In het eerste halfjaar van 2025 daalde de waarde van het totale Nederlandse bezit van buitenlandse staatsobligaties met € 23 miljard, blijkt uit nieuwe cijfers van DNB. Het verlies zat hem vooral in de staatsobligaties van andere Europese landen als gevolg van stijgende rentes.
Nederlandse instellingen, zoals banken en pensioenfondsen, bezaten eind juni voor in totaal € 531 miljard aan buitenlandse staatsobligaties (inclusief obligaties van deelstaten en lagere overheden). Een halfjaar eerder, eind 2024, was dat nog € 536 miljard. Door prijs- en wisselkoerseffecten daalden deze obligaties met € 23 miljard in waarde, maar doordat instellingen in het eerste halfjaar voor € 18 miljard aan staatsschuld bijkochten nam het totale bezit minder sterk af. De grootste aankopen waren die van Duits (€ 11,5 miljard), Spaans (€ 1,7 miljard) en Indisch (€ 1,7 miljard) staatspapier.
Daling vooral op Europese staatsobligaties, mede door grote posities
De grootste waardedaling vond plaats op staatsobligaties uit Duitsland (-€ 5,4 miljard), Frankrijk (-€ 2,4 miljard) en Oostenrijk (-€ 1,6 miljard).Het Nederlandse bezit van buitenlandse staatsschuld concentreert zich op de eurozone, en een derde van het totale bezit van buitenlandse staatsobligaties is Frans of Duits. Een waardedaling op staatsobligaties van eurozone-landen weegt voor Nederlandse instellingen dan ook relatief zwaar.
De grootste waardestijgingen in het afgelopen halfjaar zaten juist op staatsobligaties van niet-Europese naties, met de Verenigde Staten voorop (€ 1,8 miljard). Ook bij onder meer Mexico, Brazilië, Ecuador en Thailand was er een positieve prijsontwikkeling van gezamenlijk € 853 miljoen. Polen volgt daarna als eerste Europese land met een waardestijging van € 120 miljoen.
De actuele waarde van staatspapier uitgegeven in andere valuta dan de euro wordt mede bepaald door de internationale wisselkoersen. Zo is de Amerikaans dollar in waarde gedaald ten opzichte van de euro, wat voor Europese beleggers een drukkend effect heeft op de waarde van Amerikaanse staatsobligaties. In de eerste helft van dit jaar is op niet-Europese staatsobligaties een verlies geleden van € 14 miljard door veranderende valutakoersen.
Instellingen hebben echter de mogelijkheid om dit valutarisico af te dekken met hulp van derivaten. Deze instrumenten worden juist meer waard als een buitenlandse munt in waarde daalt, en andersom. Het eventuele waardeverlies op Amerikaanse obligaties als gevolg van wisselkoersontwikkelingen kan dan gecompenseerd worden met koerswinsten op een derivatenpositie.
Rente speelt beleggers parten in eerste halfjaar
De waardedaling van het bezit van buitenlandse staatsobligaties wordt veroorzaakt door stijgende rentes, onder meer in Duitsland en Frankrijk. In Duitsland werd eerder dit jaar besloten de Schuldenbremse deels los te laten, waardoor het land meer schulden kan aangaan. En Frankrijk kampt al langere tijd met onder meer een hoge staatsschuld. Bij een rentestijging daalt de marktwaarde van de aangekochte (verhandelbare) staatsleningen.
Foto DNB
