Covid-19, de energiecrisis, de oorlog in Rusland – het is een understatement om te zeggen dat de luchtvaartindustrie en haar verzekeraars de afgelopen jaren voor grote uitdagingen hebben gestaan. De luchtvaart heeft zich echter goed hersteld van deze problemen, met geen casco verliezen of dodelijke ongevallen met passagiersvliegtuigen in 2023. Dit jaar zal het aantal passagiers wereldwijd naar verwachting een recordhoogte bereiken (+10,4% j-o-j), aangevoerd door Azië-Pacific en Noord-Amerika. Hoewel de algemene vooruitzichten voor de sector positief zijn, zijn er nog veel uitdagingen die moeten worden aangepakt, volgens de Aviation Risk, Claims and Insurance outlook van Allianz Commercial.
De luchtvaartsector produceert een aantal van de hoogste waarde en spraakmakende claims binnen de zakelijke verzekeringssector over de hele wereld, merkt het rapport op. Uit een analyse van meer dan 30.000 schadeclaims in de sector van 2019 tot 2024 met een totale waarde van 15 miljard US dollar (14 miljard euro) blijkt dat botsingen of crashincidenten (63%) en gebrekkig vakmanschap of gebrekkige producten (22%) verantwoordelijk zijn voor 85% van de waarde. Andere incidenten zoals natuurrampen (4%), machinebreuk (3%) of brand (1%) zijn goed voor een veel kleiner deel van de claims in waarde.
“De luchtvaartmarkt bevindt zich in een interessante en mogelijk ongekende situatie nu de traditionele marktcyclus is onderbroken door de impact van de pandemie en oorlogen. Door de voortdurende groei van de luchtvaartsector zullen de premies in 2024 een recordhoogte bereiken van meer dan US$8 miljard, vooral dankzij de algemene luchtvaart en luchtvaartmaatschappijen,” zegt Tom Fadden, wereldwijd hoofd van Aviation bij Allianz Commercial. “We zien een groeiende interesse in multinationale verzekeringen en meer aanvragen voor internationale verzekeringen voor volledige programma’s in verschillende branches, gedreven door toenemende geopolitieke en regelgevende zorgen en de wens van klanten om een ‘one stop shop’ te hebben voor hun verzekeringen. Toch blijven er donkere wolken hangen voor verzekeraars met verliezen waarover veel gepubliceerd is en inflatie die het resultaat onder druk zet.”
Toenemende reparatiekosten, gebrek aan monteurs, incidenten op start- en landingsbanen en op de grond
De afgelopen jaren zijn de reparatiekosten van vliegtuigen aanzienlijk gestegen, onder andere door hogere arbeidskosten en de kosten van vliegtuigonderdelen. De verschuiving naar vliegtuigen van de volgende generatie blijft van invloed op claims, vooral als het gaat om de kosten voor het demonteren en repareren van motoren. Bovendien kan een groeiend tekort aan vliegtuigmonteurs van invloed zijn op toekomstige schadeactiviteit. Het kan langer duren om reparaties te voltooien als leveranciers te weinig mankracht of efficiëntie hebben. Meer minder ervaren monteurs kan betekenen dat ze niet in staat zijn om een onderdeel te repareren, wat betekent dat het moet worden vervangen door een nieuw exemplaar, wat doorgaans duurder is. Een voor de hand liggende zorg is dat het tekort uiteindelijk leidt tot een ongeval, ondanks de controlesystemen die in de industrie aanwezig zijn.
“Men kan ook niet voorbijgaan aan de aanzienlijke toename van het aantal landingsbaanongelukken de laatste tijd, met ten minste 26 gerapporteerde wereldwijd in de periode van januari tot mei 2024. Oorzaken zijn onder andere weersomstandigheden en technische problemen,” zegt Cristina Schoen, wereldwijd hoofd van Aviation Claims, Allianz Commercial. “Er is ook een merkbare stijging van het aantal claims voor grondafhandeling op grote luchthavens wereldwijd. Elders zien we een toename van schadeclaims als gevolg van de groeiende vraag naar helikopterreizen en uitjes, terwijl het aantal ‘air rage’-claims sinds de pandemie is gedaald.”
SAF- en eVTOL-vliegtuigen komen van de grond, maar naleving is de belangrijkste hefboom om de doelstellingen voor netto-nul te halen
De luchtvaart is verantwoordelijk voor ongeveer 2% van de wereldwijde uitstoot en is gefocust op zijn duurzaamheidsinspanningen, met de belofte om tegen 2050 een netto-nul uitstoot te bereiken. Het ontbreken van een wondermiddel voor het koolstofvrij maken van de luchtvaart mag de opwindende ontwikkelingen die gaande zijn niet teniet doen. Duurzame vliegtuigbrandstof (Sustainable Aviation Fuel, SAF) blijft veel aandacht trekken, met verplichte doelstellingen die nu worden geïmplementeerd. Verbeteringen aan bestaande technologie blijven zich snel ontwikkelen, net als innovaties. De markt voor milieuvriendelijke eVTOL-vliegtuigen (electric vertical take-off and landing), die zowel passagiers als vracht kunnen vervoeren, zal in de toekomst aanzienlijk groeien. Toch is er een ontwikkeling die nog niet zo bekend is en die net zo goed tot een grotere verantwoordingsplicht kan leiden als elke technologische vooruitgang, namelijk de ontwikkeling en de daaruit voortvloeiende gevolgen van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) van de Europese Unie en vergelijkbare regelgeving wereldwijd. Bedrijven moeten uitgebreide informatie openbaar maken over hun prestaties en impact op het gebied van milieu, maatschappij en goed bestuur (ESG).
“Gestandaardiseerde rapportering kan het vertrouwen van investeerders en belanghebbenden in de sector en de best presterende bedrijven bevorderen, en het leiderschap van de sector op het gebied van het koolstofarm maken van de economie aantonen. Het belangrijkste is dat het de duurzaamheidspraktijken in de hele sector verbetert. Bedrijven zullen door deze verantwoordingsplicht gedwongen worden om zich met het onderwerp bezig te houden. Investeringen zullen zeker volgen op betrokkenheid,” zegt Adam Tozzi, hoofd van Underwriting Global Tasks and Processes, Aviation bij Allianz Commercial