Groei in supersized gerechtelijke uitspraken significante factor in stijgende kosten van aansprakelijkheidsclaims. Class actions bij farmaceutische bedrijven, groei van collectieve schadeclaims buiten de VS en toenemende rechtszaken rond ‘forever chemicals’ zijn enkele van de andere trends die een uitdagende markt creëren voor aansprakelijkheidsverzekeraars.Producten met gebreken zijn de afgelopen vijf jaar de duurste oorzaak van aansprakelijkheidsclaims geweest, goed voor meer dan 40% van de waarde. Dat zijn enkele uitkomsten uit een nieuw rapport van Allianz Commercial, dat in een nieuw rapport vijf trends op het gebied van aansprakelijkheidsschade beschrijft die bedrijven in de gaten moeten houden.
Amerikaanse jury’s hebben de afgelopen jaren een recordaantal supersized vonnissen uitgesproken tegen bedrijven. Zogenaamde ‘nucleaire’ vonnissen zijn sinds 2020 bijna verdrievoudigd, terwijl de gemiddelde waarde van het vonnis meer dan verdubbeld is. Alleen al in 2023 steeg het aantal nucleaire vonnissen (> $10 miljoen) met meer dan 27%, terwijl het aantal ‘thermonucleaire’ vonnissen (> $100 miljoen) steeg met 35%, volgens Marathon Strategies, met gevolgen voor industrieën variërend van de auto-industrie tot entertainment en chemicaliën. Dergelijke vonnissen zijn niet alleen een probleem voor Amerikaanse bedrijven, maar hebben volgens Allianz Commercial ook gevolgen voor internationale bedrijven die zaken doen in de VS.
Nieuwe uitdagingen voor de sector
“Naarmate de technologie en de wereld evolueren, wordt de verzekeringsmarkt geconfronteerd met een aantal nieuwe uitdagingen die leiden tot toenemende trends in aansprakelijkheidsschade,” zegt Alfredo Alonso, Global Head of Liability Insurance bij Allianz Commercial. “Deze toenemende schadetrends beïnvloeden de visie van verzekeraars op zaken als het inzetten van capaciteit, vooral in de VS, en de winstgevendheid van zowel oudere als toekomstige verzekeringsjaren. Samenwerking tussen belanghebbenden is cruciaal om deze veranderingen in goede banen te leiden en de kosten van aansprakelijkheidsclaims te beheersen.”
De toename van nucleaire vonnissen
De groei in het aantal en de omvang van deze vonnissen is te wijten aan meerdere factoren, waaronder het groeiende wantrouwen in bedrijven, de veranderende tactiek van aanklagende advocaten, de erosie van de hervorming van de onrechtmatige daad, veranderingen in de demografie van de jurypool en de normalisering van dergelijke vonnissen, waaronder de toename van miljardenbedragen voor persoonlijk letsel. Toekenningen kunnen worden gedreven door een combinatie van bestraffende, compenserende en niet-economische schadevergoedingen, zoals pijn en lijden, die allemaal toenemen.
“Dergelijke opwaartse trends in de sociale inflatie zijn op de lange termijn niet houdbaar, omdat de stijgende kosten van nucleaire vonnissen uiteindelijk terugslaan op bedrijven, consumenten en verzekeraars”, zegt Jörg Ahrens, Global Head of Key Case Management, Long Tail Claims, Allianz Commercial.“Pogingen om de onrechtmatige daad te hervormen, zoals plafonds voor niet-economische schadevergoedingen, hebben wisselend succes gehad. Bij gebrek aan effectievere hervormingen is meer samenwerking tussen verzekerden en verzekeraars en een hardere houding ten opzichte van schikkingen nodig om de stijgende kosten van aansprakelijkheidsclaims te beperken.”
Farmaceutische class actions worden complexer en vluchtiger
De afgelopen jaren is ook een groeiende lijst van farmaceutische, voedingsmiddelen en chemische producten het doelwit geworden van collectieve schadeclaims ter waarde van miljarden dollars, waaronder opioïden, talkpoeder, middelen tegen indigestie en onkruidverdelgers. Kanker komt steeds vaker voor in dergelijke rechtszaken. Wetenschappelijk onderzoek, wettelijke voorschriften of het vrijwillig uit de handel nemen van producten die mogelijk kankerverwekkend zijn, kunnen aanleiding geven tot rechtszaken. Dergelijke claims creëren volatiliteit voor aansprakelijkheidsverzekeringen vanwege de lange latentie van kankersymptomen, waarbij de risico’s pas vele jaren nadat een product werd verkocht en de verzekering werd afgesloten, worden begrepen.
“Productaansprakelijkheidsclaims in de farmaceutische sector zijn meestal kostbaar en complex, met meerdere partijen, hogere verdedigingskosten en hogere schadevergoedingen. Door de aard van deze industrie kan een schadelijk product of ingrediënt leiden tot meerdere acties bij vele producenten, wat resulteert in een grote opeenstapeling van verliezen van meerdere verzekerden door één gebeurtenis,” zegt Arne Holzheuer, Global Practice Group Head for Liability bij het Chief Claims Office van Allianz Commercial.
PFAS-rechtszaken nemen toe
PFAS, een klasse van synthetische chemicaliën die sinds de jaren 1940 op grote schaal worden gebruikt in industriële en consumentenproducten zoals voedselverpakkingen, cosmetica en huishoudelijke artikelen en zelfs blusschuim, PFAS, ook wel bekend als voor altijd chemicaliën vanwege hun weerstand tegen afbraak, zijn de afgelopen jaren het onderwerp geweest van toenemende rechtszaken. Deze zijn grotendeels gericht op drie hoofdgebieden: milieuvervuiling; water- en afvalverwerking/verontreiniging; en persoonlijk letsel, zoals bij mensen die direct met de producten werken, zoals brandweerlieden.
Terwijl de rechtszaken zich tot nu toe concentreerden op de VS – aan milieuverontreiniging gerelateerde PFAS-schikkingen lopen al in de dubbele cijfers van miljarden dollars – zijn er ook zaken elders geweest, bijvoorbeeld in Europa. De omvang van toekomstige rechtszaken is onzeker, hoewel verdere regelgevende maatregelen hierin een rol kunnen spelen.
Collectieve acties zullen toenemen buiten de VS
Sociale inflatie is voornamelijk een Amerikaans fenomeen, maar stappen om de toegang tot de rechter in Europa te verbeteren zouden in de toekomst kunnen leiden tot een toename van collectieve acties, aldus het rapport.
Collectieve acties komen in sommige Europese landen al vaker voor, nu consumentengroepen gebruik beginnen te maken van kaders voor collectief verhaal en wetswijzigingen om bedrijven te straffen en herstelwerkzaamheden te financieren, terwijl consumentenbeschermingsinstanties al vorderingen hebben ingesteld op gebieden als waterkwaliteit en farmaceutica. Volgens advocatenkantoor CMS werd in 2023 in Europa een recordaantal collectieve rechtszaken aangespannen (133), een stijging van 10% ten opzichte van 2022, waarvan het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Duitsland en Portugal meer dan driekwart voor hun rekening namen. Productaansprakelijkheid, consumentenzaken en persoonlijk letsel waren de grootste bronnen van rechtszaken.
Het rapport analyseert ook enkele van de belangrijkste oorzaken van aansprakelijkheidsclaims in de verzekeringssector in de afgelopen vijf jaar – incidenten met defecte producten zijn goed voor meer dan 40% van de waarde van alle claims, met de andere duurste oorzaken van claims waaronder botsingen/aanrijdingen, gebrekkig vakmanschap/onderhoud en lichamelijk letsel.