De Autoriteit Consument & Markt (ACM) wil dat huisdiereigenaren beter beschermd worden tegen het risico op hogere prijzen en overbehandeling, een behandeling die verder gaat dan passend bij dier en eigenaar. Dit risico neemt toe. Dierenartspraktijken zijn gemiddeld genomen commerciëler geworden, onder andere door de opkomst van ketens van private investeerders.
In het conceptrapport over de markt voor huisdierenzorg pleit de ACM voor een verbod op commerciële prikkels voor dierenartsen en voor maatregelen die de positie van huisdiereigenaren versterken en de spoedzorg verbeteren. De ACM nodigt alle betrokkenen uit om te reageren op de voorlopige onderzoeksbevindingen en aanbevelingen.
Martijn Snoep, bestuursvoorzitter van de ACM: “We zien dat huisdiereigenaren vaak geen tijd, kennis of overzicht hebben om een weloverwogen keuze te maken, zeker bij spoedzorg. Tegelijkertijd wordt de medische huisdierenzorg commerciëler en neemt de invloed van ketens toe. Daarom zijn meer waarborgen nodig die ervoor zorgen dat huisdiereigenaren kunnen rekenen op passende zorg tegen een eerlijke prijs.”
De huisdierenzorg heeft zich sterk ontwikkeld
Huisdiereigenaren willen het beste voor hun dier, ook op het gebied van medische zorg. Dierenartsen delen deze liefde voor huisdieren. Zij werken met toewijding om de beste zorg te leveren en dieren beter te maken. Om steeds meer huisdieren een beter of langer leven te kunnen geven, heeft de huisdierenzorg zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld. Er zijn steeds meer behandelingen mogelijk.
Uit het marktonderzoek van de ACM blijkt dat huisdiereigenaren over het algemeen tevreden zijn met hun dierenarts. Maar het risico op hogere prijzen en overbehandeling is toegenomen. Deze ontwikkeling zal doorgaan als gevolg van de verdere commercialisering van de sector en de groei van ketens.
Commercialisering en groei van ketens brengen risico’s mee
In de afgelopen jaren zijn veel zelfstandige dierenartspraktijken overgenomen door ketens, veelal gefinancierd door private investeerders. De ACM ziet dat ketens op verschillende manieren een commerciële bedrijfsstrategie hanteren gericht op het vergroten van hun winstgevendheid. Sommige ketens verbreden het zorgaanbod, stimuleren de vraag naar zorg en sturen op doorverwijzingen binnen één keten. Dierenartsen krijgen minder ruimte om eigen keuzes te maken. Daardoor ontstaat het risico dat zij niet langer uitsluitend handelen in het belang van dier en eigenaar.
Uit onderzoek van de ACM naar vier overnames van dierenartspraktijken blijkt dat de prijzen na een overname stijgen, met name voor medicijnen. De ACM ontving ook veel meldingen van huisdiereigenaren die zich overvallen voelen door onverwachte hoge kosten van behandelingen.
Keuze voor huisdiereigenaren soms beperkt, vooral bij spoedzorg
Binnen reguliere openingstijden is het aanbod van dierenartspraktijken in het grootste deel van Nederland voldoende, maar in enkele regio’s is de keuze beperkt en is het marktaandeel van ketens hoog. Voor spoedzorg buiten openingstijden is het aanbod kleiner en ontbreekt een landelijk overzicht, waardoor huisdiereigenaren moeilijk kunnen zien waar zij terechtkunnen.
Huisdiereigenaren hebben vaak niet de kennis, tijd of ruimte om een weloverwogen keuze te maken. Daardoor is het lastig om tegenwicht te bieden aan zorgaanbieders. Dit speelt in het bijzonder bij spoedzorg. Daarnaast zijn er in de medische zorg voor huisdieren geen verzekeraars, geen professionele sectorbrede standaarden en is er geen specifiek kwaliteitstoezicht dat voor bescherming kan zorgen, zoals bij medische zorg voor mensen het geval is.
Aanbevelingen om huisdiereigenaren te beschermen
De ACM adviseert om, net als bij de medische zorg voor mensen, waarborgen te creëren die huisdiereigenaren beschermen. De belangrijkste aanbevelingen zijn aan de wetgever (aanbeveling 1, 3 en 4) en de sector (aanbeveling 2):
- Bescherm huisdiereigenaren beter tegen het risico op hogere prijzen en overbehandeling.
- Verbied omzet- en winstprikkels voor dierenartsen en overig personeel. Dierenartsen moeten zonder financiële prikkels beslissen welke zorg passend is. De beloning voor de dierenarts of assistent moet onafhankelijk zijn van het financiële resultaat van de praktijk en de behandeling, zoals de hoeveelheid zorg, medicijnverkoop en doorverwijzingen.
- Roep de sector op om professionele standaarden op te stellen die voor veelvoorkomende behandelingen kaders stellen over wat de best passende behandeling is, met oog voor zowel welzijn van het dier als betaalbaarheid.
- Versoepel na onderzoek de wettelijke regels voor het voorschrijven en verkopen van medicijnen zodat huisdiereigenaren op meer locaties medicijnen kunnen aanschaffen.
- Verbeter de informatie en beschikbaarheid van spoedzorg: juist in spoedsituaties hebben mensen weinig tijd om informatie te zoeken en is overzicht cruciaal. Daarom roept de ACM de sector op om één landelijk, actueel en makkelijk vindbaar overzicht van alle spoedlocaties te maken. Ook kan meer samenwerking tussen praktijken in dienstkringen bijdragen aan een betere beschikbaarheid van spoedzorg.
- Voorkom dat marktmacht verder toeneemt: geef de ACM de bevoegdheid om kleine maar risicovolle overnames in gebieden met weinig keuze of hoge marktaandelen te kunnen toetsen. Daarmee kan de ACM voorkomen dat keuzemogelijkheden van huisdiereigenaren verder afnemen.
- Ondersteun huisdiereigenaren en maak het makkelijker om te vergelijken tussen dierenartsen en behandelingen. Verplicht dierenartsen om transparant te zijn over de kosten van behandelingen en eventuele alternatieven. Dit geldt ook voor spoedzorg.
Vervolg
De ACM nodigt dierenartsen, huisdiereigenaren en andere betrokkenen zoals bedrijven en organisaties uit om hun reactie of suggesties te geven op de onderzoeksbevindingen en de aanbevelingen. Op deze pagina kunnen betrokkenen hun reactie geven. Dat kan tot en met vrijdag 23 januari 2026.
De ACM organiseert op woensdag 11 februari 2026 een bijeenkomst met de sector waar betrokkenen die reageren op het conceptrapport hun reactie mondeling kunnen toelichten. Daarna publiceert de ACM een definitief rapport.
