Nederland behoort opnieuw tot de landen met de beste pensioenen ter wereld, blijkt uit het 14e wereldwijde onderzoek van adviesbureau Mercer en het CFA Institute. Alleen IJsland scoort beter in de Mercer CFA Institute Global Pension Index (MCGPI). Denemarken eindigt in de studie op de derde plaats. De onderzoekers hebben wereldwijd 44 pensioenstelsels onderzocht en beoordeeld op toereikendheid, duurzaamheid en integriteit. Van de wereldbevolking krijgt 65% een pensioen uit de stelsels die zijn onderzocht.
Het MCGPI vergelijkt pensioenstelsels van landen wereldwijd. Er is niet alleen gekeken naar de stelsels in de Westerse wereld, maar ook naar pensioenstelsels in landen als Uruguay, Saoedi-Arabië en de Filipijnen. In het rapport worden aanpassingen voorgesteld om pensioenstelsels toekomstbestendiger te maken. Daarbij houden de onderzoekers rekening met de verschuiving van gegarandeerde pensioenregelingen (Defined Benefit-regeling) naar stelsels waarbij werknemers een bijdrage krijgen voor een pensioen dat ze zelf afsluiten (Defined Contribution-regeling). Dit is een verandering die overal plaatsvindt.
Door toenemende financiële onzekerheid zijn goede pensioenregelingen belangrijker dan ooit, benadrukt Marc Heemskerk van adviesbureau Mercer:“Mensen regelen steeds vaker zelf een voorziening voor hun pensioen; te midden van hoge inflatie, stijgende rentetarieven en grotere onzekerheid over de economische omstandigheden, doen ze dit in een steeds complexere en volatielere omgeving. Ondanks wereldwijde verschillen in sociale, politieke, historische of economische invloeden in verschillende geografische gebieden, hebben pensioenspaarders veelal te maken met dezelfde uitdagingen. En hoewel de noodzakelijke hervormingen tijd en zorgvuldige overweging kunnen vergen, moeten beleidsmakers er alles aan doen om ervoor te zorgen dat pensioenregelingen worden ondersteund, ontwikkeld en goed gereguleerd”, aldus Heemskerk.
CFA Institute President en CEO, Marg Franklin: “Sinds we begonnen zijn met het uitbrengen van de Mercer CFA Institute Global Pension Index, hebben vermogensbeheerders en de pensioensector te maken met grote uitdagingen, om de pensioenen op peil te kunnen houden. Er zijn financiële producten nodig en we moeten op een andere manier gaan beleggen”, zegt Franklin. “We hebben te maken met stevige inflatie, een verviervoudiging van de rentetarieven op sommige wereldmarkten en een flinke stijging van de kosten voor levensonderhoud. Alles bij elkaar heeft dat grote consequenties voor het besteedbaar inkomen van gepensioneerden.”
De meeste mensen in Nederland hebben een pensioen volgens de DB-regeling. Daarbij bepaalt het aantal gewerkte jaren de hoogte van het pensioen. Hoe langer een werknemer deelnemers is bij een pensioenfonds, hoe hoger de uiteindelijke uitkering. Het pensioenfonds draagt daarbij het beleggingsrisico. Bij de DC-regeling ontvangt de werknemer een bijdrage aan een pensioenspaarregeling. Het is een kapitaalverzekering, waarbij het beleggingsrisico voor rekening komt van de werknemer. De hoogte van het uiteindelijke pensioen wordt ook beïnvloed door de rentestand op de dag van de pensionering. In het Pensioenakkoord is afgesproken dat DB-regelingen vanaf 1 januari 2027 niet meer zijn toegestaan.
Mercer en het CFA Institute zien wereldwijd een verschuiving van DB-regelingen naar pensioenen volgens de DC-regeling. Margaret Franklin van het CFA Institute: “Die verschuiving zorgt voor een toenemende inkomensonzekerheid bij mensen. Dit rapport laat zien wat er moet veranderen om de langetermijnresultaten van beleggingen te verbeteren. Door de verschuiving naar DC-pensioenregelingen krijgen gepensioneerden minder financiële steun van overheden en pensioenfondsen. Om toch voldoende inkomen te houden is het essentieel dat gepensioneerden de juiste financiële beslissingen nemen, om het maximale rendement uit het gespaarde vermogen te halen.
Het is belangrijk dat mensen nadenken over hoe hun pensioen eruit ziet en welke risico’s ze willen nemen. In Nederland zijn er vier knoppen om aan te draaien. De overheid garandeert de AOW en bepaalt de hoogte daarvan (pijler1). Daarnaast bieden veel werkgevers een pensioenregeling, waaraan vaak ook werknemers bijdragen (pijler 2). Steeds vaker is er de mogelijkheid om daarin individuele keuzes te maken wat betreft de hoogte van de premie en het risicoprofiel van het belegde geld. Verder zijn er mogelijkheden om op individuele basis een pensioenpotje bij elkaar te sparen, bijvoorbeeld via een lijfrentevoorziening (pijler 3). Hier bepaalt de werknemer veel zelf, al is de hoogte van de inleg fiscaal begrensd. En ten slotte staat het mensen vrij om regulier te sparen voor de oude dag. “Mensen moeten zelf de afweging maken wat de juiste balans is tussen het ontvangen van een vast inkomen, toegang tot enig kapitaal en bescherming tegen toekomstige risico’s, gezien de vele onzekerheden waarmee gepensioneerden te maken hebben”, aldus Heemskerk.
“Het is cruciaal dat we ontdekken of de pensioenstelsels kunnen blijven voldoen aan de behoeften en verwachtingen van de deelnemers. Het beste pensioensysteem is dat systeem waarbij mensen hun levensstijl niet hoeven aan te passen. Overheden, werkgevers, beleidsmakers en de pensioensector moeten alles doen wat mogelijk is om te zorgen dat mensen vol vertrouwen en zonder financiële zorgen met pensioen kunnen.”
De cijfers
IJsland had de hoogste totale indexwaarde (84,7), op de voet gevolgd door Nederland (84,6) en Denemarken (82,0). Thailand had de laagste indexwaarde (41,7). De Index gebruikt het gewogen gemiddelde van de subindexen toereikendheid, duurzaamheid en integriteit. Voor elke subindex waren de systemen met de hoogste waarden IJsland voor toereikendheid (85,8) en duurzaamheid (83,8) en Finland voor integriteit (93,3). De systemen met de laagste waarden over de subindices waren India voor adequaatheid (37,6), Oostenrijk voor duurzaamheid (22,7) en de Filippijnen voor integriteit (30,0). In vergelijking met 2021 liet Mexico de meeste verbetering zien als gevolg van pensioenhervormingen, die de resultaten voor individuen en pensioenregelgeving verbeterden.
