Opmerkelijk hogere groei Nederlandse economie

De groei van de Nederlandse economie valt dit jaar flink hoger uit dan dit voorjaar verwacht. Waar de groei over 2025 afgelopen juni nog werd geraamd op 1,1%, wordt nu uitgegaan van 1,7%. Dat blijkt uit de Najaarsraming van De Nederlandsche Bank (DNB). De economie heeft dit jaar minder last van de wereldwijde handelsonzekerheid dan eerder werd verwacht. Handelsakkoorden hebben ervoor gezorgd dat internationale handelsspanningen wat zijn geluwd, al blijft de economische en geopolitieke onzekerheid hoog. De groei over 2026 (1,2%) en 2027 (1,1%) valt lager uit dan dit jaar, maar ook over 2026 is de groei hoger dan in onze Voorjaarsraming.

Groei wereldhandel toegenomen

De groei komt vooral hoger uit door toegenomen overheidsbestedingen en wereldhandel. De werkgelegenheid bij de overheid is sterker toegenomen dan verwacht. Daarmee dragen de overheidsbestedingen bij aan de hogere economische groei. De wereldhandelsgroei neemt in 2025 toe, ondanks de hogere Amerikaanse handelstarieven. Dat komt onder andere doordat sommige bedrijven op deze tarieven anticipeerden door internationale handel naar voren te halen. Daarvan heeft onze open economie dit jaar geprofiteerd.

DNB-president Olaf Sleijpen: “Onze economie toont opnieuw veerkracht. Bedrijven hebben anticiperend op handelstarieven de economie dit jaar een adrenalineboost gegeven. Nu is het zaak dat de overheid de voorwaarden schept voor hogere en duurzame economische groei door knelpunten weg te nemen.”

Inflatie daalt maar blijft relatief hoog

De inflatie in Nederland daalt weliswaar (van 3,0 % dit jaar naar 2,4% in 2026 en 2,3% in 2027), maar blijft hoger dan het gemiddelde van de eurolanden. Het verschil wordt wel kleiner.De lonen stijgen gemiddeld harder dan de inflatie wat leidt tot hogere reële inkomens van huishoudens.  Die inkomensgroei ondersteunt de groei van de particuliere consumptie. Tegelijkertijd blijven huishoudens de komende jaren flink sparen, om hypotheekschuld af te lossen of de aankoop van een eigen woning mogelijk te maken. De huizenprijzen stijgen dit jaar nog met 8,5%. De stijging neemt daarna af, maar blijft hoger dan de stijging van de huishoudinkomens.

Begrotingstekort neemt toe

Het tekort op de begroting van de overheid blijft met 1,9% dit jaar en 2,9% volgend jaar hoog. Dit valt binnen de EU-norm, maar het begrotingsbeleid is te expansief gelet op de stand van onze economie. De overheidsbestedingen wakkeren de vraag in de economie verder aan en daarmee de relatief hoge inflatie in ons land. De overheidsschuld als percentage van het bruto binnenlands product (bbp) loopt op van 45,2% dit jaar naar 48,2% in 2027.

Kerngegevens raming Nederlandse economie

Wat als de overheid structurele knelpunten aanpakt

In een scenario in de Najaarsraming laten we zien wat er gebeurt als de overheid de structurele knelpunten, zoals de stikstofbeperkingen en het overvolle energienet, aanpakt.

In dat scenario krijgen huishoudens en bedrijven meer vertrouwen in de economie. Huishoudens gaan meer uitgeven, bedrijven gaan meer investeren. De aanpak van structurele knelpunten bevordert daarnaast de productiviteitsgroei. Dat betekent dat de potentiële economische groei – onze verdiencapaciteit – hoger wordt.\

In het scenario trekt de groei aan en blijft de inflatie vrijwel gelijk. De bbp-groei komt in 2026 en 2027 uit op 1,6%. Dat is gemiddeld ongeveer 0,4 procentpunt per jaar hoger dan in de raming.

Adviezen

In de Najaarsraming geeft DNBeen aantal adviezen voor overheidsbeleid.

Pak de knelpunten voor het Nederlands groeipotentieel voortvarend aan, is het eerste advies. Bedrijven die willen investeren in Nederland hebben te maken met onzeker overheidsbeleid, stikstofbeperkingen en een overvol energienet. Een nieuw kabinet moet snel maatregelen nemen om deze barrières weg te nemen. De uitkomsten van het scenario in deze Najaarsraming laten de positieve effecten van dergelijke maatregelen zien.

Ten tweede adviseren we om meer en sneller werk te maken van het versterken van de Europese concurrentiepositie. Er liggen meer dan genoeg plannen, maar de uitvoering komt onvoldoende van de grond, zowel in Brussel als bij de EU-landen. De maatregelen om de Europese binnenmarkt en de spaar- en investeringsunie verder te ontwikkelen vragen om een daadkrachtige aanpak die de nationale belangen overstijgt.

Houd de overheidsfinanciën op orde, is ons derde advies aan kabinet en Tweede Kamer. Het expansieve begrotingsbeleid stimuleert de bestedingen, wat leidt tot hogere inflatie. Structurele overheidsuitgaven moeten bovendien structureel worden gedekt. Het nieuwe kabinet moet daarnaast serieuze stappen zetten richting een hervorming van vergrijzingsgevoelige regelingen en een toekomstbestendig belastingstelsel.