De Europese verzekerings- en bedrijfspensioensectoren zijn over het algemeen robuust gebleven, ondanks de wijdverspreide uitdagingen. De verzekeringssector is solide gekapitaliseerd. De mediaan SCR-ratio’s voor levensverzekeraars en samengestelde ondernemingen zijn verbeterd tijdens de verschuiving van lage naar hogere rentetarieven, net als de winstgevendheid. De bruto geboekte premies in de schadeverzekeringssector bleven stijgen, terwijl het levenbedrijf een gematigdere stijging liet zien.
De liquiditeitsratio van verzekeraars is de afgelopen jaren stabiel gebleven, hoewel er aanzienlijke verschillen zijn tussen landen. De vervalpercentages in het levenbedrijf zijn redelijk stabiel, hoewel er tekenen van kwetsbaarheid zijn.
Op de hoede voor opkomende risico’s
In reactie op het nultariefklimaat van het afgelopen decennium gingen institutionele beleggers, waaronder verzekeraars en pensioenfondsen, op zoek naar rendement in zogenaamde ‘alternatieve activa’. Deze activa zijn meestal illiquider en vaak complexer qua structuur en waarderingsaanpak dan conventionele beleggingscategorieën.
Uit het Financial Stability Report van EIOPA blijkt dat Europese verzekeraars een groot deel van hun portefeuille beleggen in Europese activa. 87% van hun beleggingen in staatsobligaties, 80% van hun aandelenbezit en 75% van hun beleggingen in bedrijfsobligaties gaan naar Europese staten en bedrijven.
De totale portefeuille is sterk gericht op vastrentende activa zoals staats- en bedrijfsobligaties, maar een aanzienlijk deel (16%) van hun beleggingen gaat naar alternatieve activa, met beleggingen in onroerend goed en particuliere schuldgerelateerde beleggingen als grootste blootstellingen. Verzekeraars wijzen 5,7% van hun beleggingen toe aan vastgoed via beleggingsfondsen, hypotheken en onroerend goed. Particuliere schulden vormen 2,6% van hun totale beleggingen, terwijl 1,9% wordt toegewezen aan private equity.
Grote allocaties aan alternatieve activa die vaak illiquide en moeilijk te waarderen zijn en waarvan de waardering zeer gevoelig is voor rentetarieven, hebben geleid tot bezorgdheid bij toezichthouders en financiële stabiliteit. Als gevolg daarvan houden toezichthouders de risico’s van dergelijke beleggingen nauwlettend in de gaten.Naast macro- en marktrisico’s worstelen verzekeraars en pensioenfondsen ook met risico’s die verband houden met klimaatverandering en met digitalisering en cyberbeveiliging.
Schade door natuurrampen
2023 was opnieuw een jaar met hoge verliezen door natuurrampen. Door klimaatverandering veroorzaakte extreme weersomstandigheden veroorzaakten wereldwijd ongeveer €240 miljard aan economische schade, waarbij verzekeraars naar schatting €86-98 miljard dekten. Verzekerde schades als gevolg van hevige regenval en hagel hebben de afgelopen twee jaar nieuwe records gevestigd in Italië en Frankrijk, ook al dekte de verzekering slechts ongeveer 10% van de schade. Dit onderstreept de dringende behoefte aan meer actie om gaten in de bescherming te dichten en om de risicobeoordelingen, modellen en gegevens van verzekeraars voortdurend te herzien.
Toezichthouders
Toezichthouders in heel Europa maken zich ook steeds meer zorgen over risico’s in verband met digitalisering. Hoewel deze risicocategorie zich momenteel op een gemiddeld niveau bevindt, wijzen toekomstgerichte beoordelingen op een toename, waarbij zwakke plekken in de cyberbeveiliging en hybride geopolitieke conflicten de grootste zorgen baren.
Wetgevingsinitiatieven zoals de Digital Operational Resilience (DORA), de Artificial Intelligence Act en het European Single Access Point (ESAP) zijn allemaal bedoeld om de financiële sectoren beter bestand te maken tegen digitale bedreigingen. Mechanismen voor risico-overdracht zullen naar verwachting ook een belangrijke rol spelen in de groei van de cyberverzekeringsmarkt. In 2022 brachten primaire verzekeraars meer dan de helft van hun cyberverzekeringspremies onder bij herverzekeraars en in 2023 werden de allereerste cybercatastrofeobligaties uitgegeven.
Petra Hielkema, voorzitter van de EIOPA, zei: “In een tijd van groeiende onzekerheden en toenemend scepticisme over de toekomst van internationale samenwerking, blijft de EAVB standvastig in haar missie om de financiële stabiliteit op de Europese verzekerings- en pensioenmarkten te bevorderen. Onze industrieën hebben blijk gegeven van een opmerkelijke veerkracht en hebben hun kracht bewezen in het licht van verschillende, snel evoluerende uitdagingen. We kunnen het ons echter niet veroorloven om zelfgenoegzaam te zijn. We moeten waakzaam blijven met betrekking tot opkomende risico’s en er antwoorden op vinden die onze sector verder versterken, burgers ten goede komen en bijdragen aan een veiligere en duurzamere wereld.”
Ga naar het Financial Stability Report
