Het seizoen 2024 van de tropische cyclonen werd gekenmerkt door uitzonderlijk zware stormen, met schades die ver boven het tienjarig gemiddelde lagen. Extreem hoge zeeoppervlaktetemperaturen voedden de intensiteit van de stormen – nog een grimmige herinnering aan de impact van klimaatverandering.
Thomas Blunck, Lid van de raad van bestuur: “Hoewel het totale aantal tropische cyclonen dit seizoen onopvallend was, is wat opvalt de snelle intensivering van zware stormen, gekenmerkt door extreme regenval. Dit fenomeen wordt steeds vaker in verband gebracht met de gevolgen van klimaatverandering. De orkaan Helene heeft in de Verenigde Staten op tragische wijze honderden levens geëist. Het versterken van preventie- en veerkrachtmaatregelen is cruciaal om het verlies aan levens bij toekomstige stormen te beperken.
Het orkaan- en tyfoonseizoen in cijfers
Volgens eerste schattingen hebben tropische cyclonen in de Noord-Atlantische Oceaan (orkanen) en in het noordwestelijke deel van de Stille Oceaan (tyfoons) geleid tot een totale schade van ongeveer $ 133 miljard dollar, waarvan ongeveer $ 51 miljard verzekerd was. Deze cijfers zijn aanzienlijk hoger dan het gemiddelde van de afgelopen tien ($ 89,2/35,1 miljard) en 30 jaar ($ 62,6/23,7 miljard). De schades door tropische cyclonen behoren tot de duurste van het afgelopen decennium, na 2017. Dit betekent ook dat de schade door natuurrampen voor verzekeraars in 2024 de drempel van $ 100 miljard al zullen overschrijden.
Het leeuwendeel van de schades is toe te schrijven aan het zware orkaanseizoen in de Noord-Atlantische Oceaan (1 juni tot 30 november), dat in Noord-Amerika leidde tot een schadebedrag van ongeveer $ 110 miljard. Daarvan zullen de schades voor verzekeraars waarschijnlijk ongeveer $ 49 miljard bedragen. De schades in de regio in 2024 waren aanzienlijk hoger dan de gemiddelde waarden van de afgelopen 10 en 30 jaar ($ 67,6/30,1 miljard en $ 46,9/20,9 miljard).
In de Noord-Atlantische Oceaan werden achttien tropische stormen geregistreerd. Elf stormen bereikten orkaankracht en daarvan werden er vijf zware orkanen (Saffir-Simpson categorieën 3-5) met windsnelheden van meer dan 177 km/u (110 mijl/u). De activiteit plaatst het orkaanseizoen van 2024 ver boven het langetermijngemiddelde van 12 stormen, 6,4 orkanen en 2,8 grote orkanen – en ook boven het gemiddelde voor de recente warme fase in de Noord-Atlantische Oceaan sinds 1995 (15,7/7,5/3,3).
Er waren 25 stormen in het noordwestelijke deel van de Stille Oceaan, met 15 tyfoons, waarvan 9 tyfoons in de hoogste (3-5) categorieën. In totaal 18 stormen, waarvan 13 tyfoons, kwamen aan land. Een opvallend aspect van het seizoen was dat Taiwan werd getroffen door drie verschillende zware tyfoons (Gaemi, Krathon en Kong-Rey).
Vroege schattingen op dit moment van de totale verliezen van het tyfoonseizoen, dat vaak tot na november stormen kan produceren, worden geschat op ongeveer $ 22 miljard, met verzekerde schades van slechts $ 2 miljard. Het aantal stormen in het noordwestelijke deel van de Stille Oceaan lag iets onder het langetermijngemiddelde van de afgelopen 30 jaar (25,5 stormen, 16 tyfoons en 9,3 zware tyfoons). De totale schadelast lag iets boven en de verzekerde schades iets onder de gemiddelde waarden van de afgelopen 10 en 30 jaar ($ 19,4/4,5 miljard en $ 14,2/2,4 miljard).
De duurste stormen van het jaar
Het orkaanseizoen van 2024 brak al vele records met zijn tweede storm, orkaan Beryl. Beryl groeide binnen slechts 42 uur uit van een tropische storm tot een orkaan van categorie 5 en was daarmee de eerste orkaan van categorie 5 ooit. Hierna volgde een relatief rustig tussenseizoen met minimale stormactiviteit. De rust werd echter verstoord door een intense en kostbare golf aan het einde van het seizoen, gekenmerkt door een reeks verwoestende stormen die de verliezen opdreven en wijdverspreide dood en verwoesting veroorzaakten.
Orkaan Helene was de duurste tropische cycloon van het jaar. De storm kwam eind september aan land in Florida’s dunbevolkte ‘Big Bend’ regio als een zware orkaan met windsnelheden tot 225 km/u (130 mijl/u). Maar Helene zal herinnerd worden vanwege de record regenval die het veroorzaakte in de staten North Carolina en Georgia, niet vanwege de windhoos verder naar het zuiden. Wijdverspreide, stortregens veroorzaakten ongekende overstromingen, waarbij meer dan 200 mensen omkwamen. De totale schade van Helene wordt geschat op US$ 56 miljard, met verzekerde schades van ongeveer $ 16 miljard (inclusief schades gedekt door het NFIP – National Flood Insurance Program).
Slechts twee weken later raasde orkaan Milton aan land in de buurt van Sarasota, Florida, en veroorzaakte aanzienlijke wind- en stormvloedschade langs de zuidwestkust van de staat. Met totale verliezen van ongeveer US$ 38 miljard en verzekerde verliezen van ongeveer $ 25 miljard (inclusief schades gedekt door het NFIP), was dit de duurste storm van het jaar voor verzekeraars. Milton trof de dichtbevolkte zuidwestkust van Florida, net ten zuiden van Tampa, als een krachtige orkaan van categorie 3, met windsnelheden van meer dan 200 km/u (124 mijl/u)
Door ten zuiden van Tampa aan land te komen, werd de stad (metropool: 2 miljoen inwoners) gespaard van een grote stormvloed in Tampa Bay, dat laaggelegen is en extreem kwetsbaar voor stormvloeden. Meer naar het noorden, zoals oorspronkelijk gevreesd werd, zou tot veel grotere verliezen hebben geleid. Milton verzamelde echter nog steeds een grote vloedgolf terwijl hij boven de Golf van Mexico aanwakkerde tot windkracht 5. Hoewel Milton afzwakte voordat hij aan land kwam, stuwden de winden van de orkaan nog steeds een enorme stormvloed aan land, waardoor meer dan 200 km kustlijn in het zuiden werd overspoeld met stormvloeden tot 2 meter hoog.
De duurste tyfoon in Azië – en de op twee na duurste cycloon van het seizoen wereldwijd – was tyfoon Yagi. De tyfoon trof de Filipijnen, het Chinese eiland Hainan en het zuidelijke puntje van de Chinese provincie Guangdong als een extreme storm voordat hij op 7 november als tyfoon van categorie 3 aan land kwam in het noorden van Vietnam. Toen Yagi in China aan land kwam, bereikte hij zelfs windsnelheden van categorie 4 – de op één na hoogste categorie. Voor Vietnam was het de sterkste tropische cycloon sinds het begin van de systematische metingen in 1945. Hij trof ook Myanmar, waar meer dan 400 dodelijke slachtoffers werden geregistreerd. Honderdduizenden huizen werden verwoest en miljoenen mensen werden getroffen door de gevolgen van Yagi. De totale verliezen worden geschat op $ 14 miljard; verzekerde verliezen op $ 1 miljard.
De effecten van klimaatverandering worden duidelijker, ENSO beïnvloedt het aantal stormen
De natuurlijke klimaatschommeling ENSO (“El Niño/Southern Oscillation”) speelt regelmatig een belangrijke rol bij het beïnvloeden van het aantal stormen dat zich in verschillende bekkens over de hele wereld ontwikkelt. ENSO is een temperatuurschommeling in de oostelijke equatoriale Stille Oceaan die over grote afstanden invloed heeft op extreem weer in veel regio’s over de hele wereld. Na een jaar met El Niño-omstandigheden (warme fase) verliep de verwachte overgang naar een La Niña-fase in 2024 langzamer dan verwacht.
Voor orkanen in de Noord-Atlantische Oceaan betekende dit dat de omstandigheden die de ontwikkeling van stormen bevorderen minder uitgesproken waren. Bovendien had Saharastof boven het belangrijkste orkaanontwikkelingsgebied een remmend effect op stormvorming.
Vanwege de verwachte La Niña-omstandigheden en hoge zeeoppervlaktetemperaturen verwachtten veel onderzoeksinstituten een bijna-recordaantal tropische cyclonen in de Atlantische Oceaan in 2024, maar dit bleek niet het geval. Aan de andere kant werd de ontwikkeling van stormen in het noordwestelijke deel van de Stille Oceaan niet zo geremd als verwacht zou worden tijdens een sterke La Niña-fase.
In de Noord-Atlantische Oceaan en de Golf van Mexico waren de watertemperaturen bijna recordhoogten of recordhoogten gedurende vrijwel het hele stormseizoen van 2024, grotendeels als gevolg van de klimaatverandering. Nieuwe studies blijven de duidelijke invloed aantonen van deze klimaatverandering op de intensiteit van tropische cyclonen en de hoeveelheid neerslag die stormen kunnen produceren. In het geval van orkaan Milton bijvoorbeeld, heeft wat bekend staat als snel toeschrijvingsonderzoek geconcludeerd dat de extreme hoeveelheden neerslag die Milton produceerde twee keer zo waarschijnlijk waren in het huidige klimaat dan ze zouden zijn geweest in een hypothetische wereld zonder klimaatverandering. Bovendien was de kracht van de storm 40% hoger. Er zijn vergelijkbare studies voor orkaan Helene en voor tyfoons.
Onderzoekers zien ook bewijs voor de invloed van klimaatverandering op de trend van cyclonen om vaker explosief te intensiveren. Orkaan Milton bijvoorbeeld groeide in één dag uit van een standaard tropische storm tot een orkaan van categorie 5 met windsnelheden van meer dan 251 km/u (156 mijl/u). Aan het begin van het seizoen maakte orkaan Beryl dit snelle intensiveringsproces al door en groeide in slechts twee dagen uit van een tropische storm tot een grote orkaan van categorie 5.
