Brandweeracademie: Onderzoek naar voorkomen van rookgasontbrandingen

Hoewel ze gelukkig niet vaak voorkomen, vormen rookgasexplosies een groot risico voor de brandweer. Brandweermensen kunnen hierdoor ingesloten of gewond raken. De Brandweeracademie onderzocht of door het inbrengen van water (stoom of nevel) of stikstof in een rookgaslaag het mogelijk is om rookgasontbranding te voorkomen. De experimenten zijn onderdeel van een groter onderzoek naar rookgasexplosies, meldt IFV op haar website.

Om veiligheidsredenen zijn de experimenten uitgevoerd in een laboratorium in zogenoemde plofkasten en plofvaten. Uit de experimenten komt naar voren dat met zowel waterdamp als stikstof een brandbaar gasmengsel geïnertiseerd kan worden en daarmee een rookgasontbranding kan worden voorkomen. Deze conclusie is in overeenstemming met de waarden die zijn gevonden in internationale literatuur.

Vertaling naar de praktijk

De experimenten zijn uitgevoerd met propaan als brandbaar gas. De berekeningen en conclusies zijn dan ook enkel gebaseerd op de eigenschappen van propaan. In de praktijk kunnen in een rooklaag veel verschillende gassen aanwezig zijn met ieder hun specifieke (brandbaarheids)eigenschappen. Dit maakt een directe vertaling van de resultaten naar de praktijk niet eenvoudig. Toch zijn er wel een paar conclusies te trekken:

  • Het is onwaarschijnlijk dat koude rookgassen (< 100 graden Celcius) geïnertiseerd kunnen worden met water (nevel of damp).
  • Om hete rookgassen te inertiseren is veel water nodig. Het is in de praktijk daarom lastig om hete gassen zodanig van samenstelling te veranderen door rookgaskoelingstechnieken dat ze niet meer kunnen ontbranden.
  • Door rookgaskoeling wordt de temperatuur wel omlaag gebracht. Dit is en blijft belangrijk.

Vervolg

De Brandweeracademie en Efectis verzamelen praktijkcasussen en beschrijven en analyseren deze om te achterhalen wat er in de praktijk gebeurt. Verder wordt er dit jaar een praktijkonderzoek uitgevoerd, om beter te snappen wat er gebeurt en om te bepalen hoe rookgasexplosies zijn te voorspellen en te meten. Op basis hiervan hopen de onderzoekers een handelingsperspectief te kunnen opstellen voor brandweermensen.  De Brandweeracademie voert het onderzoek naar rookgaspexplosies uit in samenwerking met de adviesbureaus DGMR en Efectis. Het onderzoek bestaat uit drie delen: De theorie achter rookgasexplosies (onderzoek door DGMR).Experimenten met plofkast en plofvat en praktijkexperimenten (Brandweeracademie).Onderzoek en analyse van praktijkcasussen met rookgasexplosies (Brandweeracademie en Efectis).

Voorkomen van rookgasontbrandingen. Deelrapport: experimenten met de plofkast

Preventing smoke gas ignition. Partial report: experiments with the desktop flashover cabinet