Bosbranden in Zuid-Europa benadrukken groeiend belang van secundaire gevaren voor de verzekeringssector

De activiteit van bosbranden was dit jaar uitzonderlijk, met medio augustus bijna een half miljoen hectare in vlammen opgegaan in de hele EU, wat bijna het dubbele is van het seizoensgemiddelde op lange termijn. Het verbrande areaal en de schadefrequentie wijzen op een hogere basislijn voor bosbranden in Portugal, Spanje, Italië en Griekenland, waardoor bosbranden nog belangrijker worden als structureel secundair risico voor winstvolatiliteit, meldt Morningstar DBRS is een recente marktinventarisatie.

“ Hoewel de herverzekeringscapaciteit en de prijsstelling op geaggregeerd niveau tot medio 2025 versoepeld zijn, zullen programma’s in Zuid-Europa die getroffen zijn door schades of blootgesteld zijn aan natuurbranden waarschijnlijk te maken krijgen met strakkere voorwaarden en hogere retenties, gezien de discipline van herverzekeraars met betrekking tot secundaire gevaren.”

  5340.000 hectare afgebrand

Volgens het European Forest Fire Information System is er per 12 augustus 2025 in de hele Europese Unie (EU) tot nu toe ongeveer 5340.000 hectare afgebrand, bijna drie keer zoveel als in dezelfde periode in 2024. Bovendien lag de activiteit van bosbranden in Zuid-Europa in 2025 ver boven het gemiddelde tot nu toe dit jaar , vooral in Spanje. “Het risico op natuurbranden in Zuid-Europa is veranderd van een sporadisch ‘secundair’ risico in een structureel belangrijke drijvende kracht achter winstvolatiliteit, kapitaalbeslag en herverzekeringsaankopen. Recordhete zomers, brandseizoenen die langer duren dan normaal en groeiende raakvlakken tussen wild en stedelijk gebied zorgen ervoor dat de verliesfrequentie en de staartzwaarte toenemen. Deze situatie wijst op een hogere bodem voor de activiteit van bosbranden in plaats van geïsoleerde pieken”, aldus Morningstar DBRS in haar rapport.

Voor propertyverzekeraars betekent de toenemende frequentie en omvang van bosbranden dat hun geaggregeerde herverzekeringslimieten vaker worden geraakt en dat de kans groter is dat meerdere middelgrote gebeurtenissen de risicobudgetten voor bosbranden uitputten. Hoewel de herverzekeringscapaciteit op korte termijn nog steeds ruim voldoende is en de herverzekeringsprijzen op 1 januari en halverwege de jaarvernieuwingen voor veel cedent-verzekeraars zijn gedaald, zullen de voorwaarden voor programma’s in Iberië en het Middellandse Zeegebied die getroffen zijn door verliezen door bosbranden in 2025 waarschijnlijk strenger worden.

“Verzekeraars met een gedetailleerd riskmanagement, prijsdiscipline, preventieve partnerschappen en gediversifieerde inkomsten zouden veerkrachtiger moeten zijn. Over het geheel genomen verwachten we echter dat grotere natuurbranden en middelgrote natuurbranden zullen aanhouden tot het einde van de zomer, waardoor de combinerd ratio’s zullen toenemen en de resultaten voor het derde kwartaal onder druk zullen komen te staan voor binnenlandse verzekeraars die zich richten op de Iberische en Griekse onroerendgoedportefeuilles.”

Heftig bosbrandseizoen Zuid Europa

Zuid-Europa wordt steeds vaker blootgesteld aan langere brandseizoenen en weeranomalieën, waarbij extreme hitte de kans op grote, snelbewegende bosbranden vergroot. Opeenvolgende extreme seizoenen tasten de bestrijdingscapaciteit aan en vergroten de kans op meerdere middelgrote branden in één seizoen. Daarnaast hebben door toerisme gedreven ontwikkeling en uitdijende voorsteden de verzekerbare waarden en correlaties verhoogd, vooral gezien de toename van de blootstelling op raakvlakken tussen wildland en stedelijke gebieden.

De recente bosbrand in een noordelijke buitenwijk van Madrid benadrukt het toenemende risico voor dichtbevolkte gebieden met een aanzienlijke blootstelling aan accumulatie van verzekerbare waarden. Bosbranden in de buurt van grote stedelijke centra en kritieke infrastructuur, zoals de luchthaven van Madrid, kunnen de verzekeringssector miljarden euro’s kosten aan schade aan eigendommen, bedrijfsschade en extra kosten voor levensonderhoud. Op de langere termijn moeten ook de gevolgen voor de gezondheid van rook en as van bosbranden nog volledig worden vastgesteld.

Spanje heeft geleden onder een aanhoudende hittegolf met snel om zich heen grijpende branden. Halverwege augustus was meer dan 144.000 hectare afgebrand, bijna drie keer zoveel als het jaargemiddelde sinds 2006 voor een vergelijkbare periode. Dergelijke hevige branden leiden tot verliezen in de loop van het jaar en tot verliezen halverwege het jaar voor Spaanse binnenlandse en regionale verzekeraars. “We merken op dat het Spaanse Consorcio de Compensación de Seguros (verzekeringscompensatieconsortium) schade door bosbranden niet dekt in het kader van zijn verzekeringsprogramma voor buitengewone risico’s, dat bedoeld is om de meeste verzekerde verliezen door aardbevingen, overstromingen en andere natuurlijke en door de mens veroorzaakte rampen op te vangen.”

Portugal. Italië, Griekenland

De bosbouwrisico’s van Portugal zijn opnieuw op de proef gesteld: volgens het nationale bosbouwagentschap is er tot nu toe bijna 65.000 hectare afgebrand en zijn er duizenden incidenten geregistreerd. Gezien de historisch hoge cumulatieve verbrandingsfootprint van Portugal kan zelfs een “gemiddelde” zomer volatiel blijken te zijn voor verzekerde portefeuilles die geconcentreerd zijn in het centrum en het noorden van het land.

Bovendien blijven Italië en Griekenland structureel blootgesteld aan het risico op bosbranden. Het zuiden en de eilanden van Italië hebben te maken gehad met episodische uitbarstingen onder omstandigheden van 40ºC+, waarbij de schade in 2025 volgens overheidsrapporten al erger was dan in 2024. De natuurbranden in Griekenland in 2025 zijn ook aanzienlijk geweest, hoewel de Evros 2023-brand, met meer dan 90.000 verbrande hectaren, nog steeds de grootste geregistreerde natuurbrand in de EU is. Voor zowel Italië als Griekenland blijven de aan toerisme gerelateerde bedrijfsschade en aansprakelijkheidsrisico’s, waaronder evacuaties en rookgerelateerde gezondheidsclaims, een belangrijk aandachtspunt voor de verzekeringssector tijdens het hoogseizoen.

Hoewel de schattingen van verzekerde schade voor de 2025 bosbranden in Europa nog in ontwikkeling zijn, is het bredere beeld duidelijk: secundaire gevaren zoals bosbranden, overstromingen en convectieve stormen veroorzaken nu het grootste deel van de jaarlijkse verzekerde natuurrampschade. Toonaangevende herverzekeringsfirma’s Swiss Re en Munich Re wijzen beide op een aanhoudende reële groeitrend van 5% tot 7% in de wereldwijde verzekerde verliezen door natuurrampen met een verhoogde bijdrage van secundaire gevaren, en Swiss Re voorspelt $150 miljard aan wereldwijde verzekerde schade door natuurrampen voor 2025. De eerste zes maanden van 2025 zijn al uitgegroeid tot het op één na duurste eerste halfjaar ooit, onder invloed van de Californische bosbranden en hevige onweersbuien in de VS. De bosbranden die aan het begin van het jaar delen van Los Angeles County troffen, waren goed voor meer dan $ 40 miljard aan verzekerde verliezen, de duurste natuurbranden van het jaar, de duurste in de historie.

Kredietimplicaties voor Europese verzekeraars

Wereldwijd leiden bosbranden in toenemende mate tot hogere claims in verband met schade aan en totaalverlies van eigendommen en apparatuur, rookgerelateerde schades, kosten van levensonderhoud na verplichte evacuaties en inkomstenderving voor verzekerde bedrijven in getroffen gebieden. “We zien de inkomensrisico’s op korte termijn als negatief voor binnenlandse verzekeraars die sterk geconcentreerd zijn in de wildland-urbane grensgebieden van Iberia en Griekenland. Dit weerspiegelt de hogere verliesactiviteit en de mogelijkheid dat meerdere middelgrote schadegebeurtenissen de geaggregeerde herverzekeringsbescherming doorbreken.”

Voor gediversifieerde Europese verzekeraars blijft het risico beheersbaar gezien de sterke kapitaalvorming, de verbeterde beschikbaarheid van herverzekeringen en de groeiende toegang tot alternatief kapitaal. “We verwachten echter een duidelijke differentiatie bij de volgende herverzekeringsrenewals. Zo zullen door schades getroffen mediterrane programma’s waarschijnlijk te maken krijgen met hogere attachment points en striktere polisvoorwaarden, terwijl schadevrije, datatransparante portefeuilles de voorwaarden zouden moeten handhaven of marginaal zouden moeten verbeteren. Op de middellange termijn zullen acceptatiediscipline, data en preventieve partnerschappen bepalen welke verzekeraars de volatiliteit van de schades door natuurbranden binnen aanvaardbare risicobudgetten kunnen houden.