Jongeren onderschatten het gevaar van rijden onder invloed van alcohol. 18- tot 24-jarige bestuurders veroorzaakten 1.287 alcoholgerelateerde ongevallen in 2023, waarbij 18 mensen om het leven kwamen en 372 ernstig gewond raakten, zo blijkt uit een wetenschappelijke studie van het UDV,(Unfallforschung der Versicherer (UDV) , het onderzoeksbureau van het Duitse verbond van Verzekeraars GDV .
Door hun ontwikkeling zijn velen op deze leeftijd nog niet stabiel genoeg om te weigeren in zogenaamde conflicten over rijden onder invloed, waarbij ze moeten kiezen tussen drinken en rijden. Hoe vaker ze in deze conflicten terechtkomen, hoe minder ze het als moreel verwerpelijk zien en hoe minder vrienden en familie rolmodellen zijn, hoe vaker ze onder invloed van alcohol rijden. Vergeleken met volwassenen van middelbare leeftijd heeft deze leeftijdsgroep een twee keer (21 tot 24 jaar) tot drie en een half keer (18 tot 20 jaar) zo hoog risico op ongevallen, gemeten naar de afstand die ze afleggen.
Jeugdigheid, hiaten in kennis, regels bepalen gedrag
“Jonge bestuurders overschatten zichzelf eerder, nemen meer risico’s en zijn minder ervaren bestuurders. Er zijn ook hiaten in de kennis over alcoholmetabolisme en restalcohol,” zegt UDV hoofd Kirstin Zeidler. “ Bijna twee van de drie alcoholgerelateerde ongevallen in 2023 in deze leeftijdsgroep werden veroorzaakt door 21- tot 24-jarigen. Drinken en rijden is verboden tot en met de leeftijd van 20 jaar. “Voor 18- tot 20-jarige beginnende bestuurders is het alcoholverbod een soort beschermend schild tegen zichzelf en invloeden van buitenaf,
Zij vervolgt: “Het riskeren van hun rijbewijs voorkomt meestal dat ze onder invloed achter het stuur kruipen. In de regel accepteren de mensen om hen heen dit ook en moedigen ze hen niet aan om te drinken.” Studies bewijzen het succes van het verbod. Toch zal rijden onder invloed van minstens kleine hoeveelheden alcohol voor velen de nieuwe norm worden zodra het alcoholverbod en dus het beschermingsargument niet langer van toepassing zijn op de leeftijd van 21 jaar. De meeste mensen realiseren zich niet dat er zelfs onder de 0,5 promille juridische gevolgen kunnen zijn.
Verleng alcoholverbod, versterk weerbaarheid, openbaar vervoer en controles
De UDV pleit voor een verplichte training hoe om te gaan met conflicten door rijden onder invloed en reactiestrategieën in de rijopleiding. Ook zijn strengere alcoholcontroles nodig. Veel mensen zijn gewend om niet ontdekt te worden. Om de verkeersveiligheid te verbeteren, zou het zinvol zijn om te overwegen het alcoholverbod te verlengen tot het einde van de fase van beginnend bestuurder en jeugdrisico, inclusief de leeftijd van 24 jaar (artikel 24c Wegenverkeerswet). Dit zou kunnen helpen om van nuchter rijden idealiter een gewoonte te maken totdat hun ongevalsrisico is “genormaliseerd”. Last but not least is een breed aanbod van openbaar vervoer, carpooling of alternatieve diensten zoals taxi’s tegen halve prijs (“fifty-fifty taxi’s”) van cruciaal belang om het aantal alcoholgerelateerde ongevallen met jonge bestuurders terug te dringen.
In haar studie onderzocht de UDV wat mensen motiveert om zich aan het alcoholverbod te houden, hoe het gedrag daarna verandert en wat ertoe bijdraagt dat ze nuchter blijven rijden. Naast een literatuurstudie werden ongevalgegevens geanalyseerd, werden meer dan 1200 18- tot 28-jarigen die regelmatig rijden en minstens af en toe alcohol drinken online geënquêteerd en werden statistische analyses en focusgroepinterviews uitgevoerd met 14 deelnemers.
