Klimaatveiligheid: 10 belangrijkste knelpunten en aanbevelingen bij crisisorganisaties

In opdracht van het programma Klimaatveiligheid van het NIPV heeft kennisinstituut Deltares tien knelpunten en tien aanbevelingen geïdentificeerd in de (bovenregionale) samenwerking van crisisresponsorganisaties. De uitkomsten zijn opgehaald in vier workshops waaraan werd deelgenomen door een groot aantal veiligheidsregio’s en ministeries. En door organisaties als de politie, Rode Kruis, Rijkswaterstaat, RIVM, KNMI, KPN, Koninklijke Landmacht en Alliander.

In de workshops hebben de deelnemers gereflecteerd op vier verschillende klimaatgerelateerde risico’s: hitte, droogte, wateroverlast en stormvloed. De waardevolle inzichten die zijn opgedaan hebben geleid tot tien knelpunten en tien aanbevelingen.

Enkele knelpunten:

  • Complexe, meervoudige crises leiden tot nieuwe uitdagingen: Deze crises zijn sterk anders dan de traditionele flitscrises waarmee de responsorganisaties nu de meeste ervaring hebben. Ze vergen een langdurige inzetbaarheid, maar ook het acuut kunnen schakelen als er tijdens de langdurige crisis een flitscrisis optreedt.
  • Capaciteitsuitdagingen tijdens complexe en grootschalige crises: In langdurige/meervoudige/complexe grootschalige crises kan capaciteitsvermindering optreden doordat er te weinig inzetbaar personeel is om op meerdere plekken tegelijk te opereren. Daar komt bovenop dat hulpverleners zelf ook vermoeid raken of getroffen kunnen worden door de ramp.
  • Taal- en procedureverschillen: Binnen elke kolom zijn er andere procedures, termen en verantwoordelijkheden. Kolommen en domeinen zijn daarin nog niet altijd goed op elkaar afgestemd of zijn zich nog niet altijd volledig bewust van de verschillen in de andere kolommen.
  • Onderlinge verwachtingen en behoefte aan besluitvorming en coördinatie: Partijen blijken onderlinge verwachtingen van elkaar te hebben die niet altijd haalbaar, realistisch en getoetst zijn. In alle workshops werd behoefte uitgesproken aan duidelijke besluitvormingsstructuren. Tegelijkertijd werd ook benoemd dat de crisisrespons in Nederland een afstemcultuur is waarbij de oplossing daarbinnen gevonden dient te worden.

Programmamanager Klimaatveiligheid Charlotte van Ruijven: “De notitie toont dat we met elkaar in staat zijn om blinde vlekken en knelpunten inzichtelijk te maken. Ik kijk dan ook zeer positief terug op de  workshops. Met veel betrokkenheid en gedrevenheid hebben tal van partijen bijgedragen aan een levendige dialoog. Inzicht is een eerste stap om de weerbaarheid te vergroten.”

Lees het rapport: Rode draden klimaatrisico’s voor weerbare responsorganisaties