Rook is tegenwoordig het grootste gevaar bij brand. Dat geldt voor branden in alle woongebouwen, maar zeker voor branden in seniorencomplexen. Wat moeten ouderen doen als er brand uitbreekt en zij moeilijk zelf snel kunnen vluchten? Kunnen zij veilig blijven zitten in hun appartement? Hoe lang blijft dat rookvrij? Bij de brand in de Grenfell Tower bleek het zogenoemde stay-in-place-principe niet te werken. Maar onder welke omstandigheden en met welke voorzieningen kunnen bewoners wel veilig in hun appartement wachten? Dat gaat de brandweer vanaf maandag 24 juni met echte rook en vuur onderzoeken. Het praktijkonderzoek naar rookverspreiding vindt plaats in een voormalig woon-zorgcentrum in Oudewater.
Projectleider Hans Hazebroek van de Brandweeracademie: “In twee weken tijd doen we zo’n twintig experimenten. Voor iedere test wordt een bank in een appartement op de eerste verdieping in brand gestoken. Vervolgens laten we de brand twintig minuten branden om te zien wat er met de rook gebeurt. Hierna wordt de brand geblust en het gebouw geventileerd. Met de onderzoeksgegevens verwachten we meer inzicht te krijgen in hoe de rook zich precies verspreidt en hoe dit zo veel mogelijk kan worden beperkt. Zodat we antwoord kunnen geven op vragen over vluchtmogelijkheden, overlevingskansen, stay-in-place-adviezen, rookscheidingen en inzettactieken.”
Grote maatschappelijke impact
Meer kennis over rookverspreiding is van groot belang, vertelt René Hagen, lector Brandpreventie bij de Brandweeracademie: “Door de vergrijzing en het overheidsbeleid om ouderen langer zelfstandig te laten wonen, worden steeds meer (woon-)zorggebouwen bewoond door ouderen. Omdat ouderen door de snelle en grote rookverspreiding vaak niet meer tijdig zelfstandig kunnen vluchten, leidt dit juist bij hen tot ernstige gezondheidsschade en soms zelfs overlijden.”
Mede omdat de oudere bewoners vervolgens langdurig elders moeten worden ondergebracht, hebben branden in seniorencomplexen een grote maatschappelijke impact. “De laatste jaren zijn er tientallen van dit soort branden geweest. Denk aan de branden in Krabbendijke, Breukelen, Rotterdam, Poeldijk, Soest en heel recent nog in Hilversum”, aldus Hagen.
Innovatie en onderzoek
“Ons uitgangspunt is om het aantal slachtoffers bij brand verder te minimaliseren”, zegt voorzitter Stephan Wevers van Brandweer Nederland. “Hoewel wij in Nederland met het aantal doden door brand tot de laagste van Europa behoren, zitten wij niet stil. Wij zetten zwaar in op het beheersbaar maken en voorkomen van branden. Daarvoor zijn innovatie en onderzoek nodig. Zo willen wij ook meer weten over hoe rook zich verspreidt en hoe dit het beste beperkt kan worden, zowel door het nemen van maatregelen in gebouwen als door de wijze waarop de brandweer deze incidenten – op een veilige manier – bestrijdt. Daarom hebben wij de Brandweeracademie gevraagd dit nader te onderzoeken. We willen namelijk precies weten hoe het zit. Zo kunnen we de opgedane kennis vertalen in opleidingen en oefeningen van onze mensen, maar ook in voorlichting.”
Unieke experimenten
De Brandweeracademie van het IFV, Veiligheidsregio Utrecht en Brandweer Nederland voeren het onderzoek samen uit. Woningcorporatie de Woningraat, de eigenaar van het pand, de gemeente Oudewater en het RIVM zijn nauw betrokken bij de experimenten. Het onderzoek is mede mogelijk door een financiële bijdrage van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Hagen sluit af: “Het gaat om unieke experimenten met een grote wetenschappelijke en praktische waarde, niet alleen voor de brandweer, maar ook voor gemeenten, woning- en zorgcorporaties en de wetgever. Ook internationaal is de kennis die we met de experimenten opdoen relevant en daarom komen er ook onderzoekers uit het buitenland om de experimenten bij te wonen.”
Tijdens de testweek publiceert IFV dagelijks foto’s en filmpjes van de testen op www.ifv.nl/rookverspreiding en via social media
Bron IFV
