Het Duitse kabinet heeft zich opnieuw uitgesproken voor de invoering van een landelijke verplichte verzekering tegen natuurrampen. Volgens de resolutie zou stormvloedschade hier ook onder moeten vallen. Tegen deze achtergrond herhaalt de Duitse verzekeringssector bij monde van verzekeraarsorganisatie GDV zijn oproep aan de federale staten om zich niet alleen te richten op een verplichte verzekeringsoplossing voor bescherming tegen extreme weersomstandigheden, maar ook op preventie.
“Een verplichte verzekering als enige middel helpt niemand, noch huiseigenaren, noch de federale staten en lokale overheden,” zegt GDV Managing Director Jörg Asmussen. “Vanuit ons standpunt zien we het cruciale punt over het hoofd. De hoogste prioriteit moet worden gegeven aan klimaataangepaste planning, bouw en renovatie. Preventie moet een integraal onderdeel worden van de bouwvoorschriften van de overheid. Anders kunnen we ons nu al voorbereiden op miljarden aan schade door toekomstige overstromingen.”
Er wordt al jaren gesproken over een landelijke verplichte verzekering tegen natuurrampen, vooral na natuurrampen zoals de overstroming van de Ahr-vallei in de zomer van 2021. Tot nu toe is slechts ruim de helft van de huiseigenaren verzekerd tegen natuurrampen. GDV waarschuwt echter voor overdreven verwachtingen met betrekking tot het overleg van de deelstaten.
“Een verplichte verzekering is geen wondermiddel en voorkomt op zich geen overstromingsschade”, zegt Asmussen. “Een pakket maatregelen bestaande uit een verplichte klimaatbeoordeling voor bouwvergunningen, een consequent bouwverbod in overstromingsgebieden, de ontzegeling van oppervlakken en een landelijk natuurgevarenportaal is zinvol. Zonder preventieve maatregelen voeren we een schijndebat. Alleen concrete structurele veranderingen kunnen bescherming bieden tegen de gevolgen van extreem weer.”
De verzekeringssector heeft een eisencatalogus gepresenteerd waarin de vereisten voor een uitgebreide bescherming tegen natuurrampen worden gespecificeerd. Het document is een aanvulling op de door de verzekeraars voorgestelde oplossing voor een holistisch verzekeringsconcept voor natuurgevaren in Duitsland.
Meer dan 300.000 adressen in Duitsland lopen overstromingsgevaar
Volgens het Duitse Verbond van Verzekeraars lopen momenteel zo’n 300.000 adressen in Duitsland overstromingsgevaar. “Gebouwen in overstromingsgebieden hebben speciale bescherming nodig. Hiervoor zijn uitgebreide preventieve maatregelen nodig. Daarnaast moet er een duidelijk bouwverbod komen voor nieuwe gebouwen in overstromingsgebieden.”
De studie toont concreet aan hoe immens het risico op overstromingen is in de regio’s en welk rampenpotentieel dit heeft gecreëerd. “Hoewel de cijfers officieel en algemeen bekend zijn, staat preventie niet op de politieke agenda, alleen het debat over de invoering van een verplichte verzekering tegen natuurgevaren,” zegt GDV adjunct-directeur Anja Käfer-Rohrbach. “Door de klimaatverandering en het vaker voorkomen van extreme weersomstandigheden zijn miljardenverliezen onvermijdelijk.”
Tegen deze achtergrond roepen verzekeraars op tot een verbod op nieuwbouw in risicogebieden. “Het is gevaarlijk en gevaarlijk dat er nog steeds bouwgrond wordt aangewezen in overstromingsgebieden en nieuwbouw wordt toegestaan,” zegt Käfer-Rohrbach. “Naast de enorme risico’s die er al zijn, zijn er ook nog andere risico’s. Er moet nu een duidelijk wettelijk verbod komen op bouwen in uiterwaarden.”
GDV roept ook op om bestaande gebouwen in risicogebieden speciaal te beschermen tegen overstromingen. “Er zijn duidelijke regels voor technische bescherming tegen overstromingen door de publieke sector – maar deze moeten consequent worden toegepast in de praktijk. Daarnaast moeten de federale overheid, deelstaten en lokale overheden preventiemaatregelen stimuleren en adequaat financieren,” aldus Käfer-Rohrbach.
Deelstaten en regio’s verschillend getroffen
Volgens het onderzoek heeft Saksen het hoogste percentage kwetsbare adressen van alle deelstaten. Bijna 3% van de adressen bevindt zich in overstromingsgebieden. Daarna volgen Thüringen met ongeveer 2,7% en Rijnland-Palts met 2%. Sleeswijk-Holstein (0,16%), Hamburg (0,08%) en Berlijn (0,04%) zijn het minst getroffen. Op districtsniveau loopt het district Cochem-Zell in Rijnland-Palts het grootste risico. Hier bevindt 10,5% van de adressen zich in een overstromingsgebied. Gera (9,7%), Koblenz (9,1% staan op de tweede en derde plaats.
De situatie varieert sterk in Duitsland. Er zijn districten met veel water maar weinig bebouwing, zoals het Mecklenburgse merengebied, waar slechts 79 adressen overstromingsgevaar lopen. De districten Ahrweiler en Cochem-Zell in Rijnland-Palts, die dichtbevolkt zijn langs de rivieren de Ahr en de Moezel, Dresden aan de Elbe en het district Euskirchen aan de Erft in Noordrijn-Westfalen zijn veel meer getroffen.
Aanpassing aan klimaatverandering consequent doorvoeren
Tegen deze achtergrond hebben de verzekeraars een eisencatalogus gepresenteerd waarin de eisen voor een uitgebreide bescherming tegen natuurrampen worden gespecificeerd. Het document is een aanvulling op de door de verzekeraars voorgestelde oplossing voor een holistisch verzekeringsconcept voor natuurrampen in Duitsland.
De door de deelstaten geëiste verplichte verzekeringsoplossing draagt niet bij aan de oplossing van het probleem. “Met een zuivere verzekeringsoplossing worden de kosten die hiervoor nodig zijn voornamelijk doorberekend aan de eigenaren van onroerend goed en de verzekerde gemeenschap,” zegt Käfer-Rohrbach
