Van de 237 onderzochte primaire waterkeringen (3.500 kilometer) blijkt slechts 38% te voldoen aan de wettelijke norm voor 2050 voldoet; een ruime meerderheid van 62% dus niet, Het gaat dan vaak slechts om een gedeelte of onderdeel van de totale lengte aan waterkering. In een kwart van de gevallen zijn de benodigde verbeteringen ‘urgent, zo komt naar voren uit een rapport van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) dat naar de Tweede kamer is gestuurd.
Dat een meerderheid van de keringen niet volledig voldoet, betekent volgens de ILT niet dat er acute risico’s zijn. “Wel vraagt het om grote investeringen in aanloop naar 2050. Dijken moeten worden versterkt of er moeten andere dingen worden gedaan om aan de norm te voldoen, zoals het uitvoeren van extra onderhoud. Beheerders van keringen hebben daarmee nog een grote, maar inzichtelijke opgave de komende 27 jaar.”
Rivierenland en Limburg
Uit het rapport blijkt verder dat Waterschap Rivierenland de meeste waterkeringen telt die nog niet voldoen aan de norm voor 2050.: 26 van de 27 met een lengte van ruim vijfhonderd kilometer. Verder moeten in het Waterschap Limburg 18 primaire keringen binnen afzienbare tijd verbeteringen moeten worden doorgevoerd en ook bij de Waterschappen in Drenthe en Overijssel is werk aan de winkel.
De Waterwet uit 2009 bepaalt dat de waterschappen en Rijkswaterstaat (RWS) tenminste elke 12 jaar de technische en operationele staat van de primaire waterkeringen in hun beheer beoordelen om vast te stellen of deze aan de wettelijke veiligheidsnorm voldoen.Primaire waterkeringen zijn dijken, duinen, dammen en stormvloedkeringen die ons land beschermen tegen overstromingen vanuit de zee, de grote rivieren zoals de Rijn en de Maas en de grote meren zoals het IJsselmeer.
De ILT ziet er namens de minister van Infrastructuur en Waterstaat op toe dat de beoordelingen door de waterschappen en Rijkswaterstaat volgens afspraak zijn uitgevoerd. Het resultaat is de eerste Landelijke Beoordelingsronde Overstromingskans, een momentopname met peildatum 1 januari 2023. De ILT heeft voor elke beoordeling van een primaire kering een zogeheten conformiteitsverklaring afgegeven.
Grote gevolgen
De gevolgen van het doorbreken of falen van een primaire waterkering kunnen heel groot zijn met gevolgen voor mensen, vitale infrastructuur en de Nederlandse economie, benadrukt ILT. “Vanwege deze grote gevolgen is het belangrijk dat de keringen een hoog niveau van bescherming bieden. Hoe hoog dit niveau moet zijn is voor elke primaire waterkering vastgelegd als veiligheidsnormen in de Waterwet. De Waterwet verzekert een basisveiligheidsniveau voor alle inwoners van Nederland. Het beschermingsniveau is hoger op plekken waar de gevolgen heel groot zijn, bijvoorbeeld als er mogelijk veel slachtoffers vallen, veel economische schade kan ontstaan of schade kan ontstaan aan vitale infrastructuur die van nationaal belang is.”
