80% van de verkeersdoden in België zijn mannen. Letselongevallen waarin mannen betrokken zijn, zijn gemiddeld ook twee keer zo ernstig als ongevallen met vrouwen. Dat komt hoofdzakelijk omdat mannen meer risico’s nemen in het verkeer. Zo zijn mannen dubbel zo vaak dan vrouwen betrokken in een alcoholgerelateerd ongeval. Dat zijn enkele conclusies uit een nieuwe statistische analyse van Vias, een onafhankelijk kennisinstituut dat handelt als een referentie voor burgers, publieke overheden en bedrijven om de verkeersveiligheid, mobiliteit, veiligheid en gezondheid te verbeteren.
Vier van de vijf verkeersdoden bij onze Zuiderburen in ons land zijn dus mannen. Dat percentage stijgt de laatste jaren zelfs lichtjes, want 10 jaar geleden ging het over 77%. Bij de zwaargewonden zijn 67% van de slachtoffers mannen. Het percentage wisselt natuurlijk afhankelijk van het type weggebruiker. Bij de motorijders is zo 96% van de verkeersdoden een man, bij de automobilisten 75%, bij de fietsers 74% en bij de voetgangers 56%.Het onderzoek toont volgens het kennisinstituut aan dat sensibiliseringsacties zich best vooral moeten richten op een mannelijk publiek, zoals recent gebeurde met de verdeling van BOB-sleutelhangers aan voetbalsupporters.
Risicogedrag
Mannen vertegenwoordigen nochtans ‘maar’ 59% van alle verkeersslachtoffers op de Belgische wegen. Dat betekent dat het vooral ernstigere ongevallen zijn waarin ze betrokken zijn. Als je het gemiddeld over de laatste 10 jaar bekijkt, zijn er 9 doden per 1000 letselongevallen wanneer een vrouw achter het stuur zit, ten opzichte van 18 doden per 1000 letselongevallen wanneer een man rijdt.
Mannen leggen weliswaar gemiddeld meer kilometers af, maar hun oververtegenwoordiging in de ongevalsstatistieken is voor het grootste deel te verklaren door hun risicogedrag. De voorbije 10 jaar is zo bij 52% van de letselongevallen waarbij een man betrokken is als autobestuurder sprake van een verzwarende factor (alcohol, geen gordel dragen, rijden zonder verzekering, etc…) ten opzichte van 36% bij de vrouwen.Daarnaast is bij 10% van de ongevallen waarbij een man betrokken is de bestuurder onder invloed van alcohol. Bij de vrouw is dat 5%, de helft minder dus.
Gedragsmetingen van Vias hebben in het verleden ook al aangetoond dat mannen vaker de neiging hebben om te snel te rijden, zich meer te laten afleiden achter het stuur door o.a. de gsm en iets minder vaak de gordel te dragen. In het licht daarvan is het dan ook niet verwonderlijk dat bijna 80% van de overtreders die in het kader van een alternatieve straf een vorming moeten volgen bij Vias mannen zijn.
Conclusie
Vrouwen zijn minder vaak betrokken in een ernstige verkeersongevallen omdat ze minder risicovol gedragen vertonen in het verkeer. Het is duidelijk dat vrouwen voorzichtiger, verantwoordelijker en met meer respect voor andere weggebruikers achter het stuur zitten. Omgekeerd hebben mannen de neiging om hun fouten te relativeren en lijken ze zich minder bewust van de gevaren voor zichzelf en de anderen in het verkeer.
Shirley Delannoy, onderzoeker Vias institute: “Van jongs af aan worden jongens aangemoedigd om risico’s te nemen en te tonen dat ze alles onder controle hebben, terwijl meisjes worden gesocialiseerd om voorzichtiger te zijn en de regels te volgen. Deze patronen worden weerspiegeld in het autorijden. Mannen hebben de neiging om hun capaciteiten te overschatten en meer risicovol gedrag te vertonen, vooral als het gaat om te hard rijden en drinken. Omgekeerd zijn vrouwen zich vaak beter bewust van de gevaren waardoor ze een meer defensievere en preventieve rijstijl aannemen. Deze attitudes worden versterkt door sociale normen, die meer druk leggen op mannen om hun assertiviteit achter het stuur te bewijzen omdat van hen wordt ‘verwacht’ dat ze hun voertuig volledig onder controle hebben als teken van mannelijkheid.”