Het jaar 2023 is op weg om het warmste jaar te worden sinds temperaturen wereldwijd worden gemeten. Dat voorspelt de Europese klimaatdienst Copernicus. De dienst baseert dit op metingen die erop duiden dat afgelopen maand de warmste september ooit was, nadat de afgelopen zomer ook al de warmste ooit was. ‘De opwarming gaat in een tempo dat de aarde in geen eeuwen heeft gezien’, zei de Amerikaanse klimaatwetenschapper Jessica Moerman.
Volgens de klimaatdienst lag de temperatuur dit jaar ‘ongeveer 1,4 graden Celsius boven de pre-industriële gemiddelde temperaturen’, aldus Samantha Burgess, adjunct-directeur van Copernicus. ‘Twee maanden voor COP28 is het gevoel van urgentie voor ambitieuze klimaatactie nog nooit zo sterk geweest.’
September 2023 was wereldwijd de warmste september ooit gemeten, met een gemiddelde oppervlaktetemperatuur van 16,38 graden, becijferde Copernicus. Daarmee werd het oude record van september 2020 met maar liefst een halve graad verbroken. Dat is een enorme marge in klimaatgegevens. ‘Het is echt verbijsterend’, zegt Copernicus-directeur Carlo Buontempo.Ook in Europa werd de warmste september ooit gemeten: de gemiddelde zeeoppervlaktetemperatuur was 20,92 graden, 2,51 graden hoger dan het gemiddelde in de periode tussen 1991 en 2020.
Als gevolg daarvan was het aanzienlijk natter dan gemiddeld langs veel delen van de westkust van Europa, waaronder het westelijke Iberisch schiereiland, Ierland, Groot-Brittannië en Scandinavië. Het was ook natter dan gemiddeld in Griekenland na extreme regenval veroorzaakt door storm Daniel, die ook voor verwoestende overstromingen in Libië zorgde. Elders in de wereld kregen ook Zuid-Brazilië en Zuid-Chili te maken met extreme neerslag.
Andere gebieden kregen in september juist te maken met bovengemiddelde droogte. Dat was bijvoorbeeld het geval in het zuiden van Europa, het zuidoosten van de VS, Mexico, Centraal-Azië en Australië, waar de droogste september ooit werd geregistreerd.