Ondanks de gezondheidscrisis prijkt klimaatverandering opnieuw eerste op de ranglijst, cyberrisico neemt toe en wordt de grootste zorg in de Verenigde Staten en samenlevingen zijn nog te weinig voorbereid om deze uitdagingen aan te gaan. Dar zijn enkele conclusies die worden getrokken in de achtste editie van het ‘Future Risks Report’van AXA
De risico’s van klimaatverandering staan weer bovenaan de wereldranglijst. De bewustwording is het grootst in Europa, waar deskundigen en het publiek dit risico eens te meer bovenaan de lijst plaatsen. In het VK bestempelden 64% van de risicodeskundigen en bijna 60% van de bevolking de klimaatverandering als hun grootste risico. Dit was in overeenstemming met Europa, waar meer dan de helft (53%) van de totale Europese bevolking en 62% van de deskundigen klimaatverandering als hoogste risico aanmerkten. Het klimaatrisico staat pas op de derde plaats in Azië en het Midden-Oosten en pas op de vierde plaats in Afrika, waar de pandemie de grootste zorg blijft.
Cyber
Uit de studie blijkt een grote bezorgdheid over het cyberrisico in een context die nog steeds wordt gekenmerkt door de versnelling van de digitale transformatie en de explosieve toename van het aantal cyberaanvallen. Voor het eerst neemt dit risico de leiding in de Verenigde Staten en de tweede plaats in alle andere geografische gebieden.
Het percentage deskundigen dat cyberbeveiliging in hun top vijf risico’s selecteert, is gestegen van 54% in de enquête van 2018 naar 61% dit jaar. Slechts 26% van deze deskundigen is van mening dat overheden zijn voorbereid op cyberbeveiligingsrisico’s.
“De pandemie versnelde de digitalisering van bijna alle economische activiteiten. Dit leidde tot verhoogde cyberrisico’s, van cyberaanvallen door particuliere criminele organisaties tot daden van cyberoorlog door natiestaten,” zegt AXA in het rapport. Het voegt eraan toe dat de private sector, verzekeraars en overheden nauwer moeten samenwerken op het gebied van cyberbeveiliging.
.Pandemie
Het pandemiegevaar, dat vorig jaar op de eerste plaats stond, is in de rangschikking van de deskundigen naar de derde plaats gezakt. Het kwam op de derde plaats in Europa en Noord- en Zuid-Amerika, maar stond bovenaan in Azië-Pacific en het Midden-Oosten en Afrika. Maar het blijft de grootste zorg van het grote publiek, waarvan het dagelijkse leven nog steeds in het teken staat van de gezondheidscrisis. De pandemie heeft een blijvend effect gehad op het gevoel kwetsbaar te zijn voor gezondheidsrisico’s. Meer dan 70% van de respondenten zegt bezorgd te zijn over de risico’s van infectieziekten, chronische ziekten en de gevolgen van langdurige blootstelling aan giftige stoffen.
Weinig vertrouwen in overheid
In het algemeen blijkt uit de enquête dat er weinig vertrouwen is in het vermogen van de overheid om deze risico’s alleen aan te pakken. Geconfronteerd met steeds complexere risico’s is meer dan 55% van de respondenten van mening dat een collectieve en mondiale aanpak de meest geschikte manier is om doeltreffende oplossingen voor te stellen.
“Voor elk van deze risico’s blijkt uit onze enquête dat de respondenten beperkt vertrouwen hebben in het vermogen van de overheid om alleen oplossingen aan te dragen. Dit is een punt van zorg omdat overheidsoptreden de sleutel zal zijn tot de ontwikkeling van collectieve veerkracht. Het is ook een teken dat we vandaag meer dan ooit behoefte hebben aan nieuwe partnerschappen om risico’s aan te pakken die soms verder gaan dan de traditionele beschermingsmechanismen,” merkt CEO Thomas Buberl van AXA op.
Uit het onderzoek blijkt echter dat de steun voor multinationale samenwerking op het gebied van risicopreventie groot blijft. Zo’n 55% van de respondenten gelooft dat besluitvorming op mondiaal niveau het meest waarschijnlijk zal helpen om deze grote toekomstige risico’s aan te pakken. En ondanks mediaberichten over toenemende anti-expert sentimenten in de afgelopen jaren, blijft het vertrouwen in wetenschappers en academici groot. Driekwart van de ondervraagden heeft vertrouwen in deze autoriteiten om toekomstige crisissen aan te pakken.
Ondertussen denken jongeren minder vaak dan oudere respondenten dat de wereld kwetsbaarder wordt, en zijn zij hoopvoller dat toekomstige risico’s kunnen worden overwonnen.Uit het verslag blijkt ook dat 57% van de Britse bevolking denkt dat de globalisering een positieve invloed heeft op de risico’s, omdat landen zich daardoor verenigen om bedreigingen doeltreffender te bestrijden. In vergelijking met de rest van Europa is het VK positiever over het effect van de globalisering.
Top 10
De top drie van risico’s in Europa weerspiegelt de wereldwijde bevindingen. De tien grootste Europese risico’s zijn:
Klimaatverandering
Risico’s op het gebied van cyberveiligheid
Pandemieën en besmettelijke ziekten
Geopolitieke instabiliteit
Natuurlijke hulpbronnen en biodiversiteitsrisico’s
Sociale onvrede en lokale conflicten
Nieuwe bedreigingen voor de veiligheid en terrorisme
Risico’s voor de financiële stabiliteit
Risico’s in verband met de veranderende demografie
Macro-economische risico’s