Duitse kredietverzekeraars zien voor 2023 een enorme toename van het aantal wanbetalingen bij bedrijven. In een omgeving die wordt gekenmerkt door zwakke groei, hoge inflatie en onvoorspelbare energieprijzen, verwachten Duitse kredietverzekeraars voor 2023 een enorme toename van het aantal wanbetalingen door bedrijven. Ook een voorheen onopvallende sector wordt getroffen, zo blijkt uit een prognose van de Duitse Vereniging van Verzekeraars (GDV).
“Dit jaar zien we aanzienlijk meer en aanzienlijk hogere schades als gevolg van insolventies en betalingsachterstanden dan in het voorgaande jaar”, zegt de voorzitter van GDV’s Kredietverzekeringscommissie, Thomas Langen. “We verwachten momenteel dat kredietverzekeraars voor heel 2023 meer dan 1,2 miljard euro zullen uitkeren. Dit is een stijging van ongeveer 44% ten opzichte van het voorgaande jaar.” In 2022 waren de uitkeringszaken al met ongeveer 50% gestegen in vergelijking met het jaar daarvoor.
De achtergrond van deze ontwikkeling is de moeilijke economische situatie waarin Duitsland zich momenteel bevindt, zoals Anja Käfer-Rohrbach, adjunct-directeur van GDV, uitlegt. Naast de zwakke economische ontwikkelingen noemt ze andere obstakels voor groei, zoals het tekort aan goed geschoolde arbeidskrachten. “Natuurlijk bestaan deze problemen overal. Maar Duitsland wordt in het bijzonder getroffen door veel van deze factoren,” zegt Käfer-Rohrbach. “Nu energie permanent duurder wordt, staan hele sectoren van de economie, zoals de chemische industrie, voor grote uitdagingen.”
Dekkingsbedragen stijgen naar bijna 590 miljard euro
Ongeacht de algemene omstandigheden hebben kredietverzekeraars hun dekkingsverplichtingen voor potentiële wanbetalingen tot een recordhoogte verhoogd. Zakelijke krediet- en borgtochtverzekeraars – waarmee verzekeraars zekerheden en garanties bieden – dekken momenteel wanbetalingsrisico’s van Duitse bedrijven voor een totaalbedrag van 587 miljard euro. Dit is 4,5% meer dan in het voorgaande jaar. De stijging was echter lager door de zwakkere economie. “Dit toont aan: Zelfs in uitdagende tijden als deze kan met name de exportgerichte Duitse economie erop vertrouwen dat haar bedrijven goed verzekerd zijn”, aldus Langen.
Inflatie blijft faillissementen aanwakkeren
Met het oog op de aanhoudend hoge energie- en materiaalprijzen verwachten kredietverzekeraars dat het aantal insolventies in 2024 met ongeveer tien procent zal stijgen, nadat het aantal bedrijfsfaillissementen in 2023 al met 20 tot 25% zou zijn gestegen tot tussen de 17.400 en 18.200.
“Na jaren van dalende insolventies verwachten we dat het aantal insolventies in 2024 met ongeveer tien procent zal toenemen. “Na jaren van dalende insolventiecijfers is de trend gekeerd”, zegt Langen. “Voor veel bedrijven worden de genereus verdeelde staatsfondsen uit het verleden nu een boemerang. De terugbetaling van steun en, in sommige gevallen, uitgestelde aanpassingen van het bedrijfsmodel leiden tot een financieel en economisch doodlopende weg nu de rente blijft stijgen.”
De kredietverzekeraars telden de meeste bedrijfsfaillissementen in 2023 in de bouwsector, de dienstensector en de handel. Maar ook de gezondheidszorg, die tot dan toe vrij onopvallend was, werd getroffen: volgens cijfers van de Duitse ziekenhuisfederatie vroegen de afgelopen twaalf maanden meer dan 30 ziekenhuizen faillissement aan. “Ziekenhuizen maken steeds vaker verlies”, zegt Käfer-Rohrbach. “Ook hier zijn de oorzaken stijgende energie-, personeels- en materiaalkosten, gekoppeld aan dalende bezettingsgraden. Deze ontwikkeling baart mij zorgen.” Of de situatie zal verbeteren met de ziekenhuishervorming, die op 1 januari 2024 van kracht wordt, valt nog te bezien.
In deze context bekritiseerde Langen de geplande betalingsachterstandverordening van de EU. Het overeenkomstige voorstel bepaalt dat bedrijven facturen in de toekomst uiterlijk binnen 30 dagen moeten betalen. Ter vergelijking: de gemiddelde betalingstermijn in Duitsland is 32 dagen, terwijl deze in andere EU-landen soms aanzienlijk langer is. Wie de termijn overschrijdt, betaalt in de toekomst automatisch een hoge boeterente. “Dit stelt veel bedrijven voor aanzienlijke liquiditeitsproblemen en verhoogt hun risico op insolventie,” zegt Langen. “Verzekeraars zijn daarom voorstander van het behoud van de huidige Richtlijn Betalingsachterstanden, die ruimte biedt voor flexibele nationale regelingen die in het belang zijn van het bedrijf.” Anders bestaat het risico op nog meer insolventies en banenverlies.