Rapport Wennink: Nederland moet nú investeren om toekomstige welvaart veilig te stellen

 
Nederland dreigt in een tijd van geopolitieke spanningen, technologische versnelling en toenemende druk op publieke voorzieningen structureel achterop te raken. Alleen door gericht en tijdig te investeren kunnen wij fundamentele publieke voorzieningen blijven betalen en is welvaart voor toekomstige generaties te garanderen. Dat concludeert Peter Wennink in zijn vandaag (12 december)  verschenen advies “De route naar toekomstige welvaart – een sterk Nederland in een relevant Europa”. Het rapport is aangeboden aan minister-president Schoof en minister Karremans van Economische Zaken en is een vertaling van het rapport Draghi naar de Nederlandse context.

Volgens Wennink beschikt Nederland over uitzonderlijke kwaliteiten – talent, kwaliteit, kennis, innovatiekracht – maar dreigt ons land deze positie te verliezen door genoegzaamheid en bestuurlijke versnippering. “Nederland heeft alles in huis om niet alleen een land te zijn dat consumeert maar ook produceert,” aldus Wennink. “Maar dan moeten we de moed tonen om scherpe keuzes te maken en investeringen niet langer te laten vastlopen in onzekerheid, regels en achterstallig onderhoud op cruciale randvoorwaarden. Doen we dat niet, dan verliezen we niet alleen economische kansen, maar ook maatschappelijk vertrouwen.”

Wennink benadrukt dat alle noodzakelijke maatregelen binnen handbereik liggen. “De keuzes die we nu maken bepalen of onze kinderen in een sterk of verzwakt Nederland leven. Deze routekaart laat zien: het kan, het is haalbaar en het is betaalbaar. Maar het vraagt richting, snelheid en consistentie. Welvaart bouw je niet door te wachten, wel door te investeren en te doen”.

 

Vier domeinen

Het rapport identificeert vier technologische domeinen waar Nederland strategische posities en relevantie kan opbouwen en behouden: digitalisering & AI, life sciences & biotechnologie, veiligheid & weerbaarheid en energie- & klimaattechnologie. In een eerste brede inventarisatie in deze domeinen heeft Wennink 51 concrete proposities opgehaald die samen een investeringspotentieel vertegenwoordigen van circa 126

miljard euro. Een aanzienlijk deel hiervan kan privaat worden gefinancierd, mits volgende kabinetten cruciale randvoorwaarden op orde brengen. Nederland moet tot 2035 minstens €151–€187 miljard extra aan productiviteitsverhogende investeringen mobiliseren om structurele economische groei van minimaal 1,5% per jaar te realiseren.

Randvoorwoorden

Het ontbreken van de juiste randvoorwaarden vormt momenteel de grootste belemmering voor de noodzakelijke groei. Vergunningverlening gaat veel te traag en complex, het tekort aan goed geschoold talent loopt op, energieprijzen liggen hoger dan in omliggende landen, stikstof en netcongestie zetten teveel economische ontwikkelingen op slot, en zowel fysieke als digitale infrastructuur kent achterstallig onderhoud. Deze randvoorwaarden voor private investeringen moeten zo snel mogelijk op orde worden gebracht. Als Nederland hier niet in slaagt, blijven noodzakelijke investeringen uit en stagneert onze economie.

Slagvaardiger bestuur

Het rapport stelt verder dat een slagvaardiger bestuur noodzakelijk is om deze strategische opgaven te realiseren. Een Regeringscommissaris voor Toekomstige Welvaart moet daarbij een centrale rol krijgen. Deze commissaris wordt voorgesteld als onafhankelijke uitvoeringsautoriteit met de bevoegdheid om strategische projecten te versnellen, interdepartementale blokkades te doorbreken en publiek-private samenwerking te versterken.

Daarnaast beveelt Wennink een Nationale Investeringsbank met een werkkapitaal van minimaal 10 miljard euro en een Nationaal Agentschap voor Baanbrekende Innovatie, met een budget van 2 miljard euro, aan om met publieke middelen private investeringen effectiever aan te jagen.

Onafhankelijk advies

Peter Wennink werd begin september gevraagd om een onafhankelijk advies uit te brengen over het toekomstige verdienvermogen van Nederland. Hij heeft daarbij ook gekeken naar de betekenis van de adviezen van het rapport Draghi voor Nederland.

https://www.rapportwennink.nl/