Consumenten willen eenvoudige en snelle toegang tot het recht. Bij het oplossen van juridische problemen verwachten zij rechtstreeks juridisch advies en buitengerechtelijke vertegenwoordiging, ook door juridische medewerkers van hun verzekeraar. Dit zijn de centrale resultaten van een representatieve enquête die het opinieonderzoeksinstituut YouGov in opdracht van de Duitse Vereniging van Verzekeraars (GDV) heeft uitgevoerd.
In het algemeen wordt het oplossen van juridische problemen gezien als een langdurig proces. Consumenten zijn bezorgd over de hoge kosten van rechtszaken. Het werk van advocaten en rechtbanken wordt gezien als duur, langdurig en niet digitaal genoeg.
Verwachtingen van een rechtsbijstandverzekeraar
Consumenten hebben concrete verwachtingen van een rechtsbijstandverzekering: Vier van de vijf respondenten vinden een snelle en gemakkelijke toegang tot juridisch advies (86%) en de aanbeveling van gespecialiseerde lokale advocaten (82%) belangrijk. Voor bijna 80% is rechtstreeks juridisch advies en buitengerechtelijke vertegenwoordiging door het personeel van de verzekeraar bij het contact met de verzekeraar ook een belangrijke optie.
“Rechtstreeks juridisch advies door verzekeraars is in Duitsland tot nu toe verboden. In het belang van onze cliënten eisen wij een overeenkomstige wijziging van de wet op de juridische diensten. Een blik op de buurlanden, zoals Nederland of Zwitserland, laat zien dat dit de toegang tot de rechter kan vergemakkelijken,” zegt GDV Chief Executive Jörg Asmussen.
Persoonlijk advies bijzonder belangrijk
Persoonlijk, individueel advies over een juridisch probleem is voor oudere consumenten belangrijker dan voor jongere (18-24-jarigen: 68%, 55-jarigen en ouder: 89%). De wens om het best mogelijke economische resultaat te bereiken, ook al duurt de oplossing wat langer, is ook bij oudere consumenten sterker aanwezig.
Voor meer dan driekwart van de ondervraagden is het eerste aanspreekpunt bij een juridisch geschil de tegenstander van het conflict zelf of zij zoeken eerst op internet naar een oplossing voor hun probleem. Vrienden of kennissen, maar ook advocaten, zijn dus niet de eerste keuze (55%). Degenen die een rechtsbijstandverzekering hebben, wenden zich daar onmiddellijk toe met hun probleem (82%).
Digitalisering wordt steeds belangrijker
Digitalisering wordt steeds belangrijker bij het oplossen van juridische problemen. Het werk van advocaten en rechtbanken wordt door de meerderheid als competent en eerlijk beschouwd, maar minder dan de helft vindt dat het dicht genoeg bij de burger staat en modern en digitaal is.
Uit het onderzoek blijkt dat de meerderheid van de consumenten steeds vaker digitaal wil communiceren, ook bij juridische problemen. “Wij passen ons als rechtsbijstandverzekeraars daaraan aan om het onze klanten gemakkelijker te maken toegang te krijgen tot het recht”, aldus Asmussen. “Consumenten zouden ook graag meer digitalisering zien bij het eerste contact met een juridisch probleem. De eerste keuze is nog steeds face-to-face contact, maar de tweede keuze is al om alleen digitaal te communiceren. De traditionele telefoon is pas de derde favoriete keuze.”
De proceskosten zijn niet erg beheersbaar
De kosten van een juridisch geschil zijn voor de consument niet altijd duidelijk. Ongeveer 70% van de ondervraagden zonder rechtsbijstandverzekering vreest dat zij meer geld zullen moeten investeren dan economisch zinvol is en ongeveer 64% denkt dat zij een rechtszaak niet zullen kunnen financieren. Ongeveer 60% is bang dat zij zich geen advocaat kunnen veroorloven en dat zij tijdens het juridische geschil zullen moeten opgeven. Bij jongeren is de angst voor de kosten nog groter dan bij ouderen.
“Voor veel consumenten vormen de kosten van een juridisch geschil een grote en maar al te vaak onoverkomelijke hindernis. De mogelijkheid om recht te halen moet echter voor iedereen gelijk zijn en mag niet mislukken vanwege de kosten”, aldus GDV-directeur Jörg Asmussen.
De bereidheid om te procederen hangt af van het bedrag van de vordering
De bereidheid om te procederen of af te zien van een vordering hangt volgens het onderzoek vooral af van het bedrag van het geschil en het daarmee gepaard gaande kostenrisico. Hoe hoger het bedrag van het geschil, hoe hoger de kosten voor de partijen in geval van mislukking.
Het kostenrisico is echter verhoudingsgewijs hoger voor een lager betwist bedrag. Bij een geschilbedrag van 5.000 euro (kosten 2.800 euro) zou slechts 44% van de respondenten zonder rechtsbijstandverzekering überhaupt een rechtszaak aanspannen. Bijna een op de vijf zegt liever van de rechtszaak af te zien en zijn vordering op te geven. Bij een lager geschilbedrag van 1.000 euro (kosten 830 euro) zou slechts 34% bereid zijn een rechtszaak aan te spannen; tegelijkertijd zou bijna een op de drie (29%) afzien van het aanspannen van een rechtszaak en afstand doen van hun vordering.
