Nu bedrijven worden geconfronteerd met steeds complexere risico’s – van cyberdreigingen tot klimaatverandering – is er een steeds grotere behoefte dat riskmanagement wordt gezien als een volwassen, gespecialiseerde discipline, aldus professor Simon Grima, bestuurslid van de Federation of European Risk Management Associations ( FERMA) en medevoorzitter van de Rimap-stuurgroep. “De riskmanagementfunctie vergroot de geloofwaardigheid, het vertrouwen en de strategische relevantie.”
Hij voegde eraan toe dat professionele certificeringen zoals Rimap of andere erkende kwalificaties helpen bij het standaardiseren van kennis, verwachtingen stellen voor competentie en een teken zijn van inzet voor ethiek, verantwoordelijkheid en voortdurende verbetering. Zonder een erkend niveau van professionaliteit zou de risicobeheerfunctie kunnen worden gezien als reactief of eng operationeel, in plaats van als een strategische kernfunctie, wat de invloed ervan beperkt bij het proactief sturen van zakelijke beslissingen om ervoor te zorgen dat men doelstellingen bereikt met zo min mogelijk potentiële verstoring.”
De Rimap-certificering werd voor het eerst geïntroduceerd door FERMA in 2015. Het doel was om risicobeoefenaars de mogelijkheid te bieden een formele kwalificatie op Europees niveau te behalen, en geloofwaardigheid te bieden door middel van een gestandaardiseerd competentiekader.Het programma is ook afgestemd op de Europese regelgevings- en bedrijfscontext en omvat het volledige risicokader, van risicobeoordeling tot crisisbeheer. Door Rimap wordt beoefenaars een duidelijke professionele benchmark geboden.Het succes tot nu toe wordt weerspiegeld in de toenemende acceptatie van het programma in de hele branche. Het wordt ook erkend door FERMA’s 23 nationale verenigingen als een teken van uitmuntendheid in het beroep.
Maar Grima merkt ook op dat FERMA erkent dat elk certificeringsproces ondersteund moet worden door een uitgebreide reeks mogelijkheden voor voortdurende professionele ontwikkeling. “ De riskmanagementomgeving evolueert en verandert voortdurend, zoals het FERMA Forum benadrukt, en riskmanagers worden geconfronteerd met veranderende en opkomende risico’s. Om ervoor te zorgen dat we een continu leerproces onderhouden, bieden we professionals de mogelijkheid om deel te nemen aan conferenties, bijeenkomsten en cursussen die worden georganiseerd door de federatie, haar leden, andere verenigingen en partners, om ervoor te zorgen dat ze altijd op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen.”
De waarde van risico
Naast de geloofwaardigheid die dergelijke kwalificaties opleveren, noemt hij ook een fundamenteler probleem dat in veel bedrijven moet worden aangepakt: de definitie van de rol van de risicomanager, ook in de ogen van de C-suite, waardoor deze een prominentere rol zou kunnen krijgen. “ Er moet meer gedaan worden om de rol van de risicomanager goed te definiëren. Vaak wordt riskmanagement gezien als primair gericht op naleving of verliespreventie, in plaats van als een functie die waarde creëert en bijdraagt aan de strategische richting van het bedrijf.”
“ Om deze rol prominenter te maken, moeten riskmanagers worden betrokken bij strategische gesprekken op hoog niveau, waarbij wordt benadrukt hoe de risicomanagementfunctie het bedrijf in staat stelt om zijn doelstellingen veilig te bereiken en tegelijkertijd kansen te grijpen. Een duidelijkere definitie van de rol zou kunnen helpen benadrukken hoe deze functie raakvlakken heeft met corporate governance, strategieontwikkeling en innovatie, waardoor deze onmisbaar wordt voor de C-suite.”
Great retirement
Dergelijke initiatieven zijn belangrijker dan ooit als je kijkt naar de bredere bedreigingen waarmee risicomanagement als beroep wordt geconfronteerd. Een daarvan is de zogenaamde ‘Great Retirement’, het fenomeen waarbij veel oudere werknemers ervoor kiezen om te stoppen met betaald werk nadat ze blijkbaar hun prioriteiten opnieuw hebben geëvalueerd tijdens de COVID, hoewel de precieze redenen erachter worden betwist.
Grima stelt dat de riskmanagementsector net zo goed blootgesteld is aan de ‘Great Retirement’ als andere sectoren, omdat veel doorgewinterde professionals de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. Maar hij waarschuwt voor de gevolgen van dit verlies van talent. “Het potentiële verlies aan expertise is aanzienlijk omdat de riskmanagementfunctie vaak jarenlange ervaring vereist om volledig te begrijpen hoe complexe, evoluerende risico’s kunnen worden beoordeeld en beperkt. Het inzetten van technologie zoals AI en data-analyse kan helpen om een aantal gaten te dichten die worden achtergelaten door professionals die met pensioen gaan.”
Om deze expertise te benutten, moeten organisaties zich richten op kennisoverdracht via mentorschapprogramma’s, het ontwikkelen van gestructureerde overdrachtsprocessen en het vastleggen van institutionele kennis in formele systemen. “Daarnaast kan het gebruik van technologie zoals AI en data-analyse helpen om de gaten te dichten die ontstaan door het vertrek van professionals door bepaalde riskmanagementprocessen te automatiseren en te stroomlijnen. Een andere manier om dergelijke risico’s te verminderen is door gewoon nieuw talent aan te trekken.” Hij zei dat, hoewel riskmanagers het vakgebied binnenkomen vanuit verschillende achtergronden – verzekeringen, financiën, operations, compliance, economie, accountancy en auditmanagement – er vaak geen duidelijk afgebakend pad is voor nieuwe professionals.
“ Duidelijkere instappunten creëren, zoals stages, leercontracten, universitaire cursussen en certificeringsprogramma’s op maat voor aspirant-risicomanagers, zou helpen om jong talent aan te trekken.” Verder zou het vergroten van het bewustzijn over de verschillende mogelijkheden binnen risicobeheer – van financiële risico’s en operationele risico’s tot enterprise risk management en opkomende risico’s zoals cyberbeveiliging en digitalisering – het vakgebied aantrekkelijker kunnen maken.”
Tot slot erkent hij dat er uitdagingen zijn voor het beroep, maar benadrukt hij ook de vele kansen en oplossingen. “Een duurzaam beroep in riskmanagement is ook belangrijk in de bredere context van het bedrijfsleven en de economie. Samengevat zijn professionaliteit, duidelijkheid over de rol van riskmanagement, de effecten van de Great Retirmenent en gestructureerde carrièrepaden allemaal cruciale elementen om de groei en duurzaamheid van de risicomanagementfunctie en daarmee de economie, het milieu en de samenleving te garanderen.”
