In 2024 kwamen in Nederland 120 mensen om het leven door moord of doodslag, waarvan 76 mannen en 44 vrouwen. Dat zijn er vijf minder slachtoffers dan een jaar eerder en de helft minder dan het begin van deze eeuw. De laatste tien jaar is er bijna niets veranderd. Ruim de helft van de vrouwelijke slachtoffers is door een (ex-)partner gedood. Dit blijkt uit nieuwe cijfers over moord en doodslag, die het CBS jaarlijks rond deze tijd publiceert.
In de afgelopen 25 jaar (2000-2024) overleden jaarlijks gemiddeld 164 mensen in Nederland door moord of doodslag. In de afgelopen 10 jaar waren dat er jaarlijks gemiddeld 127.
Vooral minder mannen vermoord
Het aantal slachtoffers van moord en doodslag daalt al langere tijd. Van 2000 tot en met 2004 kwamen er gemiddeld 163 mannen en 74 vrouwen om het leven door moord of doodslag.
Vooral bij mannen was er een afname tot 2016. In 2017 was er een piek, en daarna stabiliseerde het aantal mannelijke slachtoffers op gemiddeld 82 per jaar. Dit is de helft van het gemiddelde begin jaren 2000.Ook het aantal vermoorde vrouwen is afgenomen, maar minder sterk dan bij mannen. In de afgelopen tien jaar kwamen gemiddeld 43 vrouwen per jaar om het leven. In diezelfde periode was 73% van de slachtoffers tussen de 20 en 60 jaar oud, 10% was jonger dan 20 jaar, en de overige 17% was 60 jaar of ouder.
Meer dan de helft van de vrouwen omgebracht door (ex-)partner
Van 2020 tot en met 2024 had de politie bij 97% van alle vrouwelijke slachtoffers een (vermoedelijke) dader in beeld. Meer dan de helft van deze vrouwen (52%) is door hun (ex-)partner vermoord. Bij vrouwen tussen de 20 en 60 jaar is dit 65%. Daarnaast is 20% van de vrouwen door een familielid om het leven gebracht. Vrouwelijke slachtoffers werden vaak in hun eigen woning gedood, meestal met een steekwapen of door wurging.
Bij mannelijke slachtoffers had de politie in 86% van de gevallen een (vermoedelijke) dader in beeld. In 32% van de gevallen is dit een kennis van het slachtoffer. Bij 11% van de mannen gaat het om een afrekening in het criminele circuit. Ruim 70% van de mannen werd omgebracht met een vuur- of steekwapen.
Van 2020 tot en met 2024 werden 30 kinderen jonger dan tien jaar vermoord: 16 jongens en 14 meisjes. Hiervan werden 26 kinderen door een ouder om het leven gebracht.
| Slachtoffers moord of doodslag, relatie met (vermoedelijke) dader, 2020-2024* | ||||||||
| Geslacht | (Ex-)partner (%) | Ouder van slachtoffer (%) | Overig familie (%) | Criminelen onderling (%) | Kennis (%) | Overig/onbekend (%) | Geen connectie (%) | Dader onbekend (%) |
| Vrouwen | 51,6 | 7,0 | 13,0 | 0,5 | 15,8 | 2,3 | 6,5 | 3,3 |
| Mannen | 4,8 | 4,3 | 7,9 | 11,0 | 31,7 | 11,7 | 15,2 | 13,6 |
| * voorlopige cijfers | ||||||||
Meeste slachtoffers in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag
De helft van alle moorden is in gemeenten met meer dan 100.000 inwoners gepleegd. In 2024 vielen de meeste slachtoffers in de drie grootste steden van Nederland: in Amsterdam waren dit er 18, gevolgd door Rotterdam met 11 slachtoffers en Den Haag met 8 slachtoffers. In 2022 en 2023 was Rotterdam de stad waar de meeste moorden werden gepleegd.
In Nederland minder moorden dan in meeste andere landen
Binnen Europa behoort Nederland tot de landen waar relatief weinig moorden worden gepleegd. In 2023 vielen in Italië, Slovenië en Zwitserland de minste slachtoffers per 100.000d inwoners. In landen van de voormalige Sovjet-Unie, zoals Rusland, Oekraïne en Litouwen, is het aantal slachtoffers naar verhouding het hoogst. De cijfers over 2024 zijn nog niet beschikbaar.
