebben de cijfers over advocaten vergeleken data over gerechtsdeurwaarders, journalisten, overheidsmedewerkers en politieke ambtsdragers. In dit rijtje hebben gerechtsdeurwaarders de dubieuze eer van een koppositie. Maar liefst 81% meldde dit jaar slachtoffer te zijn van agressie, intimidatie of bedreiging. Voor een op de vier ontaarde dit ook in fysieke agressie.Van de journalisten dateren de cijfers uit 2021. Toen zei 82% van de ondervraagden slachtoffer te zijn geweest van agressie, intimidatie of bedreiging. In 17% van de gevallen kwam het tot fysiek geweld.
